یکی از نکات مهم و قابل تامل در مورد فعالیت‌های گروه‌ها و کارتل‌های مرتبط با مواد مخدر در منطقه آمریکای لاتین این است که این طیف‌ها به نحو قابل توجهی اقدام به ارتباط گیری و شبکه سازی با یکدیگر کرده اند. در واقع، گروه‌های فعال در حوزه مواد مخدر در اکوادور، با گروه‌های همتای خود در مکزیک و یا پرو و کلمبیا متحد شده اند و بعضا دست به تقسیم کار و انجام اقدامات مجرمانه می‌زنند.
فرارو- در روز‌های گذشته، برگزاری انتخابات ریاست جمهوری اکوادور و کارزار‌های انتخاباتی مرتبط با آن، به یکی از جنجالی‌ترین و مهمترین رویداد‌های مرتبط با منطقه آمریکای لاتین تبدیل شده است. در این راستا، دور نخست انتخابات در شرایطی در تاریخ ۲۰ آگوست برگزار شد که در روز نهم آگوست، "فرناندو ویلاویسِنسیو"، روزنامه نگار سابق و یکی از کاندیدا‌های مطرح در انتخابات مذکور، در حالی که سوار بر اتومبیل خود می‌شد، توسط یک فرد مهاجم با سه گلوله از ناحیه سر هدف قرار گرفت و ترور شد.
به گزارش فرارو؛ ویلاویسنیو فردی بود که از پوشیدن جلیقه ضدگلوله در کارزار‌های انتخاباتی خودداری می‌کرد و تاکید داشت که جمع پرشور حامیانش هیچ‌کدام جلیقه ضدگلوله ندارند و دلیلی ندارد که وی نیز اقدام به پوشیدن جلیقه ضدگلوله کند. ویلاویسِنسیو از جمله نامزد‌های انتخاباتی بود که در روز‌های منتهی به انتخاباتِ ریاست جمهوری اکوادور، با افزایش قابل ملاحظه اقبال عمومی به خود رو به رو شده بود.
او نامزدی فسادستیز بود. در این میان، برخی ناظران و تحلیلگران معتقدند که علت و محرک اصلی ترور ویلاویسِنسیو، موضع گیری‌های شدید وی علیه کارتل‌های مواد مخدر و دادن این قول به افکار عمومی اکوادور بوده که اگر رئیس جمهور شود، به شدیدترین وجه ممکن اقدام به سرکوب این کارتل‌ها و رهبران آنها خواهد کرد. ویلاویسنسیو قبل از ترور خود تاکید کرده بود که به دلیل مواضعش در مقابله با کارتل‌های مواد مخدر، به صورت مستقم از سوی کارتل مشهور "سینالوآ" که یک کارتل جنایتکار در مکزیک است، تهدید به مرگ شده است.
با این حال، ترور ویلاویسِنسیو آن هم در روز روشن و در شرایطی که نیرو‌های امنیتی در نزدیکی وی بودند، پیام‌های جدی و خطرناکی را به اکوادور و البته کلیتِ صحنه سیاست در منطقه آمریکای لاتین مخابره می‌کند. مهمترینِ این پیام‌ها نیز این است که کارتل‌های مواد مخدر در این منطقه به قدری قدرت گرفته اند که عملا در حال حرکت از پشت صحنه قدرت، به جلو چشم همگان هستند.
در این راستا، توجه به ۳ نکته، مهم و ضروری به نظر می‌رسد.
یکی از نکات مهم و قابل تامل در مورد فعالیت‌های گروه‌ها و کارتل‌های مرتبط با مواد مخدر در منطقه آمریکای لاتین این است که این طیف‌ها به نحو قابل توجهی اقدام به ارتباط گیری و شبکه سازی با یکدیگر کرده اند. در واقع، گروه‌های فعال در حوزه مواد مخدر در اکوادور، با گروه‌های همتای خود در مکزیک و یا پرو و کلمبیا متحد شده اند و بعضا دست به تقسیم کار و انجام اقدامات مجرمانه می‌زنند. به طور خاص در مورد اکوادور کارتل "سینالوآ" اقدام به تهدید ویلاویسِنسیو کرد و البته که کارتل‌های داخلی در اکوادور هم هماهنگی‌های جدی را با کارتل مکزیکی مذکور داشته اند.
