آش ساک یکی از غذاهای محلی و اصیل شهر گرگان است که از ترکیب لپه با اسفناج، آرد برنج، تخم مرغ، کوفته قلقلی و... تهیه می‌شود.
فراروـ غذاهای محلی درواقع به نوعی میراث فرهنگی مردمان هر کشوری محسوب می‌شوند. برخی از این غذا‌ها با گذشت زمان و مدرن شدن زندگی و آشنایی با غذاهای جدید، کم کم از یاد رفته‌اند و یا روش طبخ آنها متفاوت شده است. اگر به هر نقطه از ایران سفر کنید، قطعا با غذاهای بسیار خوشمزه و محلی آشنا می‌شوید که برخی از آنها را تابه‌حال نخورده‌اید یا حتی نامش را نشنیده‌اید. آش یکی از غذاهای محبوب و سنتی ایرانی است. آش‌ها بسیار متنوع هستند که در نقاط مختلف کشور با روش‌های متفاوتی تهیه می‌شوند. آش غذایی پرطرفدار است که به خاطر داشتن مواد مغذی یک وعده غذایی کامل محسوب می‌شود. با شروع فصل پاییز و زمستان پخت آش در خانه رونق بیش‌تری پیدا می‌کند؛ زیرا خوردن آش در هوای سرد گرمای مطبوعی به بدن منتقل می‌کند که دلچسب است. آش ساک یکی از غذاهای محلی استان گلستان و شهر گرگان است که از ترکیب لپه با اسفناج، تخم مرغ، کوفته قلقلی و... تهیه می‌شود و بسیار خوشمزه و مقوی است. اگر دوست دارید در این روز‌های سرد پاییزی یک ظرف آش متفاوت و دلچسب را برای اعضای خانواده بپزید، در ادامه این مطلب با آموزش آش ساک همراه ما باشید.
لپه: ۱ پیمانه
گوشت چرخ کرده: ۳۰۰ گرم
اسفناج: نیم کیلو
پیاز درشت: ۱ عدد
آرد برنج:۲ قاشق غذاخوری
تخم مرغ: ۲ عدد
آبغوره یا آب نارنج: ۱ قاشق غذاخوری
آب: ۱ لیتر
نعناع داغ: به میزان لازم
پیاز داغ: به میزان لازم
نمک، فلفل سیاه و قرمز و زردچوبه: به میزان لازم
برای درست کردن این آش خوشمزه و مقوی ابتدا لپه را که از چند ساعت قبل خیس داده‌اید، همراه با ۱ لیتر آب و کمی نمک داخل یک قابلمه مناسب بریزید و روی حرارت اجاق گاز بگذارید تا لپه نرم شود. نیم ساعت بعد وقتی لپه نیم‌پز شد، اسفناج شسته و خرد شده را به آن اضافه کنید و درب قابلمه را بگذارید تا اسفناج و لپه نیم ساعت دیگر با هم بپزند. در این فاصله آرد برنج را داخل یک کاسه مناسب بریزید و ۱ لیوان آب سرد را کم کم به آن اضافه کنید و فوری هم بزنید تا آرد با آب کاملا مخلوط شود، سپس این ترکیب را به قابلمه آش اضافه کنید. درب قابلمه را بگذارید و حرارت اجاق گاز را کم کنید تا آش بپزد و غلیظ شود. در این فاصله پیاز را رنده کنید و به گوشت چرخ کرده اضافه کنید.
نمک، فلفل سیاه و قرمز و زردچوبه را روی گوشت و پیاز رنده شده بریزید و با دست حسابی ورز بدهید. حالا کوفته قلقلی‌های یک شکل و یک اندازه درست کنید و داخل ماهی تابه همراه با مقداری روغن کوفته‌ها را سرخ کنید. بعد از اینکه آش جا افتاد و لعاب انداخت، گوشت قلقلی‌ها را به قابلمه آش اضافه کنید. ۲۰ دقیقه بعد تخم مرغ‌ها را داخل یک کاسه بشکنید و با چنگال هم بزنید و به آش اضافه کنید و خیلی فوری همزمان آش را هم بزنید تا تخم مرغ نبرد و در آخر آبغوره و آب نارنج را به آش اضافه کنید. ۱۵ دقیقه بعد آش ساک خوشمزه ما آماده سرو است. آش را داخل کاسه بکشید و روی آن را با نعناع داغ، پیاز داغ فراوان و گوشت قلقلی تزیین کنید، نوش جان.
نکات مهم
ـ همان‌طور که می‌دانید اسفناج سبزی بسیار پرخاصیتی است که سرشار از ویتامین‌ها و مواد مغذی‌ای است که برای تقویت سیستم ایمنی بدن جلوگیری از سرطان، سلامت پوست و مو و استحکام استخوان‌ها مفید است. این سبزی مغذی می‌تواند بهترین دارو برای درمان یبوست به‌ویژه در افراد میان‌سال و کهن‌سال باشد. در شستن اسفناج باید به این نکات توجه داشته باشید که اسفناج حاوی شن‌ریزه است؛ بنابراین آن را چند دقیقه در آب ولرم خیس کنید تا شن‌های آن ته‌نشین شود و در آخر به‌تدریج از اسفناج‌های رویی بردارید و با آب سرد آب‌کشی کنید تا شن‌های ته‌نشین شده دوباره به اسفناج‌ها نچسبند. هرگز اسفناج را پس از خرد کردن نشویید تا مواد مغذی آن خارج نشود. اسفناج را به مقدار مورد نیاز بپزید و هیچ‌وقت آن را به صورت پخته شده نگهداری نکنید. هنگام خرید اسفناج برگهای لطیف و تازه آن را انتخاب کنید. برگهای درشت و تیره‌رنگ مناسب نیستند؛ همچنین اسفناج را باید در اندازههای چهار سانتیمتری خرد کنید. درصورتیکه اسفناج ریزتر خرد شود، له و بد شکل خواهد شد.
ـ پیاز داغ عطر و طعم بسیار خوبی به غذا می‌دهد؛ اما نکته مهم این است که پیاز داغ باید کاملاً ریز و خشک باشد. برای داشتن یک پیاز داغ پودری و خشک پیاز را به صورت نازک برش بزنید؛ سپس در روغن فراوان که از قبل داغ شده است، سرخ کنید. به این نکته توجه داشته باشید که پیاز باید در روغن شناور باشد؛ بنابراین نباید حجم زیادی از پیاز را در یک مرحله اضافه کنید. بعد از اینکه پیاز سرخ شد، آن را روی توری قرار دهید تا روغن اضافی آن کاملاً گرفته شود. سپس روی سینی پهن کنید. وقتی دوباره این کار را انجام دادید، پیاز‌های جدیدی را که سرخ کرده‌اید، روی پیاز داغ‌های قبلی نریزید؛ چون باعث روغنی شدن قبلی‌ها می‌شود. علاوه‌بر این باعث می‌شود که پیاز داغ حالت خمیری پیدا کند.
