آیا ناتو برای حمله روسیه آماده است؟

فرارو- در یک جنگل کاج با فاصله دو ساعته از مرز استونی با روسیه آمادگی برای جنگ در حال انجام است. سربازان بریتانیایی، فرانسوی، آمریکایی و استونیایی در حال تمرین هستند که در صورت حمله "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه ناتو چه اقداماتی را انجام دهد. آنان تانک‌های چلنجر II، یک جت جنگنده اف -۱۶ و سیستم‌های توپخانه هیمارس به عنوان برخی از بهترین تجهیزات غرب را برای دو هفته به منظور شبیه سازی نبرد گردهم آوردند. این به معنای آماده شدن برای جنگ در شرایط حفر خندق، میادین مین، کمین و حملات خمپاره در دمای منفی ۲۰ درجه سانتی گراد و برف با ارتفاع ۳۰ سانتی متری است.

به گزارش فرارو به نقل از اسپکتیتر، چندی پیش ایده جنگ علیه روسیه به عنوان یک شوخی رد شده بود. زمانی که "میت رامنی" برای ریاست جمهوری آمریکا نامزد شد گفته بود که مسکو یک تهدید است. "باراک اوباما" او را به تمسخر گرفت و گفته بود: "دهه ۱۹۸۰ میلادی اکنون تماس می‌گیرد تا سیاست خارجی خود را بازپس گیرد. اکنون دو دهه از اتمام جنگ سرد می‌گذرد"! چنین طرز فکری در میان رهبران آمریکا و اروپا رواج داشت که منجر به کاهش بودجه دفاعی کشور‌های غربی و تمرکز مجدد ارتش‌های شان برای جنگ در خاورمیانه شد. تنها پنج سال پیش "امانوئل مکرون" مدعی شد که ناتو "مرده مغزی" است و گفت که عدم تعامل مجدد با روسیه "اشتباهی بزرگ" خواهد بود.

سپس پوتین به اوکراین حمله کرد. مکرون سال گذشته گفت: "پیمان ناتو با بدترین شوک الکتریکی بیدار شد". به نظر می‌رسد روسیه در اوکراین برتری دارد و رهبران اروپایی هشدار می‌دهند که به زودی ممکن است حمله به یکی از اعضای ناتو را آغاز کند. نخست وزیر استونی، رئیس امنیت ملی لهستان و وزیر دفاع دانمارک همگی می‌گویند روسیه می‌تواند ظرف سه سال آینده سربازان و تجهیزاتی برای حمله داشته باشد. برای آماده شدن ناتو امسال مانور‌های نظامی بزرگتری را از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به این سو ترتیب می‌دهد. در طول سال ۲۰۲۴ میلادی حدود ۱۰۰۰۰۰ سرباز از سراسر کشور‌های عضو ناتو برای دفاع از سرزمین اروپایی در مانور شرکت خواهند کرد. در جنگل استونی اکثر نیرو‌های خارجی برای اولین بار در سرمای شدید به انجام عملیات خواهند پرداخت.

موتور‌ها گاهی روشن نمی‌شوند، اسلحه‌ها گاهی شلیک نمی‌کنند و کار‌های ساده‌ای مانند باز کردن در‌های کامیون‌های زرهی دشوار می‌شوند. بسیاری از تجهیزات برای کار در چنین دمای ساخته نشده اند و سربازان نیز به آن شرایط عادت ندارند. "آندروس مریلو" فرمانده تیپ اصلی استونی می‌گوید: "اکنون وضعیت نه تنها به استقامت بدنی شما مربوط می‌شود بلکه به نحوه کنار آمدن ذهن شما با آب و هوا نیز مربوط است".  او مردی قد بلند و جدی با دندان‌های کج و ریش خاکستری رنگ است. مریلو به تازگی توسط "هانو پفکور" به عنوان فرمانده بعدی ارتش استونی معرفی شده است. اگر این نقش به او اعطا شود تنها کار وی تلاش برای جلوگیری از تهاجم روسیه خواهد بود.

رهبران بالتیک می‌گویند شمال اروپا نقطه ضعف ناتو می‌باشد. پوتین نمی‌توانست با عبور از اوکراین یا دریای سیاه حمله کند، اما روسیه با نروژ، فنلاند، استونی و لتونی ۲۴۱۳ کیلومتر مرز مشترک با روسیه دارند. آن منطقه به سرعت در حال نظامی شدن است. مسکو در حال ایجاد یک سپاه جدید ارتش در جمهوری روستایی کارلیا است منطقه‌ای که با فنلاند هم مرز است و تا سال ۱۹۴۰ میلادی بخشی از آن کشور بود. سه کشور بالتیک برای ساخت صد‌ها پناهگاه در امتداد مرز‌های خود با روسیه و بلاروس برنامه ریزی کرده اند.

اگر پوتین حمله کند واکنش ناتو پیش‌تر توسط "کریس کاوُلی" ژنرال آمریکایی که فرماندهی عملیات نظامی آن ائتلاف را بر عهده دارد برنامه ریزی شده است. "طرح‌های منطقه ای" ناتو نیرو‌های دقیق را به مکان‌های مختلف اختصاص می‌دهند: X تانک برای این شهر، Y سرباز برای آن شهر. این طرح‌ها که طبق گزارش‌ها ۴۰۰۰ صفحه را شامل می‌شوند طبقه بندی شده اند، اما ظاهرا تاکتیک‌های نظامی جدیدی را بر اساس نحوه جنگ روسیه در اوکراین اعمال می‌کنند. یکی از مقام‌های ارشد ناتو می‌گوید:"آنان به جغرافیا و زمان نیز فکر کرده اند. کجا باید باشی؟ با چه نیروهایی؟ چه زمانی"؟

مانور‌های امسال ناتو تماما در راستای برنامه‌های کاولی هستند. کشور‌هایی که آخرین تجربه آنان از نبرد مبارزه علیه داعش بود اکنون مجبور هستند خود را با شرایط بسیار متفاوت تری وفق دهند. تروریست‌های سلفی توپخانه اندک و نیروهی هوایی متشکل از سه جنگنده دزدیده شده از دهه ۱۹۷۰ میلادی را در اختیار داشتند. این در حالیست که ناتو در صورت درگیر شدن با قدرت آتش به مراتب سهمگین تری از سوی روسیه مواجه خواهد بود که کار اعضای آن پیمان دفاعی را دشوارتر خواهد ساخت. در اوکراین ۴۷۰۰۰۰ نیروی مستقر روسیه می‌توانند روزانه ۲۰۰۰۰ گلوله شلیک کنند و بخش عمده نیرو‌های هوایی روسیه کماکان مشغول فعالیت است.

سربازان بریتانیایی در استونی همانند شرایط پدربزرگ‌های شان در غرب اروپا در یک قرن پیش اکنون در حال آموزش برای جنگیدن در سنگر هستند. "جیمز فرن" که گروه نبرد بریتانیا را رهبری می‌کند می‌گوید از سربازان می‌خواهد از تاکتیک‌های روسیه در مانور‌های جنگی تقلید کنند. او می‌گوید: "استفاده از توپخانه و هم چنین استفاده از شلیک‌های دوربرد و موشک‌های بالستیک افزایش یافته است".

در یک مانور با حضور بریتانیایی ها، فرانسوی‌ها و امریکایی‌ها با تانک‌های چلنجر II و سیستم توپخانه هیمارس به استونیایی‌ها حمله کردند. استونیایی‌ها دارای خودرو‌های زرهی CV-۹۰ سوئدی، یک بالگرد و خودرو‌های حمل و نقل XA-۱۸۸ هستند و از دو جاده‌ای که از طریق جنگل به سمت شمال می‌پیچند دفاع می‌کنند. همه سربازان لباس استتار سفید رنگ پوشیده اند و از اسلحه‌های خود با لیزر به حسگر‌های روی زره بدن طرف مقابل شلیک می‌کنند. اسلحه‌ها به درستی کار می‌کنند، اما تانک‌ها و  توپخانه صدا‌های مصنوعی ایجاد می‌کنند گویی از یک تیراندازی در بازی‌های ویدئویی هستند.

هنگامی که تانک‌ها و توپخانه شلیک می‌کنند پیام‌هایی به پایگاه ارسال می‌شود جایی که آنان محاسبه می‌کنند که چند نفر ممکن است کشته شوند. سپس در جریان مانور سربازان کشته شده فرضی از میدان نبرد خارج می‌شوند. اگر یک مانع ساختگی مانند میدان مین نیاز به پاکسازی داشته باشد سربازان با پایگاه تماس می‌گیرند و حدود ده دقیقه منتظر می‌مانند تا تاخیر واقعی را شبیه سازی کرده و سپس به کارشان ادامه می‌دهند. تمام این اقدامات باعث می‌شود که مانور جنگی آرام و کُند پیش رود. مانور از اواسط صبح اغاز می‌شود و باید نزدیک نیمه شب در نبرد نزدیک با دوربین‌های دید در شب به پایان برسد. اواسط بعد از ظهر نیرو‌های مهاجم پشت یک پیچ در جاده مکث می‌کنند و پنج سرباز فرانسوی ۱۰۰ متر جلوتر از میان برف و جنگل کاج اعزام می‌شوند تا در شرایط جنگی فرضی موقعیت استونی را به خطر بیاندازند.

خبرنگار "اسپکتیتر" از یک سرباز بریتانیایی می‌پرسد آیا ارتش بریتانیا برای جنگ آماده است؟ او با بالا انداختن شانه اش پاسخ می‌دهد.

آیا کاوُلی می‌داند جنگ بعدی چگونه خواهد بود؟ یکی از مقام‌های ناتو می‌گوید: "این یک مشکل همیشگی است. شما با نگاه کردن به آخرین جنگ برای جنگ بعدی آماده می‌شوید". نیرو‌های آمریکایی و اروپایی در ابتدا برای جنگیدن در نبرد‌های کوچکی که در خاورمیانه با آن مواجه شدند آموزش ندیده بودند و هیچ کس انتظار نداشت که در سال ۲۰۲۴ میلادی دوباره آماده نبرد در سنگر شود.

بسیاری از مقام‌های ناتو حتی باور ندارند که رویارویی با روسیه در راه است. "فیلیپ بریدلاو" فرمانده آمریکایی سابق ناتو یکی از اسلاف کاوُلی به "اسپکتیتر" می‌گوید:"مطمئن نیستم که جنگی خواهیم داشت". "جورج رابرتسون" دبیرکل اسبق ناتو و وزیر دفاع سابق بریتانیا با این نظر موافق است و می‌گوید:"فکر نمی‌کنم پوتین تمایلی برای عبور از خط قرمز ناتو یعنی بند ۵ اساسنامه ان پیمان داشته باشد". رابرتسون می‌گوید باور دارد که روسیه بیش‌تر احتمال دارد به مولداوی یا گرجستان حمله کند. پوتین خود به تاکر کارلسون مجری امریکایی گفته بود که به لهستان یا کشور‌های بالتیک حمله نخواهد کرد. او گفته بود:"چرا باید این کار را انجام دهیم؟ ما علاقه‌ای به این کار نداریم. اعضای ناتو از یک "تهدید خیالی" متوجه از جانب روسیه صحبت می‌کنند".

ناتو در این باره نگرانی دارد که ضد حمله اوکراین علیه روسیه با استفاده از تاکتیک‌های غربی ناموفق بوده باشد. هماهنگی آتش توپخانه، موشک‌ها و تحرکات نیرو‌ها بسیار دشوار بوده و حملات راکتی برای از بین بردن موانع روسیه کافی نبوده است. پوتین نیز در حال رفع نقاط ضعف ارتش خود است. به دنبال از دست دادن سربازان و تجهیزات بسیار در اولین حمله دیوانه وار به کی یف ارتش روسیه برای دفاع از سرزمینی که در شرق اوکراین تصرف کرده بود استحکامات لایه لایه ایجاد کرده است. روسیه اکنون آموخته که چگونه سیستم‌های هیمارس را مسدود نماید. حتی اگر طرح‌ها و تاکتیک‌های ناتو درست باشند اعضای آن پیمان ابزار لازم برای مبارزه با روسیه را در اختیار ندارند. برای مثال، کشور‌های بالتیک فاقد سیستم موشکی برای حفاظت از حریم هوایی خود هستند. سال گذشته در اجلاس ویلنیوس به استونی وعده داده شد که یک سامانه دفاع هوایی به آن کشور ارائه شود، اما هنوز آن وعده تحق نیافته و تمامی سامانه‌های دفاعی به اوکراین انتقال یافته اند.