در عین حال، نباید فراموش کرد که اکوادور میان پرو و کلمبیا به عنوان اصلی‌ترین تولید کنندگان کوکائین جهان قرار گرفته و کارتل‌های مواد مخدر این دو کشور با تبدیل کردن اکوادور به عنوان مرکز صادرات کوکائین خود، نفوذ به صحنه قدرت اکوادور را به امری الزامی و ضروری برای خود تبدیل کرده اند. از این رو، شبکه سازی کارتل‌های مختلف مواد مخدر در آمریکای لاتین و تقویت پیوند‌های آنها با یکدیگر، از جمله چالش‌هایی است که شدیدا این منطقه و به ویژه آینده آن را تهدید می‌کند.
یکی دیگر از مولفه‌هایی که در نوع خود کمک زیادی به اوج گیری قدرت کارتل‌های مواد مخدر در منطقه آمریکای لاتین می‌کند، همراهی برخی احزاب و گروه‌های سیاسی و چهره‌های قدرتمندِ فاسد در این کشورها، با کارتل‌های مذکور است. مساله‌ای که عملا سبب شده تا برخی سیاستمداران منطقه آمریکای لاتین از یک طرف با دلار‌های کثیف کارتل‌های مواد مخدر تغذیه شوند و از سوی دیگر، با به دست گرفتن قدرت، زمینه را برای توسعه فعالیت‌ها و قدرت این کارتل‌ها فراهم کنند.
این معادله در کلیت خود هزینه‌های سنگینی را برای مردم منطقه آمریکای لاتین به همراه می‌آورد. در این زمینه مثلا در مورد اکوادور، در سال‌های گذشته اخبار مختلفی در مورد ارتباطات برخی سیاستمداران این کشور با کارتل‌های مواد مخدر منتشر شده است. حتی خودِ فرناندو ویلاویسنسیو نیز در مقام روزنامه نگار به واسطه افشاگری در مورد مسائل این‌چنینی و البته فساد در میان نخبگان سیاسی کشورش، در دوره‌ای محکوم به سپری‌کردن زندان شد و البته که به سمت ارائه درخواست پناهندگی به کشور پرو نیز سوق داده شد.
با این همه، آنچه اکنون واضح به نظر می‌رسد این است که کارتل‌های مواد مخدر و جریان‌های پشت صحنه قدرت، عملا به حدی قدرت گرفته اند که به صراحت، سیاستمدارانِ فسادستیز را تهدید می‌کنند و خود را در زمنیه دخالت در معادلات سیاسی کشور‌هایی که در آنها قرار گرفته اند، محق می‌دانند.
در نهایت باید گفت که در پی ترور اخیر ویلاویسنسیو، کشور اکوادور وارد دوره‌ای ۶۰ روزه از برقراری حکومت نظامی در این کشور شده است. این همان موضوعی بود که پیشتر فرناندو ویلاویسنسیو در مورد آن هشدار می‌داد و تاکید می‌کرد که برقراری شدن این وضعیت، به نخبگان فاسد سیاسی و همچنین کارتل‌های مواد مخدر فرصت‌های قابل توجهی را ارائه می‌کنند تا بتوانند قدرت و نفوذ خود را بیش از پیش افزایش دهند.
تردیدی نیست که ایجاد شرایط امنیتی در کشور‌های منطقه آمریکای لاتین در شرایطی که کارتل‌های مواد مخدر در این منطقه قدرت روز افزونی می‌گیرند، خود می‌تواند چالش‌های امنیتی تازه‌ای را برای مردم این کشورها ایجاد کند. البته که در این فضا نوعی خفقان و رویکرد‌های غالب امنیتی در دیگر حوزه‌ها نیز برقرارمی شود که تا حد زیادی می‌توانند قدرت جامعه مدنی را کاهش دهند و جریان‌های مخفی و پنهان قدرت در آمریکای لاتین را تقویت کنند.
