محمدرضا پورابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس، در نامه‌ای به رییس جمهوری خواستار تذکر جدی به مسئولین بانک مرکزی و ابلاغ مصوبات کمیته ارزی دولت «جهت گره‌گشایی» از مشکلات صادرات محصولات کشاورزی شد.
ماجرا از این قرار است که هفته گذشته کمیسیون اقتصادی مجلس نشستی در خصوص «بررسی مشکلات و راهکار‌های تسهیل صادرات محصولات کشاورزی» برگزار کرد. به‌جز نمایندگان مجلس در این نشست وزیر اقتصاد، جمعی از مدیران ارشد و نمایندگان تشکل‌های خصوصی حضور داشتند.
به گزارش اکو ایران، آن‌طور که پورابراهیمی می‌گوید، فارغ از دعوت کتبی، او از چند روز پیش تلفنی با خود رییس بانک مرکزی درخصوص جلسه صحبت کرده بود. اما در نهایت نه خود فرزین در جلسه حاضر شد و نه هیچ یک از معاونانش. آن‌گونه که از متن نامه پورابراهیمی به رییس جمهوری بر می‌آید حاضر نشدن فرزین یا معاونانش در جلسه برای کمیسیون اقتصادی مجلس گران آمده، به‌نحوی که او در نامه خود به ابراهیم رییسی آن را «بدعتی جدید» خواند. بااین‌وجود ماجرا به این‌جا ختم نشد.
به‌گفته پورابراهیمی، در آن جلسه «قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی، آقای دکتر پیمان‌پاک، خبر دادند که اخیرا در جلسه کمیته ارزی دولت با حضور آقای دکتر مخبر معاون اول رئیس جمهور موضوع اختصاص ارز ناشی از صادرات محصولات کشاورزی به واردات خودرو مورد توافق قرارگرفته و به زودی ابلاغ و اجرایی خواهد شد.» رییس کمیسیون اقتصادی مجلس اولین نفری بود که این خبر را رسانه‌ای کرد. او پنج‌شنبه ۳۰ شهریور به رسانه‌ها گفت که امکان واردات خودرو و قطعاتش با ارز حاصل از صادرات کشاورزی محقق شده است. همان روز آخر شب تکذیبیه بانک مرکزی در وبسایت ایبِنا منتشر شد.
پورابراهیمی تکذیبیه بانک مرکزی را «غیرمسئولانه»، «خارج از روال متداول» دانست. او گفت: «جای بسی تاسف و تعجب است که بانک مرکزی به جای حضور در این نشست و حل مشکلات صادرکنندگان... با این رفتار غیر مسئولانه در پی حاشیه‌سازی و ایجاد تنش در روابط مجلس و دولت محترم می‌باشد». رییس کمیسیون مجلس البته در کنایه‌ای تهدیدگونه افزود: «این در حالی است که پرونده تخلفات مسولین فعلی بانک مرکزی به درخواست تعداد زیادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در قالب اعمال ماده (۲۳۴) آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در دستور کار کمیسیون اقتصادی جهت ارجاع به دستگاه قضایی کشور می‌باشد.»
در پی انتشار نامه پورابراهیمی به رییس جمهوری، اولین واکنشِ غیر رسمی بانک مرکزی را می‌توان، توییت سردبیر رسانه رسمی بانک مرکز - ایبنا - دانست. مهدی مهرپور در توییتر نوشت: «سوال: آیا باید سیاست‌های ارزی کشور را در بانک مرکزی تعیین کرد یا در کمیسیون اقتصادی مجلس؟»
درگیری بین رییس کمیسیون اقتصادی مجلس و رییس کل بانک مرکزی، اما سابقه‌ای قدیمی‌تر هم دارد. سال قبل بعد از قرائت گزارش ارزی کمیسیون اقتصادی مجلس در صحن، فرزین آن را «تشویش اذهان عمومی و فعالان اقتصادی کشور» خواند. حالا که دیگر پورابراهیمی می‌گوید «صبر مجلس انقلابی هم حدی دارد» و کار به نامه‌سرگشاده رسیده است باید منتظر ماند دید که این کشمکش در نهایت به نفع کدام سمت به پایان خواهد رسید.
در ادامه متن کامل نامه امروز دوشنبه ۳ مهر ماه رییس کمیسیون اقتصادی مجلس به رییس جمهوری آمده است:
باسمه تعالی
حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای دکتر رئیسی
رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران
با سلام
احتراما همانگونه که مستحضرید مدیریت بازار ارز یکی از مهمترین اولویت‌های اقتصاد ایران محسوب می‌گردد. با عنایت به ادامه تراز تجاری منفی، علی‌رغم همه تلاش‌های انجام شده، ضرورت تسهیل در امر صادرات به ویژه صادرات غیرنفتی برای بهبود وضعیت تراز تجاری کشور امری ضروری می‌باشد. در این خصوص توجه به ظرفیت صادرات بخش کشاورزی و ارزآوری آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با عنایت به وضعیت مناسب تولید امسال محصولات کشاورزی بویژه پسته، که برآورد می‌شود حدود ۲۲۰ هزارتن باشد، لزوم اخذ تصمیمات ویژه در جهت تسهیل صادرات و ارزآوری این محصولات امری مهم و ضروری است. بر این اساس هفته قبل کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در راستای وظایف ذاتی خود اقدام به برگزاری نشست تخصصی با موضوع بررسی مشکلات و راهکار‌های تسهیل صادرات محصولات کشاورزی نمود. در این نشست که با حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی، وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی و جمعی از مدیران ارشد دولت (غیبت غیر موجه رییس کل بانک مرکزی) و نمایندگان تشکل‌های بخش خصوصی برگزار گردید، مشکلات مهم و اساسی مرتبط با صادرات محصولات کشاورزی به ویژه محصول پسته از سوی نمایندگان بخش خصوصی در سه بخش تامین سرمایه در گردش محصولات صادراتی، تسهیل صدور گواهی استاندارد و تسهیل در تسویه تعهدات ارزی، مطرح گردید. با توجه به اهمیت ویژه موضوع تسویه تعهدات ارزی صادرکنندگان بخش کشاورزی، اینجانب از چند روز قبل با مذاکره تلفنی با شخص رییس کل بانک مرکزی، آقای دکتر فرزین، زمان و ساعت برگزاری این نشست مشترک را نهایی و دعوتنامه کتبی نیز ارسال گردید، ولی باکمال تاسف و علی‌رغم حضور تمامی مدعوین بخش دولتی به ویژه وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی و نیز مدعوین بخش خصوصی، ایشان در بدعتی جدید نه خودشان و نه معاونین بانک مرکزی در جلسه حاضر نشدند و لذا موضوعات جمع بندی جلسه مرتبط با مسائل ارزی با اظهار نظر قائم مقام محترم وزیر جهاد کشاورزی، مدیران سازمان توسعه تجارت ایران و نهایتا وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی انجام گردید.
