سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، در ماه مارس ۲۰۲۳ (اسفند ۱۴۰۱) بیان کرد که مسکو تا پایان سال ۲۰۲۳ تلاش‌ها برای مدرن سازی سامانه‌های دفاع موشکی خود را تکمیل خواهد کرد. توسعه قابلیت‌های دفاعی هوافضایی بخشی کلیدی در برنامه تسلیحاتی دولتی جدید روسیه از سال ۲۰۲۰ بوده است.
در این برنامه افزایش تامین مالی برای کمک به تولید و استفاده از سامانه پدافند هوایی موشکی اس-۵۰۰ پرومتئوس در نظر گرفته شده است.
به گزارش عصرایران، روسیه مدعی است که این سامانه موشکی به راحتی توانایی سرنگون کردن جنگنده‌های نسل پنجم مانند اف-۲۲ رپتور و اف-۳۵ لایتنینگ ۲ را دارد، اما همچنان اطلاعات کمی در مورد آن تایید شده است.
در سال ۲۰۱۰، مسکو توسعه جانشینی برای سامانه‌های موشکی اس-۴۰۰ را آغاز کرد. همانند مدل‌های قبلی اس-۳۰۰ و اس-۴۰۰، سامانه موشکی اس-۵۰۰ نیز به گونه‌ای طراحی شده تا توانایی مغلوب کردن تهدیدات موشک‌های بالستیک و کروز را داشته باشد.
اما در طراحی و ساخت سامانه اس-۵۰۰ پرومتئوس مقابله با هواپیما‌های رادارگریز و ماهواره‌های مدار پایین زمین نیز در نظر گرفته شده است.
توسعه و تولید سامانه موشکی اس-۵۰۰ بر عهده شرکت آلماز-آنتی است. بنابر یک گزارش، تولید اولیه این سامانه در سال ۲۰۱۷ آغاز شد. گزارش دیگری در سال ۲۰۱۹ تایید کرد که تولید اولیه سامانه اس-۵۰۰ آغاز شده است. در شرایطی که قرار بود این سامانه از سال ۲۰۲۰ وارد خدمت شود، اما پروژه از زمانبندی‌های صورت گرفته عقب بود.
در سال ۲۰۱۹ اعلام شد که آزمایش اولیه سامانه اس-۵۰۰ در سال ۲۰۲۰ آغاز خواهد شد. در سال ۲۰۲۱، مقامات نظامی روسیه گزارش دادند که آزمایش رسمی این سامانه به پایان رسیده است. نخستین دسته از سامانه اس-۵۰۰ در همین سال وارد خدمت شد و اعلام شد که دومین دسته در سال ۲۰۲۲ عملیاتی می‌شود.
نخستین سامانه‌های اس-۵۰۰ از مسکو و مناطق اطراف آن در برابر حملات موشک‌های بالستیک محافظت می‌کنند.
شرکت آلماز-آنتی در سال ۲۰۲۲ از تولید انبوه سامانه موشکی اس-۵۰۰ خبر داد. روسیه در اختیار گرفتن ۱۰ گردان از سامانه‌های اس-۵۰۰ طی چند سال آینده را برنامه ریزی کرده است.
این در شرایطی است که همچنان اطلاعات زیادی درباره این سامانه پدافند هوایی محرمانه باقی مانده است.
سامانه جدید اس-۵۰۰ از موشک سطح به هوای دوربرد ۴۰ ان ۶ ام یا موشک رهگیر ۷۷ ان ۶ در لوله‌هایی نصب شده روی وسیله نقلیه پرتابگر بهره می‌برد. بر اساس گزارش مرکز مطالعات بین المللی و راهبردی آمریکا، موشک‌های دور برد ۴۰ ان ۶ ام می‌توانند بردی تا ۴۰۰ کیلومتر داشته باشند، در شرایطی که رهگیر‌های سری ۷۷ ان ۶ تقریبا ۶۰۰ کیلومتر برد دارند.
سامانه موشکی اس-۵۰۰ دارای چهار خودرو رادار برای هر آتشبار است که شامل رادار اکتسابی اس-باند ۹۰ ان ۶ ئی (ام)، رادار اکتسابی سی-باند ۹۶ ال ۶-تی اس پی، رادار درگیری چند حالته ۷۶ تی ۶ و رادار درگیری ضد موشک بالستیک ۷۷ تی ۶ می‌شوند. طبق گزارش ها، این مجموعه راداری به سامانه پدافند هوایی اس-۵۰۰ امکان شناسایی تهدیدات بالستیک تا فاصله ۲۰۰۰ کیلومتری و تهدیدات هوایی تا فاصله ۸۰۰ کیلومتری را می‌دهد.
افزون بر این تهدیدات، مقامات روسی اعلام کرده اند که اس-۵۰۰ پرومتئوس دارای فناوری مورد نیاز برای شناسایی و سرنگونی جت‌های جنگنده رادارگریز از جمله اف-۲۲ رپتور و اف-۳۵ لایتنینگ ۲ است.
به گفته پاول سوزینف، مهندس ارشد اس-۵۰۰، این سامانه موشکی جدید توانایی خنثی سازی تسلیحات تهاجمی آمریکا را داشته و از تمام سامانه‌های ضد هوایی و ضد موشکی آمریکایی برتر است.
اس-۵۰۰ یک به روز رسانی از سامانه اس-۴۰۰ محسوب نمی‌شود، بلکه بیشتر نسخه تکامل یافته از سامانه ضد هوایی و ضد موشک بالستیک اس-۳۰۰ وی است. از بسیاری جهات، اس-۵۰۰ نسبت به اس-۴۰۰ برتری دارد.
برخی منابع مدعی اند که این سامانه توانایی ردیابی ۵ تا ۲۰ هدف ابرصوت مانند موشک‌های بالستیک قاره پیما و رهگیری ۵ تا ۱۰ مورد از آنها به طور همزمان را دارد. اس-۵۰۰ می‌تواند موشک‌های ابرصوت که با سرعت ۱۴ تا ۲۰ ماخ حرکت می‌کنند را مغلوب کند.
این سامانه زمان واکنش کوتاهی دارد. گزارش شده است که اس-۵۰۰ می‌تواند طی ۱۰ دقیقه آماده شلیک موشک شود.
وسایل نقلیه که پرتابگر موشک‌ها و رادار‌ها روی آنها سوار هستند همگی از توانایی حرکتی بالایی در جاده و مسیر‌های خارج از جاده برخوردار هستند.
