آيا ابوعلي سينا در اصفهان مدفون است؟

مسؤول پژوهشي مركز اصفهان‌شناسي گفت: جلال‌الدين همايي نقل كرده كه قبر ابوعلي سينا در اصفهان بوده و بسياري از مورخان از جمله ابن اثير، درگذشت ابن سينا را در اصفهان مي‌دانند.

محمدحسين رياحي بيان كرد: مسلم است كه حضور علمي شيخ ابوعلي سينا در اصفهان قابل توجه بوده و بنا به شواهد و قرائن معتبر، از جمله حضور شمس‌الدوله، حاكم آل بويه و تيرگي روابط شيخ با او، بعيد است كه شيخ به همدان رفته باشد.

او با بيان اين‌كه مردم اصفهان از گذشته مكان گنبد ابن سينا را به‌عنوان مدفن او مي‌دانستند، تأكيد كرد: آنچه بيشتر محققان بيان كرده‌اند، مقام علمي بالاي شيخ‌الرييس است كه تأليف كتاب‌هاي بسيار و تربيت شاگردان بزرگي مانند ابوالحسن بهمنيار، محمد جوزجاني و ابوعبدالله احمد معصومي از آن جمله است.

رياحي گفت: چند سال پيش قرار بود در اصفهان آرامگاهي براي شيخ‌الرييس ساخته شود، اما عده‌اي گفتند كه اصفهان آثار تاريخي زيادي دارد و در نهايت، از انجام اين كار جلوگيري شد؛ اين مسأله با اعتراض افرادي مانند سيدمحمد صدرهاشمي و برخي ادبا و علما مواجه شد.

او ادامه داد: در مجموع، صلاح دانسته شد كه براي اين مسأله جنجال ايجاد نشود. البته ما به مسؤولان شهر اصفهان پيشنهاد كرده‌ايم كه حداقل گنبدي را كه به نام شيخ‌الرييس باقي مانده است، به‌عنوان جايگاهي براي معرفي آثار ابوعلي سينا قرار دهند.

اين گفته‌ها در حالي است كه توكل دارايي ـ مسؤول روابط عمومي بنياد ابوعلي سينا در همدان ـ مدفون بودن شيخ در اصفهان را به‌شدت مردود دانست و اين امر را مصداق تحريف تاريخ و به باد دادن مفاخر ارزيابي كرد.

او تأكيد كرد: از سال 1330 اين بحث‌ها مطرح بوده، ولي با توجه به شواهد تاريخي، اين ادعا رد شده است. ما قبلا هم به اين ادعا كه در رسانه‌هاي اصفهان مطرح شده بود، پاسخ داده‌ايم.

در سال‌هاي گذشته حدس و گمان‌هايي درباره‌ي اين‌كه مدفن ابوعلي سينا، دانشمند بزرگ جهان اسلام نه در همدان، بلكه در اصفهان است، مطرح شده و منابعي تاريخي هم در صدق و هم در كذب اين نظريه وجود دارند.

براي مثال «ابن اثير» در كتاب «تاريخ كامل» جزء هشتم، صفحه‌ي 15، محل فوت شيخ‌الرييس را اصفهان دانسته است. در حالي كه كاظم موسوي بجنوردي در دايرة‌المعارف اسلامي ذيل واژه‌ي ابن سينا نوشته: پس از آن‌كه علاءالدوله، حاكم اصفهان، مجددا قصد همدان نمود، ابن سينا نيز او را همراهي كرد، اما در راه، بيماري او شدت يافت و پس از رسيدن به شهر همدان در روز جمعه ماه رمضان سال 428 هجري قمري / 1037 ميلادي در 58 سالگي درگذشت.