پفکور وزیر دفاع استونی می‌گوید: "به اندازه‌ای سامانه دفاع هوایی به اوکراین ارائه شده که بدیهی است شکافی در قابلیت‌های ما به وجود آمده است". نیرو‌های تحت فرمان او به سیستم‌های دفاع هوایی فنلاند متکی هستند. او می‌افزاید: "ما آن را همان  طور که هست تحویل می‌گیریم. در حال حاضر در اوکراین نیاز بیش تری به آن وجود دارد". با این وجود، اگر روسیه به استونی حمله کند پفکور باید مودبانه از ولودیمیر زلنسکی بخواهد تا سامانه دفاعی موشکی را به آن کشور بازگرداند.

منابع اروپا کم است، زیرا صنایع دفاعی به اندازه کافی تولید نمی‌کنند. یک مقام ناتو می‌گوید: "اکنون اروپایی‌ها گلوله‌های توپخانه بسیار پیشرفته‌ای دارند که می‌توانند کار‌های شگفت انگیزی انجام دهند، اما گاهی اوقات شما صرفا به مقادیر زیادی از تجهیزات و تسلیخات اولیه نیاز دارید".  مارس گذشته پیش از ضد حمله اوکراین اتحادیه اروپا وعده داد تا بهار امسال یک میلیون گلوله توپ ۱۵۵ میلی‌متری برای زلنسکی ارسال کند. رهبران اروپایی اکنون می‌گویند تنها ۶۰۰ هزار گلوله توپ ۱۵۵ میلی متری را به اوکراین تحویل خواهند داد. پفکور مدعی شده که وضعیت در حال بهبود است و اروپا تا پایان سال آینده سالانه دو میلیون گلوله یا دست کم یک میلیون و هفتصد هزار گلوله در ماه تولید خواهد کرد.

اگر هر دو در حال جنگ باشند این میزان تسلیحات برای تقسیم بین اوکراین و ناتو کافی نیست: اوکراین به تنهایی به ۲۰۰۰۰۰ گلوله در ماه برای پرتاب و حفظ یک ضد حمله دیگر نیاز دارد. مقام‌های ناتو نسبت به این موضوع گلایه دارند که دولت‌های اروپایی  در امضای قرارداد‌های تسلیحاتی بسیار کُند عمل کرده‌اند و برای مدت طولانی تلاش نموده اند تا از افزای هزینه‌های نظامی جلوگیری نمایند. با این وجود، اروپا نیز به تدریح این موضوع را متوجه می‌شود که نمی‌تواند برای جبران کمبود تسلیحاتی خود به آمریکا تکیه کند. ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی اخیر خود گفته بود که روس‌ها را تشویق می‌کند تا هر کاری که می‌خواهند با یک کشور اروپایی که در عرصه دفاعی در حال دست و پا زدن است انجام دهند.

"کیت کلوگ" مشاور ترامپ در هفته جاری گفته بود که عضویت امریکا در ناتو باید سطحی باشد و اظهار داشت در صورت ریاست جمهوری ترامپ امریکا برخی از حمایت‌ها را در مورد کشور‌هایی که هزینه‌های دفاعی کمتری در ناتو صرف می‌کنند لغو خواهد کرد. یکی از مقام‌های سابق پنتاگون  که برای دولت ترامپ کار می‌کرد به "اسپکتیتر" می‌گوید که اگر روسیه به یک کشور ناتو حمله کند آمریکا باید تسلیحات خود را برای جنگ احتمالی در آسیا حفظ کند.

در مانور جنگی انجام شده که جزئیات آن شرح داده شد برنده یا بازنده‌ای وجود نداشت. مدافعان یک "عملیات تاخیری" را اجرا کردند جایی که سربازان به طور منظم عقب نشینی می‌کنند و برای رسیدن به پشتیبان به خرید زمان می‌پردازند. اگر پوتین به مرز شرقی استونی حمله کند احتمالا این مانوری است که ارتش استونی انجام خواهد داد. حدود ۸۰۰۰ پرسنل و ۸۰۰۰۰ نیروی ذخیره تا رسیدن بقیه اعضای ناتو در صف حضور خواهند داشت. جت‌های جنگنده به تقلا می‌پردازند، توپخانه به جبهه منتقل می‌شود و صد‌ها هزار سرباز آماده نبرد از اقیانوس اطلس عبور می‌کنند. دیگران در اروپای مرکزی حرکت خواهند کرد و روس‌ها شکست را متحمل خواهند شد. در هر حال برنامه ریزی صورت گرفته این است.