هفته گذشته مردم اردن در پایتخت امان راهپیمایی برگزار کرده و پرترههایی از شهید سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله در دست داشتند. شعارهای «لبیک یا نصرالله» (ما اینجاییم نصرالله) در خیابانها طنین انداز شد و در اردن سنی نشین، یک گروه کر شیعی به نواختن پرداخت. ناظران میگویند از ۷ اکتبر، نه تنها حمایت از حماس، بلکه حمایت از دیگر گروههای «محور مقاومت» در حال افزایش است.
ناظران با اشاره به تحولات اردن بر این باورند که حمله حماس به اسرائیل معادلات داخلی و امنیتی این بازیگر را تحت تاثیر قرار داده و موجب شده تا حامیان ایران و مقاومت در اردن نفوذ بیشتری پیدا کنند. در چنین شرایطی به ادعای گروهی از تحلیلگران امان در دوراهی خطرناکی قرار گرفته و سرگردان میان تهران و تلآویو تلاش دارد تا موضع بیطرفانهاش را حفظ کند.
به گزارش اقتصادنیوز، نشنال اینترستبا انتشار گزارشی مدعی شد، «هفته گذشته مردم اردن در پایتخت امان راهپیمایی برگزار کرده و پرترههایی از شهید سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله در دست داشتند. شعارهای «لبیک یا نصرالله» (ما اینجاییم نصرالله) در خیابانها طنینانداز شد و در اردن سنی نشین، یک گروه کر شیعی به نواختن پرداخت.
ناظران میگویند از ۷ اکتبر، نه تنها حمایت از حماس، بلکه حمایت از دیگر گروههای «محور مقاومت» در حال افزایش است. این روند تنها به مشکلات پادشاه اردن، عبدالله دوم میافزاید، زیرا توجیه همسوییاش با واشنگتن برای مردمی که هم از رکود اقتصادی و هم از حمایت آمریکا از اسرائیل رنجیدهاند، سختتر میشود. »
نشنال اینترست در ادامه یادداشت ادعاییاش آورد، «بیش از نیمی از جمعیت اردن - شاید ۶۵ درصد - فلسطینی تبار هستند. نرخ بیکاری در این کشور اکنون ۲۱ درصد است. همدردی مردم با فلسطینیها همیشه مشهود بوده است، اما امروز آنها به شکل فزاینده حامی حماس هستند. همزمان جبهه اقدام اسلامی (IAF) که بیشترین کرسیها را در انتخابات پارلمانی ماه گذشته به دست آورد، برای حضور مردم در خیابانها تلاش کرده است.»
به ادعای این نشریه، «جبهه اقدام اسلامی، بازوی سیاسی اخوان المسلمین است، سازمانی که حماس بخشی از آن محسوب میشود.» به ادعای نشنال اینترست «در این میان ایران نقشی نامحسوس در تحولات اردن ایفا میکند. خالد مشعل، یکی از مقامات ارشد حماس، در بازدید از دفتر سیاسی حماس در تهران از مردم خواست تا برابر هرگونه اقدام تلافی جویانه ادعایی اسرائیل هم صدا شوند.
دولت اردن از ۷ اکتبر با انتقاد مداوم از سیاستهای اسرائیل و انفعال در برابر تحرکات واشنگتن و تلآویو تلاش داشت تا هزینههای احتمالی را به حداقل رسانده و بدین طریق در عرصه سیاست خارجی خود تعادل را تعریف و بر چالشهای داخلی متمرکز شود.
حملات موشکی ایران به اسرائیل در ماه آوریل و اوایل اکتبر باعث شد تا رویکرد متعادل کننده اردن با چالشهایی روبرو شود، زیرا واشنگتن انتظار داشت این بازیگر در شبکه پدافند هوایی تحت رهبری ایالات متحده نقش تعیین کنندهای ایفا کند، گزارهای که محقق شد.» به ادعای این نشریه، «ایران و محور مقاومت با توسل به اهرمهای نظامی علیه اسرائیل توانستند آرای مثبت بسیاری از اردنیها را در اختیار داشته باشند.
براساس دادههای یک نظرسنجی که توسط موسسه واشنگتن در سال ۲۰۱۵ انجام شد، پیشتر اردنیها نسبت به بازیگران کلیدی در جنگ داخلی سوریه، بهویژه محور مقاومت نگاه مثبتی نداشتند. زمانی که از اردنیها خواسته شد اقدامات این بازیگران را ارزیابی کنند، ۹۱ درصد اردنیها فعل و انفعالهای دولت سوریه را منفی ارزیابی کردند، در حالی که حزبالله ۸۶ درصد امتیاز منفی دریافت کرد. اما بعد از حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل، معادلات تغییر کرد.»
این نشریه ادعا کرده است: «۸ اکتبر، هنگامی که حزبالله در همبستگی با حماس وارد درگیری شد، محبوبیتش در اردن به ویژه در میان فلسطینی تبارها افزایش یافت. ترور سیدحسن نصرالله منجر به افزایش حمایتها از این جنبش شد و موجب شد تا جبهه اسلامی «در محکومیت ترور شهید سیدحسن نصرالله» از مردم بخواهد به خیابانها بیایند. پیش از این، این حزب اغلب از ایران و محور مقاومت به واسطه رویکردشان در ارتباط با دولت سوریه انتقاد داشت. در آن بازه زمانی این ادعا مطرح بود که مقاومت از اردن به عنوان کریدوری برای انتقال سلاح از سوریه و عراق به کرانه باختری استفاده میکند.
همزمان این ادعا مطرح بود که کتائب حزبالله، یکی از اعضای مقاومت در عراق، تهدید کرده است که ۱۲ هزار اردنی را برای حمله به اسرائیل مسلح خواهد کرد. » به ادعای این نشریه «شاید در بازدهی از زمان چنین فعل و انفعالهایی واکنش اردنیها را به دنبال داشت. اما امروز این پویاییها مورد استقبال مردم این کشور قرار میگیرد.» به ادعای نشنال اینترست، «نفوذ ایران در اردن به عنوان بازیگر حامی فلسطین برجستهتر شده است.
جمعیت اردن فارغ از مرزهای طولانی با اسرائیل، با فعل و انفعالهای تهران مخالفتی ندارند و همین گزاره میتواند موجب شود تا این بازیگر به شکلی بالقوه به میدانی برای رویارویی ایران علیه اسرائیل مورد استفاده قرار بگیرد. در حالی که اسرائیل از این تهدید آگاه است و با مقامات اردن برای کاهش آن همکاری میکند - مانند رهگیری هواپیماهای بدون سرنشین از عراق که وارد حریم هوایی اردن میشوند - رسیدگی به این موضوع به چیزی بیش از سیاستهای امنیتی مانند کنترل مرز نیاز دارد.