آی‌فون‌های نسل پانزدهم اپل در رنگ‌های نقره‌ای و تیتانیوم خاکستری، مشکی و آبی در ویترین برخی فروشگاه‌های تهران دیده می‌شوند و با قیمتی بین ۸۰ تا ۱۵۰میلیون تومان به فروش می‌رسند
درست در همان روزی که مردم امارات در بزرگ‌ترین پاساژ پایتخت این شهر یعنی «دبی مال» در صف‌های طولانی به فروشگاه‌های اپل هجوم برده بودند تا جدیدترین پرچم‌دار شرکت اپل، آیفون ۱۵، را به عنوان نخستین نفر خریداری کنند، این آی‌فون‌ها از دبی به مقصد تهران نیز رسیدند و حالا پشت برخی ویترین‌های پاساژهای پایتخت خودنمایی می‌کنند.
به گزارش دنیای اقتصاد، در واقع هنوز و در حالی که مدل قبلی این گوشی، آیفون ۱۴، به خاطر ممنوعیت رجیستری با اما و اگرهای فراوان در اختیار گروهی از علاقه‌مندان سرسخت این برند آمریکایی در ایران قرار گرفته و با راه‌های عجیب و غریب امکان فعال شدن آنتن آن وجود دارد، حالا همین اتفاق برای آیفون ۱۵ تکرار می‌شود. آی‌فون‌های ۱۵ بیشتر در چهار رنگ نقره‌ای و تیتانیوم خاکستری، مشکی و آبی و در دو مدل PRO و PRO MAX با ظرفیت ۲۵۶ گیگ در پاساژهای تهران دیده می‌شود. این گوشی‌ها که با قیمت بین ۸۰ تا ۱۲۰ میلیون تومان و با همان سرنوشت آیفون ۱۴ در بازار عرضه می‌شوند، با استقبال خوب خریداران روبه‌رو شده‌اند. برخی فروشندگان به «دنیای اقتصاد» می‌گویند با اینکه این گونه فروش برایشان سود ندارد و فروش کالای قاچاق می‌تواند خطراتی برایشان به همراه داشته باشد، اما برای عقب نماندن از بازار و همچنین پاسخ به نیاز دوستداران گوشی‌های اپل، حاضر هستند خطر خریدوفروش این کالای قاچاق را بپذیرند. آنها آیفون ۱۵ را مانند یک میوه نوبرانه می‌دادند که اگر امروز به فروش نرسد، دیگر نمی‌توانند آن را به فروش برسانند.
تکرار روش‌های دور زدن رجیستری
کافی است کلمه «رجیستر گوشی آیفون» را در شبکه‌های اجتماعی جست‌وجو کنید تا در نهایت راه‌های گوناگونی پیش‌رویتان قرار بگیرند که نشان از تجربه‌های مختلف کاربران برای دور زدن ممنوعیت رجیستری آیفون 14 در بیش از یک‌سال گذشته دارند. در کنار این روش‌ها، کاربران با خرید برخی دستگاه‌های جانبی که از سیم‌کارت پشتیبانی می‌کنند و دولت هم به صورت رسمی اجازه رجیستری آنها را داده، می‌توانند آنتن‌های آی‌فون‌های سری 14 ممنوع شده را بازگردانند. حالا آزمون و خطا در استفاده از آی‌فون‌های نسل چهاردهم، این فرصت را به کاربران اپل‌دوست داده است که با کمک همین روش‌ها به سراغ خرید آی‌فون‌های سری 15 هم بروند.
بررسی‌های میدانی از مراکز خرید و فروش موبایل و کامپیوتر شناخته‌شده تهران نشان می‌دهد که با وجود همه محدودیت‌هایی که دولت به بهانه قیمت بالا یا اتصال ماهواره‌ای آن برای فروش آی‌فون‌های جدید گذاشته‌اند، اما همچنان این آی‌فون‌ها خریداران خودشان را دارند. علی، یکی از فروشندگان گوشی‌های اپل در پاساژ پایتخت است که می‌گوید جزو نخستین فروشگاه‌هایی بوده که در روز فروش آی‌فون‌های 15 در دبی، توانسته 30عدد از آنها را به شکل مسافری وارد کشور کند و حالا در عرض یک روز تنها سه عدد از این آی‌فون‌ها باقی مانده است. به گفته او استقبال خریداران از این گوشی جدید اپل در تهران با وجود ممنوعیت رجیستر آن، به‌قدری بالا بوده که قصد دارد در سری بعد بیش از 200 گوشی آیفون سری 15 را به کشور وارد کند. او که این آی‌فون‌های نوبرانه را بدون هیچ ترسی پشت ویترین خود هم برای نمایش گذاشته است، می‌گوید که می‌داند این کالاها قاچاق هستند، اما ترسی برای برخورد ماموران ندارد؛ چرا که در کسری از ثانیه همین گوشی‌ها به فروش می‌رسند.
او در مورد فروش آی‌فون‌های سری 15 با وجود محدودیت‌های استفاده از آن در کشور به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «دولت در شرایطی واردات آیفون 14 و حالا هم 15 را ممنوع اعلام کرده است که در بازار اجازه فروش دستگاهی به نام IKOS را می‌دهد. دستگاهی که کاربران می‌توانند سیم‌کارت خود را در آن بگذارند و از این طریق گوشی آیفون 14 یا 15 خود را برای بیش از 8 ساعت به آنتن مجهز کنند. اگر آیفون ممنوع است، پس چرا اجازه فروش قانونی این تجهیزات را به فروشندگان می‌دهند که قیمت آن هم در بازار بین 8 تا 10 میلیون تومان متغیر است.» او با بیان اینکه این تصمیمات دولت فقط باعث کاهش سود آنها از بازار فروش آیفون شده است، ادامه می‌دهد: «ما از فروش آی‌فون‌های سری 15 کمترین سود را می‌کنیم، ولی با این حال این گوشی را وارد می‌کنیم؛ چون مشتریان ما خواهان خرید آن هستند. از طرف دیگر، اگر ما این گوشی را نیاوریم، فروشگاه دیگری آن را می‌آورد و به خاطر اینکه مشتری خود را از دست ندهیم مجبور هستیم که آی‌فون‌های جدید را به محض عرضه در بازار جهانی، به کشور وارد کنیم.»
علی تاکید می‌کند که دولت به بهانه اتصال گوشی‌های جدید آیفون به اینترنت ماهواره‌ای، رجیستر آن را ممنوع کرد و این در حالی است که قابلیت استفاده از خدمات ماهواره‌ای آیفون تنها در اروپا، کانادا و آمریکا قابل استفاده است. آن‌طور که او به «دنیای اقتصاد» می‌گوید، در حال حاضر آیفون 15 با مدل‌های PRO و PRO MAX و بیشتر با ظرفیت 256 گیگ در بازار تهران خرید و فروش می‌شوند. او می‌گوید آنها برای اینکه فروش بیشتری داشته باشند، قیمت این سری از آی‌فون‌ها را پایین‌تر از دیگر فروشندگان و به ترتیب برای مدل‌های پرو و پرو مکس با قیمت 80 و 89 میلیون تومان به فروش می‌رسانند.
پوریا، فروشنده دیگری در پاساژ پایتخت است که در ویترین فروشگاه او نیز مدل‌های مختلف آیفون 15 که بیشتر در رنگ‌های نقره‌ای و تیتان خاکستری، سیاه و آبی است، به راحتی خودنمایی می‌کنند. او در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» از استقبال قابل توجه مردم برای خرید این گوشی با وجود محدودیت‌ها خبر می‌دهد و اعلام می‌کند که تصمیم دارد بعد از پایان فروش این سری از آی‌فون‌های 15، در بار بعدی تعداد بیشتری از این مدل آیفون را برای فروش به کشور بیاورد.
او در این مورد به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «فکر می‌کردم با وجود رجیستر نشدن گوشی‌های جدید آیفون، کسی آیفون ۱۵ نمی‌خرد، ولی به نظر می‌رسد با توجه به تجربه‌ای که کاربران در یک‌سال گذشته به خاطر محدودیت آیفون 14 به دست آورده‌اند، حالا از خرید آی‌فون‌های سری 15 استقبال بیشتر شده است.» او با اعلام اینکه 200 عدد آیفون سری 15 وارد کرده و همه به فروش رفته‌اند، توضیح داد: «از دوشنبه (سوم مهر) که گوشی به دستمان رسید با وجود قیمت‌های بالا تمام آنها را فروخته‌ایم. درحال حاضر آیفون 15 پرو و آیفون 15 پرومکس با ظرفیت 256 و 512 گیگابایت را با قیمتی بین ۱۲۰تا۱۵۰ میلیون تومان می‌فروشیم.»
فروش در زیان
در مقابل این فروشندگان که از استقبال آیفون 15 با وجود ممنوعیت ابراز تعجب و خوشحالی می‌کنند، گروهی هم هستند که فروش 2 تا 3 گوشی جدید آیفون در روز را چندان بالا نمی‌دانند، آن هم در شرایطی که می‌توانستند در گذشته آی‌فون‌های قانونی را روزانه بین 20 تا 30 عدد بفروشند.
یکی‌دیگر از فروشندگان پاساژ پایتخت با اینکه شروع به فروش آیفون سری 15 کرده، اما به «دنیای اقتصاد» می‌گوید که از فروش این آی‌فون‌های جدید که از طریق واسطه خریده است، سود چندانی کسب نمی‌کند. به گفته او آی‌فون‌های سری 15 را بیشتر افرادی می‌خرند که عاشق داشتن آیفون جدید هستند. او در مورد مشکلات خرید و فروش آی‌فون‌های 14 و 15 در شرایط حال حاضر بازار موبایل ایران به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «اگر واردات این مدل گوشی‌ها به بهانه خاصی ممنوع نشده بود، می‌توانستیم به جای فروش دو یا سه عدد از این گوشی‌ها، روزانه 100 عدد از آنها را با قیمت واقعی بفروشیم. طبق روال قدیم که گوشی آیفون به شکل قانونی وارد کشور می‌شد، هر فروشگاه بالای 80 عدد از آن را می‌فروخت؛ نه اینکه حالا چند فروشگاه هر روز تنها یک یا دو عدد از مدل‌های جدید آیفون بدون رجیستری را بفروشد، آن هم بدون اینکه سودی نصیبش شود.»
او با بیان اینکه به خاطر رقابت با سایر فروشگاه‌ها مجبور شده است که آیفون سری جدید را برای فروش بگذارد، تاکید می‌کند که دولت با سیاست‌های ممنوعیت در واردات و ایجاد محدودیت در واردات مسافری، یک صنف را به نابودی کشانده است و باعث شده که در یک‌سال گذشته بیش از هر زمان دیگری در این بازار ضرر دهند. او در مورد چالش‌های فروش آی‌فون‌های 14 و 15 بدون رجیستری می‌گوید: «دستگاه‌های واسطی در بازار به صورت قانونی به فروش می‌رسد که افراد می‌توانند سیم‌کارت آی‌فون‌های جدید خود را در آن قرار دهند، اما استفاده از این دستگاه‌های واسط هم دردسرهای خودش را دارد؛ از جمله اینکه کمتر از 8 ساعت شارژ نگه می‌دارند. همچنین راه‌های دور زدن دیگر رجیستری در این زمینه هم موقت است و ممکن است آنتن گوشی را فعال کند، اما به ناگاه هم ممکن است آنتن از بین برود.» او ادامه می‌دهد: «از طرف دیگر ممنوعیت فروش آیفون 14 و 15 در ایران باعث شده گوشی‌های آیفون 13 فعال شده، بدون جعبه و بی‌کیفیت تنها 100 دلار کمتر از آیفون 14 و آیفون 15 معامله شود. همچنین گوشی‌های آیفون 13 پرو و پرومکس که وارد کشور می‌شوند کیفیت مناسبی ندارند. این گوشی‌ها یا گوشی‌های تعمیر شده در اپل‌استورها هستند که به فروش می‌رسند یا گوشی‌های دست دومی هستند که با کمک نرم‌افزار سلامت باتری‌شان 100 درصد شده و به اسم گوشی اوریجینال و بازنشده فروخته می‌شوند.»
به گفته او در حال حاضر بیشتر کسانی گوشی آیفون سری 15 را در ایران می‌خرند که داشتن یا نداشتن آنتن برایشان مهم نیست و با اینترنت ثابت یا هات‌اسپات کردن اینترنت از یک گوشی به گوشی خود، مشکل ارتباط و استفاده از اپلیکیشن‌های این گوشی را حل می‌کنند.
خرید از پشت پرده
در مقابل پاساژ پایتخت که بخش بزرگی از فروشندگان به راحتی آیفون سری 15 را پشت ویترین و در معرض دید خریداران قرار داده‌اند، این روال در پاساژ چارسو کاملا برعکس است و هیچ آیفون 15 در ویترین دیده نمی‌شود. بسیاری از فروشندگان گوشی آیفون در این پاساژ تا مطمئن نشوند که واقعا خریدار گوشی آی‌فون‌های جدید هستید یا خیر، درباره اینکه این گوشی را وارد کشور کرده‌اند یا نه، دم نمی‌زنند.
یکی از فروشندگان این پاساژ در پیگیری خبرنگار «دنیای اقتصاد» به عنوان یک خریدار، تنها وقتی از خریدار بودن مطمئن می‌شود، اعلام می‌کند که باید اول بیعانه مشخصی را پرداخت و نزدیک 2ساعت نیز برای رسیدن گوشی در انتظار باشم. این فروشنده به استقبال بالا برای خرید آی‌فون‌های سری 15 اشاره می‌کند و می‌گوید: «خریداران آیفون در ایران از همان لحظه معرفی آیفون به‌دنبال این کالا بوده و اصولا طاقت آنها برای خرید این کالا کم است. رقابت در خریدن آیفون جدید در بین قشر طرفداران اپل در هیچ برند موبایل دیگری دیده نمی‌شود. آنها با وجود اینکه می‌دانند ممکن است این گوشی نیز مانند آیفون 14 با مشکلاتی در آنتن‌دهی مواجه شود آن را با این قیمت‌ها - که از بین 80 تا 130 میلیون متغیر است- می‌خرند.»
او ادامه می‌دهد: «آی‌فون‌های سری 15 هم همان راهی را در پیش گرفته‌اند که از سال گذشته آی‌فون‌های سری 14 دنبال کردند. در واقع با وجود ممنوعیت و محدودیتی که برای ورود این مدل از گوشی‌های آیفون گذاشته شد، اما آیفون 14 مشتریان خودش را پیدا کرد و الان بسیاری از کاربران از آن استفاده می‌کنند؛ حتی بسیاری امیدوارند رجیستری گوشی آیفون 14 با وجود ورود آیفون 15 برطرف شود.»
به باور فروشندگان گوشی‌های آیفون، خرید و استقبال کاربران مختلف از سه روز گذشته که گوشی‌های سری 15 اپل به صورت قاچاق و زیرزمینی به کشور رسیده است، نشان می‌دهد که هیچ محدودیتی نمی‌تواند آنها را از خرید این کالا دور نگه دارد و آنها هرطور که شده به این گوشی‌های جذاب اپل دست پیدا می‌کنند. آنها همین موضوع را به شرایط محدودیت و فیلترینگ کشور در یک سال گذشته گره می‌زنند و می‌گویند همان‌طور که در یک سال اخیر فیلترینگ نتوانست باعث عدم دسترسی مردم به پلتفرم‌های خارجی شود، ممنوعیت فروش آیفون هم نمی‌تواند مانع دسترسی خریداران واقعی اپل به گوشی‌های جدید این شرکت شود. به باور آنها در این بین اگرچه کاربران به خاطر عدم آنتن‌دهی این گوشی‌ها ممکن است به مشکل بربخورند، اما ضرر اصلی را فروشندگان و دولت می‌بینند که در این زمینه از یک درآمد شفاف دور مانده‌اند. در تایید این موضوع همین بس که اواسط مرداد ماه سال جاری انجمن واردکنندگان موبایل خبر داد که با مسدود شدن مسیر واردات مسافری آی‌فون‌های سری ۱۴، دولت درآمد ناشی از دریافت عوارض گمرکی واردات مسافری این محصولات را از دست داده و چیزی در حدود ۱۶۵۰ میلیارد تومان ضرر کرده است.
