گیاه گلرنگ خواص دارویی فراوانی داشته و در درمان برخی بیماری‌ها موثر است و از این گیاه در صنعت رنگرزی نیز استفاده می‌شود.
گیاه گلرنگ که به آن زعفران تقلبی هم گفته می‌شود یک گیاه بومی ایران است و خواص درمانی و لاغری بسیار زیادی دارد که بصورت دمنوش و یا در برخی موارد از روغن آن استفاده می‌شود.
به گزارش نمناک، گیاه گلرنگ یکی از گیاهان بومی ایران است که به آن زعفران تقلبی گفته می‌شود و در آشپزی نیز کاربرد دارد. گیاه گلرنگ خواص دارویی فراوانی داشته و در درمان برخی بیماری‌ها موثر است. از این گیاه در صنعت رنگرزی نیز استفاده می‌شود و به نام‌های مختلفی مانند گیاه رنگ، کاجیره، کاشفه، گل کافشه و ... خوانده می‌شود.
گیاه گلرنگ به انگلیسی safflower به خانواده کاسنیان تعلق دارد و بومی مشرق زمین و یک ساله است، اما در حال حاضر در بیشتر نقاط دنیا کشت می‌شود. این گیاه دارای برگ‌های پهن، گل‌هایی زرد تا نارنجی، ارتفاعی ۶۰ سانتیمتری و ساقه‌ای خاردار است. گل‌های این گیاه به شکل منفرد، لوله‌ای است و شباهت با خارخسک دارد.
برگ‌های آن بدون دمبرگ پهن و موجدار با دندانه‌های منتهی به خار‌های ظریف است. تکثیر گیاه گلرنگ از طریق کاشت دانه آن صورت می‌گیرد. این گیاه در خراسان، تبریز، اصفهان، قزوین و شمال غرب کشور کاشته می‌شود. خواص درمانی بسیاری را به این گیاه و روغنش نسبت می‌دهند و از مواد این گیاه در ساخت بیش از ۱۳۰۰ گونه دارو استفاده می‌شود.
طبیعت گیاه گلرنگ گرم و خشک است.
گیاه گلرنگ که به زعفران مصنوعی نیز شناخته می‌شود، علاوه بر خوش رنگ کردن غذا، کاربرد‌های دارویی درمانی نیز دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
در منابع خارجی، خواص بسیاری برای این گیاه عنوان شده است، اما اغلب این خواص تایید نهایی نشده اند برای همین، فواید تایید شده را خواهیم گفت.
استفاده از گیاه گلرنگ در کاهش خطر سرطان و از بین بردن رادیکال‌های آزاد موثر است، زیرا این گیاه سرشار از ویتامین‌ای است که خاصیت آنتی اکسیدان زیادی دارد.
روغن گیاه گلرنگ یکی از مهم‌ترین منابع اسید‌های چرب امگا ۶ است که می‌تواند به حفظ تعادل سالم کلسترول در بدن کمک کند، و موجب کاهش احتمال ابتلا به آترواسکلروز، حمله قلبی و سکته مغزی می‌شود.
روغن گیاه گلرنگ به دلیل دارا بودن اسید چرب امگا ۶ از بالا رفتن قند خون جلوگیری می‌کند و برای جلوگیری از دیابت بسیار مفید می‌باشد.
اسید‌های چرب امگا ۶ موجود در گیاه گلرنگ به کاهش وزن کمک می‌کند و مصرف این اسید‌ها موجب می‌شود تا بدن به جای ذخیره چربی ها، آنها را بسوزاند. با اضافه کردن این روغن به برنامه غذایی می‌توانید به کاهش وزن خود سرعت بخشید.
استفاده از روغن گیاه گلرنگ برای سلامت پوست مفید است، زیرا این گیاه سرشار از اسید لینولئیک است که ارتباطی نزدیک با کیفیت و ظاهر پوست دارد. بر اساس تحقیقات این اسید برای از بین رفتن منافذ پوستی، درمان آکنه، تقویت بازسازی سلول‌های پوستی، کاهش زخم‌ها و سایر لکه‌های پوستی مفید می‌باشد.
