مشکلات کبدی در همه جای دنیا شایع هستند و اغلب به سبک زندگی یا عوامل ژنتیکی مربوط میشوند. برخی از بیماریهای کبدی عبارتند از: هپاتیت، بیماری کبد چرب غیر الکلی، نارسایی کبد و التهاب کبدی. عادات سالم سبک زندگی مانند ورزش، رژیم غذایی متعادل و مصرف مکملهای مناسب همگی دست به دست هم میدهند تا عملکرد کبد را به طور صحیح تنظیم کنند و سلامت آن را ارتقا دهند.
به گزارش خبرآنلاین، کبد یکی از اعضای مهم بدن و مسئول اصلی متابولیسم داروها، تجزیه خون و مواد مغذی برای بدن است. هنگامی که کبد به درستی کار نکند، ممکن است عوارض مختلفی از جمله عفونت، کمبود الکترولیت و خونریزی ایجاد شود. بهترین ویتامینها و مکملها برای به حداکثر رساندن سلامت کبد عبارتند از: ویتامین B، ویتامین C، ویتامین D، ویتامین E، روی (زینک). در ادامه به توضیح عملکرد هر یک از این ویتامینها در بهبود عملکرد کبد پرداخته میشود:
مطالعات نشان داده است که ویتامینهای گروه B میتوانند به طرق مختلف به عملکرد کبد کمک کنند. همچنین بسیاری از ویتامینهای این گروه از جمله ویتامین B ۱۲ و اسید فولیک، سلامت کبد را در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب بهبود میبخشند.
بدیهی است که ویتامین C با خاصیت آنتی اکسیدانی خود به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند. آنتی اکسیدانها در سمزدایی بدن و نابودی رادیکالهای آزاد نقش چشمگیری دارند. سطوح پایین آنتی اکسیدانها میتواند باعث استرس اکسیداتیو شود و بر سلولهای کبدی تأثیر منفی بگذارد. ویتامین C میتواند با محدود کردن تجمع چربی و پیشگیری از بیماری شایع کبد چرب، به سلامت کبد کمک کند.
مطالعات نشان داده است بسیاری از افرادی که با بیماری کبد دست و پنجه نرم میکنند، کمبود ویتامین D دارند. ویتامین D به پیشگیری از بیماریهای التهابی و متابولیک، که بر سلامت کبد تأثیر منفی میگذارند، کمک میکند.
ویتامین E دارای خواص آنتی اکسیدانی است و به مبارزه با رادیکالهای آزاد کمک میکند. مصرف مکمل ویتامین E میتواند منجر به کاهش التهاب کبد و کاهش سطح چربی شود. ویتامین E به طور طبیعی در روغنهای گیاهی و غذاهایی مانند روغن جوانه گندم و تخمه آفتابگردان وجود دارد. همچنین مکملهای دارویی این ویتامین نیز در دسترس هستند.
ویتامین A برای بینایی، سلامت پوست، سیستم ایمنی و سلامت استخوان ضروری است. برخلاف سایر ویتامینهای موجود در این فهرست، مهم است که در مصرف بیش از حد ویتامین A احتیاط کنید، زیرا میتواند بر سلامت کبد شما تأثیر منفی بگذارد. ویتامین A به عنوان یک ویتامین محلول در چربی در کبد ذخیره میشود و مصرف بیش از حد آن میتواند باعث مسمومیت شود، بنابراین لازم است از میزان مصرف روزانه خود آگاه باشید. مقدار توصیهشده روزانه بین ۷۰۰ تا ۹۰۰ میکروگرم در روز برای بزرگسالان است. همچنین میتوانید ویتامین A کافی را از طریق غذاهایی مانند لبنیات، تخم مرغ، اسفناج و جگر دریافت کنید.
ویتامین K یک ویتامین محلول در چربی است که با خاصیت انعقادی برای کاهش خطر خونریزی در درمان بیماریهای کبدی استفاده میشود. برخلاف ویتامین A، یکی دیگر از ویتامینهای محلول در چربی، در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر اینکه دوزهای بالای ویتامین K باعث آسیب کبدی میشود وجود ندارد. با این حال، مقدار توصیهشده ویتامین K برای مردان ۱۲۰ میکروگرم و برای زنان ۹۰ میکروگرم در روز است. شما میتوانید ویتامین K را از طریق رژیم غذایی خود با مصرف سبزیجات سبز و برگدار، روغن سویا و کانولا، گوشت، پنیر و تخم مرغ دریافت کنید.
اسیدهای چرب امگا ۳ گروهی از «چربیهای سالم» هستند که از اسید آلفا لینولنیک (ALA)، ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) تشکیل شدهاند. امگا ۳ با کاهش چربی کلی در کبد به درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی و حتی جلوگیری از فیبروز و التهاب کبد کمک میکند. همچنین مصرف امگا ۳ از ایجاد سیروز کبدی پیشگیری میکند. علاوه بر مصرف مکمل دارویی امگا ۳، میتوانید این ماده را در غذاهایی مانند ماهی، آجیل و دانهها، غلات غنیشده، روغن سویا، کانولا یا بذر کتان بیابید.
زینک یا روی یک مکمل رایج است که اغلب برای تقویت سیستم ایمنی استفاده میشود، اما میتواند برای سلامت کبد نیز مفید باشد. افرادی که از بیماری کبدی رنج میبرند، اغلب دچار کمبود روی هستند.
نکته: برخی از داروها و مکملها میتوانند به کبد آسیب وارد کنند. همیشه قبل از مصرف مکمل یا داروی جدید با پزشک خود صحبت کنید و مطمئن شوید که خطری شما را تهدید نمیکند.