آسم یک بیماری مزمن مجاری هوایی است که با واکنش بیش‌ازحد مجاری به محرک‌های مختلف شناخته می‌شود. این واکنش منجر به التهاب و انسداد مجاری هوایی شده و باعث بروز حملات آسم می‌گردد. حملات آسم به‌صورت دوره‌ای رخ می‌دهند و معمولاً کوتاه‌مدت هستند، به‌طوری‌که هر حمله ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت به طول بینجامد.
فعالیت‌های فیزیکی می‌توانند به عنوان یک محرک برای بروز و تشدید حملات آسم عمل کنند. ورزش در هوای سرد به طور چشمگیری شدت حملات آسم را افزایش می‌دهد، در حالی که تنفس هوای گرم و مرطوب می‌تواند به کاهش یا حتی توقف حمله آسم کمک کند.
به گزارش فرطب، با ما همراه باشید تا در این مقاله به بررسی دقیق‌تر این موضوع بپردازیم و نکات مهمی را در مورد مدیریت آسم در هنگام ورزش مورد بررسی قرار دهیم.
آسم یک بیماری مزمن مجاری هوایی است که با واکنش بیش‌ازحد مجاری به محرک‌های مختلف شناخته می‌شود. این واکنش منجر به التهاب و انسداد مجاری هوایی شده و باعث بروز حملات آسم می‌گردد. حملات آسم به‌صورت دوره‌ای رخ می‌دهند و معمولاً کوتاه‌مدت هستند، به‌طوری‌که هر حمله ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت به طول بینجامد.
در فرایند طبیعی تنفس، هوا از طریق بینی وارد گلو شده و سپس به مجاری هوایی و در نهایت به شُش‌ها می‌رسد. درون شش‌ها، کیسه‌های هوایی با دیواره‌های پر از رگ وجود دارد که از طریق آنها اکسیژن وارد جریان خون می‌شود. این فرآیند حیاتی در بیماران مبتلا به آسم دچار اختلال می‌شود.
علائم آسم زمانی بروز می‌کنند که مجاری هوایی متورم شده و ماهیچه‌های اطراف آنها منقبض می‌شوند. علاوه بر این، ترشحات مخاطی مجاری را پر می‌کنند و این شرایط باعث کاهش جریان هوا به شش‌ها می‌شود. نتیجه‌ی این اتفاقات، حملات آسم است که معمولاً با سرفه‌های شدید، تنگی نفس و احساس گرفتگی در قفسه‌ی سینه همراه می‌شود.
علائم آسم شامل موارد زیر هستند:
سرفه‌ی خشک یا همراه با خلط کم
خس‌خس سینه
تنگی نفس
احساس فشار در قفسه‌ی سینه
خستگی
عوامل محرک آسم همان موادی هستند که باعث بروز حمله آسم می‌شوند. این عوامل با تحریک واکنش‌های خاص در بدن، موجب تنگی راه‌های تنفسی و بروز حمله آسم می‌شوند که نتیجه آن دشواری در تنفس است. شناسایی و اجتناب از این محرک‌ها می‌تواند به مدیریت بهتر آسم کمک کند.
آسم می‌تواند تحت تأثیر عوامل محیطی مختلفی قرار گیرد که به عنوان عوامل محرک شناخته می‌شوند. عوامل آلرژی‌زا در فضای باز مانند گرده‌های علف، چمن، درختان و گیاهان از جمله این محرک‌ها هستند. این مواد حساسیت‌زا که از طریق هوا منتقل می‌شوند، می‌توانند منجر به واکنش‌های شدیدی در سیستم ایمنی بدن شوند. افرادی که به این آلرژن‌ها حساسیت دارند، معمولاً در مواجهه مکرر با مقادیر حتی جزئی از این آلرژن‌ها دچار حملات آسمی می‌شوند. این نوع آسم که به آسم آلرژیک معروف است، اغلب فصلی بوده و بیشتر در کودکان و جوانان مشاهده می‌شود.
عوامل آلرژی‌زا در داخل منزل شامل شوره حیوانات خانگی، گردوغبار و کپک‌ها نیز می‌توانند از محرک‌های قوی آسم باشند. این آلرژن‌ها معمولاً در فضاهای بسته تجمع یافته و در افرادی که مستعد آسم هستند، به خصوص در محیط‌های کم‌تهویه، می‌توانند باعث بروز علائم شدید آسم شوند. همچنین، مواد آلوده‌کننده مانند دود، بخارهای شیمیایی یا مواد معطر قوی می‌توانند به طور قابل‌توجهی علائم آسم را تشدید کنند. بنابراین، تهویه مناسب و کاهش مواجهه با این محرک‌ها می‌تواند به کنترل بهتر آسم کمک کند.
شرایط آب و هوایی نظیر هوای سرد، بسیار خشک، بسیار مرطوب یا هوای آلوده و دارای باد می‌تواند نقش مهمی در تشدید آسم ایفا کند. تغییرات ناگهانی دما و افزایش غلظت آنتی‌ژن‌ها و مواد آلوده‌کننده در هوا، به ویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی، شرایط را برای بروز حملات آسم فراهم می‌کند. افراد مبتلا به آسم باید در مواجهه با این شرایط، تدابیری همچون استفاده از ماسک و کاهش فعالیت‌های بیرون از خانه در روزهای با آلودگی بالا را در نظر بگیرند تا از تشدید علائم خود جلوگیری کنند.
سرماخوردگی، آنفلوانزا و سایر بیماری‌های ویروسی به طور مکرر می‌توانند محرک حملات آسم باشند. این عفونت‌ها اغلب با التهاب مجاری هوایی همراه هستند که می‌تواند به شدت علائم آسم را تشدید کند. از سوی دیگر، فعالیت فیزیکی نیز می‌تواند به عنوان یک محرک برای آسم عمل کند. ورزش در هوای سرد یا خشک به‌طور چشمگیری شدت حملات آسم را افزایش می‌دهد، در حالی که ورزش در محیط‌های گرم و مرطوب می‌تواند به کاهش این علائم کمک کند. بنابراین، برنامه‌ریزی مناسب برای فعالیت‌های فیزیکی و مدیریت بیماری‌ها می‌تواند نقش مهمی در کنترل آسم داشته باشد.
استرس و فشارهای عصبی نیز می‌توانند از عوامل مهم تشدید کننده آسم باشند. تحقیقات نشان داده است که عوامل روانی و استرس می‌توانند به طور مستقیم بر شدت علائم آسم تأثیر بگذارند. در واقع، استرس می‌تواند منجر به تنگی نفس و افزایش انقباضات عضلانی در مجاری هوایی شود. برای کنترل بهتر آسم، مدیریت استرس از طریق تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن و تمرینات تنفسی می‌تواند بسیار مفید باشد.
برخی داروها مانند آسپرین و برخی داروهای ضدالتهابی می‌توانند در برخی افراد به شدت آسم را تشدید کنند. علاوه بر این، عوامل شغلی نیز می‌توانند محرک آسم باشند. استنشاق مداوم مواد شیمیایی یا گرد و غبار در محیط‌های کاری می‌تواند منجر به بروز آسم شغلی شود که کنترل آن نیازمند تغییرات در محیط کار و استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب است. افراد مبتلا به آسم باید از داروهایی که می‌توانند محرک حملات باشند، اجتناب کرده و در محیط‌های کاری با مواد حساسیت‌زا، اقدامات پیشگیرانه را رعایت کنند.
درمان آسم با داروهای گیاهی به عنوان یکی از روش‌های مکمل می‌تواند به بهبود علائم این بیماری و کاهش حملات آسم کمک کند. گیاهانی که حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند بتاکاروتن و ویتامین‌های C و E هستند، ممکن است به کاهش التهاب در مجاری هوایی کمک کنند. برای مثال، سیر به دلیل داشتن ماده آلیسین، خواص ضدالتهابی قوی دارد و می‌تواند به بهبود علائم آسم کمک کند. همچنین، گیاهانی مانند زنجبیل و عسل نیز به دلیل ویژگی‌های ضدالتهابی خود، در کاهش شدت حملات آسم مؤثر هستند.
نوشیدنی‌ها و میوه‌های مؤثر در درمان آسم می‌توانند نقش مهمی در کاهش علائم این بیماری داشته باشند. دم‌نوش‌هایی مانند شلتوک برنج و گلپر به دلیل خواص تقویت‌کننده و ضد التهابی خود می‌توانند به بهبود تنفس و کاهش علائم آسم کمک کنند. همچنین، مصرف میوه‌هایی مانند انگور سیاه و سیب که خاصیت ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی دارند، می‌تواند به کنترل بهتر آسم کمک کند. این میوه‌ها علاوه بر کاهش التهاب، به تقویت سیستم ایمنی و بهبود عملکرد ریه‌ها نیز کمک می‌کنند.
پرهیز غذایی مناسب نقش مهمی در مدیریت و کنترل آسم دارد. مصرف غذاهای پرنمک، چرب و حاوی مواد افزودنی می‌تواند علائم آسم را تشدید کند. بنابراین، بیماران مبتلا به آسم باید از این نوع غذاها پرهیز کرده و به جای آن از غذاهای سالم و مغذی استفاده کنند. داشتن یک برنامه غذایی مناسب که شامل مواد ضدالتهابی و مقوی باشد، می‌تواند به کاهش حملات آسم و بهبود کیفیت زندگی این افراد کمک کند.
آسم یک بیماری مزمن تنفسی است که با شناسایی و اجتناب از عوامل محرک، مدیریت استرس، استفاده از داروهای مناسب و انتخاب سبک زندگی سالم قابل کنترل است. تغییرات در رژیم غذایی، استفاده از گیاهان دارویی و بهبود کیفیت هوای محیط می‌تواند به کاهش علائم آسم و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کند. حفظ ارتباط منظم با پزشک و پیگیری دقیق درمان‌ها نیز برای مدیریت مؤثر این بیماری ضروری است.