جناب آقای رئیس جمهور در این جلسه قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی، آقای دکتر پیمان‌پاک، خبر دادند که اخیرا در جلسه کمیته ارزی دولت با حضور آقای دکتر مخبر معاون اول رئیس جمهور موضوع اختصاص ارز ناشی از صادرات محصولات کشاورزی به واردات خودرو مورد توافق قرارگرفته و به زودی ابلاغ و اجرایی خواهد شد و همچنین مدیران سازمان توسعه تجارت ایران در جلسه مطرح کردند که واردات قطعات خودرو نیز مشمول توافقات اختصاص ارز ناشی از صادرات محصولات کشاورزی گردیده است. علی‌رغم اینکه مباحث مزبور از طرف نمایندگان دولت با حضور وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی مطرح و مبنای جمع‌بندی مباحث ارزی در این نشست گردید، بانک مرکزی در اقدامی غیرمسئولانه و خارج از روال متداول روابط بین مجلس و دولت اقدام به صدور بیانیه علیه کمیسیون اقتصادی مجلس و تکذیب مطالب ارائه شده نمایندگان دولت در این نشست در فضای رسانه‌ای کشور نمود. جای بسی تاسف و تعجب است که بانک مرکزی به جای حضور در این نشست و حل مشکلات صادرکنندگان و کمک به بهبود تراز منفی تجاری کشور (شش میلیارد دلار تراز منفی تجاری شش ماهه اول سال ۱۴۰۲) با این رفتار غیر مسئولانه در پی حاشیه‌سازی و ایجاد تنش در روابط مجلس و دولت محترم می‌باشد و این در حالی است که پرونده تخلفات مسولین فعلی بانک مرکزی به درخواست تعداد زیادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در قالب اعمال ماده (۲۳۴) آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در دستور کار کمیسیون اقتصادی جهت ارجاع به دستگاه قضایی کشور می‌باشد.
جناب آقای رئیس جمهور همانگونه که بیان گردید جمع بندی کمیسیون اقتصادی مجلس دقیقا انعکاس اظهارات نمایندگان دولت بوده و مشخص نیست بانک مرکزی چه مطلبی را تکذیب می‌کند. مسلما این چند صدایی در مدیریت ارز از ناحیه دولت به صلاح کشور نمی‌باشد و باید سریعا برای آن اتخاذ تصمیم شود. البته این اقدامات غیر مسئولانه در مدیریت فعلی بانک مرکزی مسبوق به سابقه است و در این خصوص حتما به یاد دارید که آقای دکتر فرزین در پایان سال قبل پس از قرائت گزارش ارزی کمیسیون اقتصادی در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به رئیس قوه مقننه در بیانی گستاخانه گزارش کارشناسی این کمیسیون و اظهار نظر مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در تحلیل علمی و تجربی بازار ارز و ارائه راهکار‌های تخصصی مرتبط با مدیریت بازار ارز را تشویش اذهان عمومی و فعالان اقتصادی کشور قلمداد نمود که قطعا اینگونه اظهارنظر‌ها و اقدامات نابخردانه بانک مرکزی با رویکرد تعاملی دولت جنابعالی در تضاد آشکار می‌باشد.
جناب آقای رئیس جمهور ضمن احترام ویژه به جنابعالی و شاکله تیم اجرایی دولت قطعا تصدیق می‌فرمائید که ادامه سوء مدیریت و بی‌تدبیری بانک مرکزی در اینگونه موارد به صلاح نظام مقدس جمهوری اسلامی نیست و صبر مجلس انقلابی هم در مواجه با این گستاخی‌ها حدی دارد و قطعا کمیسیون اقتصادی مجلس در راستای وظایف و ماموریت‌های خود برای حمایت از مردم و فعالان اقتصادی ذره‌ای از منافع ملی، علی‌رغم این تخریب‌های هدفمند بر علیه مجلس، کوتاه نخواهد آمد. آنچه مسلم است این کمیسیون اقدامات قانونی خود را در برخورد قاطع با این تخریب‌ها وظیفه صیانتی خود دانسته و عواقب آن بر عهده بانک مرکزی است.
امید است با توجه به اهمیت موضوع دستور فرمائید ضمن اخطار جدی به مسولین بانک مرکزی به واسطه این عملکرد‌های ناصواب، مصوبات کمیته ارزی دولت جهت گره‌گشایی از مشکلات صادرات محصولات کشاورزی برای بهبود تراز منفی تجاری کشور هر چه سریعتر ابلاغ گردد.
محمد رضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی
