کشور‌هایی از آسیای مرکزی تا آمریکای جنوبی در حال ایجاد و توسعه فناوری ساخت پهپاد‌های خود بر اساس طرح‌های ایرانی هستند؛ پهپاد‌هایی که حتی بسیاری از قطعات مورد استفاده در آنها ساخت آمریکاست، اما طرح و توسعه آنها از الگویی ایرانی برخوردار است.
خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ با گزارشی تفصیلی درباره توسعه فناوری پهپاد‌های ایرانی، ایران را جزء پیشروترین کشور‌ها در زمینه توسعه فناوری و ساخت پهپاد‌های ارزان و تاثیر گذار دانسته که با تکیه بر آنها می‌توان صحنه جنگ جهانی را تغییر داد.
به گزارش عصرایران به نقل از بلومبرگ، کشور‌هایی از آسیای مرکزی تا آمریکای جنوبی در حال ایجاد و توسعه فناوری ساخت پهپاد‌های خود بر اساس طرح‌های ایرانی هستند؛ پهپاد‌هایی که حتی بسیاری از قطعات مورد استفاده در آنها ساخت آمریکاست، اما طرح و توسعه آنها از الگویی ایرانی برخوردار است.
بر اساس این گزارش: در ماه ژانویه، شورشیان در حال مبارزه با ارتش سودان یک پهپاد را در نزدیکی خارطوم سرنگون کردند. در حالی که افراد مسلح شورشی صحنه‌های خوشحالی خود را در کنار لاشه پهپاد منتشر کردند، این ویدئو نشان داد که چگونه فناوری ایران تجارت جهانی تسلیحات را تحت تاثیر قرار داده است.
پهپاد موجود در این ویدئو، که به وضوح از مدل "ابابیل" ایران الگوبرداری شده است، یک تغییر طراحی را ۲ لاستیک جلویی آن نشان می‌داد؛ شواهدی مبنی بر اینکه سودان در حال تغییر پهپاد ایرانی به سلاح خود است که آن را "زاگل-۳" می‌نامد.
در ۲ سال گذشته افزایش تولید پهپاد‌های ایرانی در حداقل ۵ کشور دیگر، از آمریکای جنوبی تا آسیای مرکزی، صورت گرفته است. اخیرا، روسیه ساخت پهپاد‌های ایرانی را برای جنگ خود در اوکراین آغاز کرده است و تعداد کشور‌هایی را که از فناوری، کمک یا قطعات ایرانی در پهپاد‌های خود استفاده می‌کنند به حداقل ۱۲ کشور رسیده است.
بلومبرگ در ادامه مدعی شد: تسلط ایران در جنگ با هواپیما‌های بدون سرنشین نسبتا با فناوری پایین، خطرات فوری جدیدی را برای ثبات خاورمیانه ایجاد می‌کند. رهبران ایران هفته گذشته تهدید کردند که اسراییل را به دلیل حمله هوایی به سفارت این کشور در سوریه که منجر به کشته شدن افسران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران شد، با اقدامی تلاقی جویانه تنبیه خواهند کرد.
در اوایل سال جاری، ۳ سرباز آمریکایی توسط یک پهپاد انتحاری طراحی شده ایرانی در پایگاه نظامی آمریکایی"برج ۲۲" در اردن کشته و بیش از ۴۰ نفر دیگر زخمی شدند.
ایران از طریق دیپلماسی برای تامین مالی صنعت دفاعی و تقویت اتحاد‌های استراتژیک و تبدیل خود به یک دلال قدرتمند فروش پهپاد- با پتانسیل تغییر ماهیت درگیری در سراسر جهان، ارز خارجی به دست می‌آورد.
ایران در غل و زنجیر بیش از ۴۰ سال تحریم‌های اقتصادی، بر بال‌های هواپیما‌های بدون سرنشینی سوار است که بعضا با قطعات ساده‌ای مانند موتور‌های ماشین چمن‌زنی که به سادگی می‌توان آنها را با خرید اینترنتی و یا از قفسه‌های فروشگاه‌ها خریداری کرد، ساخته می‌شود.
هواپیما‌های بدون سرنشین ایران بیش از برنامه موشکی و شبکه شبه نظامیان معروف آن، یا حتی آنچه که ایالات متحده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان تلاش‌های گذشته ایران در زمینه تسلیحات هسته‌ای توصیف کرده‌اند، ایران را به بازیگری با جاه‌طلبی‌های بزرگ‌تر تبدیل می‌کنند. ایالات متحده و متحدانش مانند اسراییل در تلاش برای مقابله با ایران هستند، به ویژه در هلال تب دار که از عراق تا سوریه و لبنان، اردن، غزه و یمن امتداد دارد.
"متیو مک اینیس" افسر اطلاعاتی پنتاگون که از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ معاون نماینده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران بوده است، می‌گوید: " دو سال گذشته دوره شتاب بیش از حد تاکتیک‌ها و تکنیک‌های جدید برای استفاده ایران از پهپاد‌ها یا هواپیما‌های بدون سرنشین بوده است. همه کشور‌ها از نظر تعیین ظرفیت دفاعی عقب هستند. "
ایران به نوبه خود - و علیرغم افشای اسناد هک شده اخیر که خلاف آن را نشان می‌دهد - بار‌ها فروش پهپاد‌های خود به روسیه را برای استفاده در اوکراین رد کرده است، اما پذیرفته است که "تعداد کمی" را قبل از حمله فوریه ۲۰۲۲ به این کشور ارسال کرده است.