برای کاهش چین و چروک، اگزما، التهاب و قرمزی پوست می‌توان به صورت موضعی از گیاه گلرنگ استفاده نمود.
گیاه گلرنگ به تقویت و شادابی مو‌ها کمک می‌کند، برای این منظور کافی است مو‌ها را ماسک تهیه شده با گیاه و روغن آن ماساژ دهید.
از دیگر خواص گلرنگ تنظیم قاعدگی و تسکین درد و ناراحتی‌های قبل از عادت ماهانه است، زیرا اسید لینولئیک در گلرنگ، پروستاگلاندین‌ها را در بدن تنظیم می‌کند که باعث نوسانات هورمونی و علائم شدید در طول قاعدگی می‌شود.
مصرف گیاه گلرنگ نیروی جنسی و حجم اسپرم مردان را افزایش می‌دهد و به درمان ناباروری کمک می‌کند.
- گلرنگ برای درمان بیماری یرقان و زردی کودکان مفید است.
- گیاه گلرنگ خاصیت مسهلی دارد.
- از گیاه گلرنگ به عنوان مسکن استفاده می‌شود و برای کاهش درد مفید است.
- این گیاه برای تقویت اعصاب مفید می‌باشد.
- گیاه گلرنگ تعریق بدن را زیاد می‌کند و به خروج بلغم از بدن کمک می‌کند.
- گلرنگ خاصیت خلط آور دارد و در بهبود بیماری‌های ریوی مانند ذات الریه مفید است.
در صورت نیاز به استفاده از گیاه گلرنگ، بهتر است روش صحیح آن را بدانید، به چند روش می‌توانید این گیاه را مصرف کنید:
- برای تهیه جوشانده درمانی این گیاه ا هدف رفع انواع مشکلاتی که در بالا اشاره شد، می‌توانید ۲۰ گرم گل و میوه گلرنگ را در یک لیتر آبجوش بریزید و بگذارید آرام بجوشد تا حجم آن به یک سوم حجم اولیه برسد. سپس آن را صاف نموده و سه بار در روز مصرف کنید.
- می‌توانید برای معالجه یرقان و شست و شوی چشم نیم گرم گل خشک گلرنگ را در یک لیوان آب خیسانده و از آن استفاده نمایید.
- برای درمان یبوست بیست گرم از تخم گلرنگ را کوبیده، شیره آن را بگیرید. سپس با شکر سرخ و یا عسل بخورید.
- برای تقویت نیروی جنسی انجیر را خیسانده و سپس شیره تخم گلرنگ را گرفته با آبی که در آن انجیر خیسانده اید، مخلوط کنید و آن را با شکر و یا عسل بخورید.
مثل تمام موارد مشابه، این گیاه هم در کنارخواص و فوایدی که دارد، عوارضی را شامل می‌شود از قبیل:
- مصرف دانه و یا گُل گلرنگ در دوران بارداری خطرناک بوده و ممکن است سقط جنین را در پی داشته باشدو در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.
- اگر به گیاهان خانواده آستراسه مانند آفتابگردان، گل داوودی، همیشه بهار و… حساسیت و آلرژی دارید، باید از مصرف گلرنگ خودداری نمایید.
- گلرنگ برای افراد دارای زخم معده و یا هموروئید مضر است، زیرا خاصیت رقیق کنندگی داشته و لخته شدن و توقف خون ریزی را به تاخیر می‌اندازد.
- گیاه گلرنگ به دلیل داشتن خاصیت رقیق کنندگی با دارو‌های رقیق کننده و ضد انعقاد خون مانند آسپیرین، وارفارین، دیکلوفناک، ناپروکسن، ایبوپروفن و… تداخل دارد و نبایستی با هم مصرف شوند.
- مصرف گلرنگ دو هفته قبل از انجام هرگونه عمل جراحی ممنوع است، زیرا باعث خونریزی بیش از حد بعد از جراحی می‌شود.
