تغییر معنا‌دار رفتار مردم در بورس پس از بحران ۱۳۹۹/ آیا اعتماد به بورس بازگشته است؟

جدیدترین گزارش منتشر شده از سوی سازمان بورس نشان از تغییر رفتار سرمایه‌گذاران حقیقی بورس از خرید مستقیم سهام به خرید صندوق‌ها که ابزار سرمایه‌گذاری غیر‌مستقیم در بورس است، حکایت دارد. ارزش معاملات حقیقی صندوق‌های سرمایه‌گذاری نسبت به معاملات سهام از ۲۵ درصد سال ۱۴۰۱ به نزدیک ۶۰ درصد در پایان سال ۱۴۰۲ رسیده است که تحول بزرگی در رفتار سرمایه‌گذاری مردم در بورس به حساب می‌آید.

به گزارش تابناک، مجید عشقی سیزدهمین سکاندار بازار‌سرمایه ایران، پس از بحران ۱۳۹۹ ریاست سازمان بورس را بر عهده گرفت، بحرانی که هنوز پس‌لرزه‌های آن یعنی بی اعتمادی مردم به بازار‌سرمایه ناشی از زیان‌هایی که از بورس دیدند، ادامه دارد.

به نظر می‌رسد مهم‌ترین استراتژی مجید عشقی برای کنترل ریسک سرمایه‌گذاری عامه مردم در بورس هدایت آن‌ها به سمت سرمایه‌گذاری غیر‌مستقیم بوده است، مسیری که کشور‌های توسعه یافته سال‌ها قبل طی کرده‌اند.

این استراتژی سازمان بورس موجب توسعه ابزار‌هایی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری شد، تعداد صندوق‌های بورسی از ۲۷۲ در سال ۱۴۰۰ به ۴۵۶ در پایان سال ۱۴۰۲ رسیده که رشد ۱۰۰ درصدی داشته است. نوآوری خاصی هم در معرفی صندوق‌های جدید صورت گرفته و برای اولین‌بار شاهد ورود املاک به بورس در قالب صندوق یا صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی، تضمین اصل سرمایه و بخشی پتروشیمی، خودرو، دارو و… بودیم.

آخرین آمار منتشر شده از سوی سازمان بورس نشان می‌دهد از ۱۳۴ صندوق سهامی ۶۸ صندوق بالاتر از شاخص‌کل بورس بازدهی داشتند و بازدهی ۱۱ صندوق ۲ برابر شاخص‌کل بورس در سال ۱۴۰۲ بوده است. کسب این بازدهی برای عموم افراد در بورس تقریبا امری محال است و به خوبی نشان می‌دهد چرا سازمان بورس به دنبال توسعه این صندوق‌ها است.

با وجود اینکه کارنامه مجید عشقی در ۲ سال و نیم مدیریت سازمان بورس بویژه در حوزه سرمایه‌گذاری غیر‌مستقیم قابل دفاع است و تاثیرات مهمی در رفتار آینده سرمایه‌گذاران بورس خواهد داشت، ولی این دستاورد در انتقاداتی که فعالان بازار‌سرمایه در سال ۱۴۰۲ نسبت به افزایش نرخ بهره بانکی داشتند که حوزه اختیارات سازمان بورس نبود داشتند، گم شد.