"حسین امیرعبداللهیان" وزیر امور خارجه ایران در ژانویه گفت که ایران مسئول کپی برداری از پهپاد‌های ایرانی توسط سایر کشور‌ها نیست و نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل متحد در پاسخ به پرسش بلومبرگ در این باره گفت: "از نظر اخلاقی، ایران از معامله تسلیحاتی با هر طرفی که مشغول درگیری نظامی فعال با دیگری باشد، به دلیل نگرانی در مورد استفاده بالقوه از چنین تسلیحاتی در جریان درگیری، خودداری می‌کند. "
پهپاد‌های ایران روز به روز بهتر و پنهانکارتر می‌شوند. به گفته دو عضو گروه نظارت بر درگیری سوریه - اتانا سوریه - پهپادی که در ژانویه امسال پایگاه "برج ۲۲" آمریکا در اردن را مورد اصابت قرار داد، با تحت الشعاع قرار دادن یک پهپاد آمریکایی که در حال فرود در آنجا بود، به حلقه پدافندی ایالات متحده نفوذ کرد.
"جوئل ریبورن" افسر قدیمی اطلاعاتی ارتش آمریکا که از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ به عنوان یک مقام ارشد شورای امنیت ملی و وزارت امور خارجه در خاورمیانه خدمت کرده است، می‌گوید این گروه داده‌های یک شبکه معتبر از تماس‌های نظامی و غیرنظامی در خاورمیانه را ردیابی و تجزیه و تحلیل می‌کند: "داده‌هایی که آنها جمع آوری می‌کنند به آنها امکان می‌دهد تا روند‌های نوظهور در وضعیت امنیتی را اغلب قبل از آشکار شدن مشاهده کنند. "
سخنگوی وزارت دفاع آمریکا خرید، توسعه و تکثیر پهپاد‌های ایران را "تهدیدی فزاینده برای صلح و امنیت بین‌المللی" خواند و خاطرنشان کرد که "لوید آستین" وزیر دفاع آمریکا ماه گذشته هیاتی از رهبران ارشد را تشکیل داد تا راه‌های موثری برای مقابله با این موضوع به عنوان یک چالش عملیاتی فوری، پیدا کنند. با این حال پنتاگون تاکنون اطلاعات کمی در مورد حمله ماه ژانویه به پایگاه برج ۲۲ در اردن منتشر کرده است.
واشنگتن پست به نقل از یک منبع دفاعی نوشت که در این حمله از یک پهپاد کوچک ایرانی شاهد-۱۰۱ استفاده شده است. این یک پهپاد تهاجمی کوچک است که برای پرتاب نیازی به تجهیزات خاصی ندارد و برای فرار بهتر از رادار در ارتفاع پایین پرواز می‌کند و می‌تواند حداقل ۷۰۰ کیلومتر (۴۳۵ مایل) را طی کند، یعنی ۳ برابر برد پهپاد ایرانی " ابابیل-۲ " که ستون اصلی قبلی مورد استفاده از سوی شبه نظامیان نزدیک به ایران در منطقه بوده است.
شاهد-۱۰۱ حداقل ۲ حمله موفق دیگر علیه نیرو‌های آمریکایی در ژانویه انجام داد و قبل از اینکه ایران اعلام کند که نیرو‌های نیابتی خود را برای کاهش تنش‌ها عقب می‌کشد، از حلقه دفاعی آمریکا عبور کرد.
گمان می‌رود که ایران مانور سایه‌زنی را که یک ترفند قدیمی با هواپیما‌های سرنشین دار، اما جدید برای پهپاد‌ها است، از تجربه روسیه در اوکراین اقتباس کرده است. "نیکیتا اسمگین" کارشناس مسایل ایران در شورای امور بین‌الملل روسیه در مسکو می‌گوید، تحلیلگران ایرانی به روسیه سفر کرده‌اند تا موفقیت هزاران هواپیمای بدون سرنشین شاهد-۱۳۶ ایرانی را که در آنجا برای استفاده در برابر اوکراین ساخته شده است، بررسی کنند و تاکتیک‌های فرار خود را اصلاح کنند.
روسیه و ایران از یکدیگر یاد می‌گیرند. "مک اینیس" فرستاده سابق و افسر اطلاعاتی ایالات متحده می‌گوید که این تقریبا به اندازه خود اشتراک فناوری مهم است.
در دریای سرخ، حوثی‌های یمن که از سوی ایران حمایت می‌شوند، امسال با شلیک پهپاد‌ها و موشک‌ها به کشتی‌های باری، توانسته‌اند تجارت از طریق کانال سوئز را بیش از ۵۰ درصد کاهش دهند؛ و از زمان آغاز جنگ اکتبر در غزه، گروه‌های شبه‌نظامی نزدیک به ایران در سوریه و عراق ده‌ها بار پایگاه‌های نظامی آمریکا را در منطقه بمباران کرده‌اند، از جمله حمله مرگبار ژانویه.
