جستجوگری که این اثر استثنایی را کشف کرد، ابتدا فکر می‌کرد یک سطل فلزی زنگ‌زده گیرش آمده که نهایتا صد و پنجاه سال قدمت دارد؛ اما خیلی زود معلوم شد که این شیء یک جام مسی با قدمتی دست‌کم هزار ساله است.
کریس اولیوت، یک جستجوگر فلزات عتیقه، در حالی که با فلزیاب خودش مشغول کاوش در مزرعه‌ای در یورکشایر شمالی بود، شیئی فلزی کشف کرد که ابتدا به نظرش یک سطل آهنی زنگ زده و بی‌ارزش آمد.
به گزارش فرادید، اما بررسی‌های بیشتر نشان داد که این شیء در واقع یک جام فلزی آنگلوساکسونی است؛ دورۀ آنگلوساکسونی در تاریخ انگلستان بین ۱۵۰۰ تا ۱۰۰۰ سال قبل تداوم داشته است. حالا انتظار می‌رود این جام در یک حراجی که روز سه‌شنبه برگزار می‌شود با قیمتی معادل ۲۰ تا ۳۰ هزار پوند به فروش برسد.
طبق نوشتۀ وبسایت حراجی، «این شیء خاص و کمیاب یک جام آویختنی از جنس آلیاژ مس است که تقریبا به طور کامل حفظ شده است».
آقای اولیوت و صاحب مزرعه که قرار است درآمد حاصل از فروش را بین خودشان تقسیم کنند، قیمت پایۀ ۱۶۲۰۰ پوند را برای این اثر تعیین کرده‌اند.
اولیوت در توصیف لحظۀ اکتشاف این اثر ارزشمند می‌گوید: «من بالا تا پایین این مزرعه را بدون اینکه چیزی پیدا کنم جستجو کرده بودم و تقریبا به آخر کار رسیده بودم که ناگهان زنگ فلزیاب به صدا درآمد».
«هر چیزی که بود معلوم بود که در عمق نسبتا زیادی قرار دارد؛ بنابراین حفاری را شروع کردم. خیلی از مردم این جور موقع‌ها تسلیم می‌شوند، اما من، چون هیچ چیز دیگری پیدا نکرده بودم مجبور بودم به این شانس آخر بچسبم. می‌خواستم هر چیزی که هست بیرونش بیاورم».
«تقریبا ۶۰ سانتیمتر کنده بودم که لبۀ بالایی جام پیدا شد. اول فکر کردم این فقط یک سطل زنگ‌زده است. حلقه‌های اطراف آن را به خوبی می‌شد دید. با خودم گفتم وقتی این حلقه‌ها هنوز می‌توانند تکان بخورند پس این شیء باید نهایتا مربوط به عصر ویکتوریا باشد».
اما بعضی از جویندگان دیگری که اطراف آقای اولیوت جمع شده بودند و با هیجان به کار او نگاه می‌کردند به او گفتند که این ممکن است یک اثر آنگلوساکسونی باشد. وقتی اثر به یک باستان‌شناس نشان داده شد معلوم شد که آن‌ها درست می‌گفتند.
این اثر از آن جهت بسیار نادر است که به طور معمول اشیاء ساخته شده از آلیاژ مس دوام چندانی در زیر خاک ندارند. به گفتۀ برت هاموند، مدیر حراجی تایم‌لاین، «این اثر استثنایی است و این یا به دلیل شرایط مطلوب خاک است که باعث حفظ آن شده و یا شیوۀ ساخت آن بسیار با کیفیت و درجه‌یک بوده است».
آقای اولیوت جستجوی فلزات را در سال ۲۰۲۰ در جریان قرنطینۀ کرونایی آغاز کرد. استفاده از فلزیاب برای جستجوی اشیاء تاریخی در کشور انگلستان فعالیتی قانونی است و روز به روز بر تعداد افرادی که این کار را به عنوان تفریح خودشان انتخاب می‌کنند افزوده می‌شود. البته دیدگاه‌های مخالفی هم وجود دارد که معتقدند باید برای حفاظت از میراث باستانی کشور قوانین سختگیرانه‌تری در این زمینه وضع شود.
