فرارو- شاید کسی فکرش را هم نمیکرد که ماجرای سرویسهای ارزش افزوده به بزرگترین پرونده قضائی کشور از نظر تعداد شاکیان بدل شود. سید جمال هادیان طبایی رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات در گفتگو با فرارو، میزان شکایتهای ثبت شده در پرونده "وس" را بیش از یک میلیون نفر تا لحظه نگارش این خبر اعلام کرده است و البته به نظر میرسد با توجه به فراگیر شدن کد دستوری اعلامی، این روند افزایشی همچنان ادامه یابد. وزیر ارتباطات هم اعلام کرده که پرونده شکایات را به زودی به قوه قضائیه ارجاع میدهد.
به گزارش فرارو، وزیر ارتباطات طی روزهای گذشته کد دستوری ستاره ۸۰۰ ستاره ۶ مربع را برای استعلام میزان پرداخت مشترکین به سرویسهای ارزش افزوده معرفی کرد و در پی آن سامانه ۸۰۰۷ نیز برای ثبت شکایات مشترکین در دسترس قرار گرفت. این کد دستوری به سرعت میان مردم فراگیر شد، به شکلی که چند روز پس از معرفی آن ها، آذری جهرمی اعلام کرد که تاکنون سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از این سامانه استعلام کرده اند و نزدیک به ۵۰۰ هزار شکایت نیز از استانهای مختلف برای خدمات ارزش افزوده ثبت شده است.
وزیر ارتباطات در مورد سرنوشت این شکایتها میگوید: "طبیعتاً ما این شکایتها را پیگیری میکنیم که به سرانجام برسانیم و تلاش میکنیم بعد از ارجاع این پروندهها به دستگاه قضایی و صدور احکام لازم، منابعی که از جیب مردم رفته را بازگردانیم. "
اما این سرویسهای ارزش افزوده چگونه فعال شده اند؟ شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که برای خرید یک کالا یا مطالعه یک مطلب به یک سایت مراجعه کرده اید و ناگهان به یک صفحه وب دیگر هدایت شده اید. صفحه جدید از شما درخواست شماره تلفن همراه میکند. شما هم فکر میکنید بدون وارد کردن شماره تلفن، دسترسی به مطلب مورد نظرتان امکان پذیر نیست. پس از ثبت شماره تلفن، میروید و مطلب تان را میخوانید.
یا شاید برای شما هم پیامکهای عجیب و غریب با محتوای همسر دلخواه تان را با فرستادن عدد یک پیدا کنید یا تلگرام فرد مورد نظرتان را با فرستادن عدد دو به این شماره هک کنید، دریافت کرده باشید. برخی شرکتها با این روش اقدام به عضوگیری کرده اند و برخی مشترکین سر ماه متوجه افزایش فیش تلفن همراه یا اتمام شارژ خط اعتباری شان شده اند، اما از علت آن باخبر نبودند.
سرویسهای ارزش افزوده با این ترفندها و به سادهترین شکل تعداد زیادی از مشترکین را عضو کرده اند و خروج از آنها تقریبا غیر ممکن بوده است. بسیاری از مشترکین در طول سالهای اخیر با اپراتورها تماس گرفته اند تا از شر پرداخت اجباری به سرویسها ارزش افزوده خلاص شوند، اما اپراتورها هم در این باره اعلام ناتوانی کرده اند.
پس از افزایش تعداد معترضان، روند پیگیری موضوع توسط آذری جهرمی آغاز شد. در ابتدا، کد دستوری ستاره ۸۰۰ مربع برای خلاصی مشترکین از سرویسهای ارزش افزوده معرفی شد که درهمان ماه اول وزیر ارتباطات اعلام کرد که درآمد این سرویسها ۳۰ درصد کاهش یافته است. البته او میگوید که شرکتهای «وس» اظهار داشتهاند که ۱۳ هزار میلیارد تومان از این بازار درآمد داشته اند.
اگر شما هم فکر میکنید افزایش مبالغ فیش تلفن همراه یا کاهش شارژ خط تلفن اعتباری تان با مصرف ماهانه هم خوانی ندارد از این روش میتوانید استعلام بگیرید و سپس شکایت کنید. فرآیند شکایت ابتدا به این صورت است که با گرفتن کد دستوری #۶*۸۰۰* از چگونگی دریافت هزینههای ارزش افزوده که طی این مدت توسط شرکتهای مختلف از شما گرفته شده، آگاه شوید. وقتی از رقم دریافت شده و میزان تخلف آگاه شدید، میتوانید یک پیامک رایگان به سرشماره ۸۰۰۷ ارسال کنید تا روند بازگشت هزینههایی که از حسابتان کسر شده، به جریان بیفتد و پیگیری شود.
نحوه فعالیت سرویسهای "وس"
اتحادیه بینالمللی مخابرات خدمات ارزش افزوده را خدماتی تعریف میکند که همراه یا علاوه بر خدمات پایه مخابراتی همچون تماس صوتی، پیامک، خدمات پیام چندرسانهای و دسترسی داده به مشترکان عرضه میشود. این در حالی ست که در ایران بیشتر سرویسها در حوزه خدمات مبتنی بر پیامکهای متنی ارائه شده است.
به صورت معمول ارائه کنندگان سرویسهای ارزش افزوده در خارج از ایران، محتوای تجاری خود را به مشترکان ارائه میکنند و در صورت موافقت به صورت ماهانه مبلغی از مسترکارت آنها کسر میگردد و در صورتی که مشترکان دیگر نیازی به این محتواها نداشته باشند، میتوانند به راحتی این سرویسها را قطع کنند.
به گفته کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات، مهمترین نقدی که پیش روی شرکتهای ارائه کننده سرویسهای ارزش افزوده در ایران با وجود توسعه تلفنهای هوشمند و دسترسی گسترده کاربران به اینترنت و محتوا قرار میگیرد. ارزش محتوا، عدم اطلاع مشترکان از نحوه پرداخت، عضویت و نحوه لغو عضویت است که بسیاری از شرکتهای ارزش افزوده یک طرفه در این موارد تصمیم گرفته اند.
در صورتی که پرداخت سرویسهای ارزش افزوده به فین تکها واگذار شود. پرداختها از طریق درگاههای اینترنتی صورت میپذیرید و در نتیجه تصمیم استفاده از خدمات یا انصراف از سرویسها به عهده مشترکان خواهد بود. به این شکل میتوان امیدوار بود که بخش اعظم مشکلات مشترکان با سرویسهای ارزش افزوده برطرف شود.
کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات چه میگویند؟
در چند روز گذشته بیش از یک میلیون مشترک از شرکتهای ارائه کننده سرویسهای ارزش افزوده شکایت کرده اند و خواستار بازگشت مبالغ دریافتی از سوی این شرکتها شده اند. مهدی غیبی کارشناس حوزه فناوری اطلاعات در گفتگو با فرارو در مورد مشکلات این سرویس دهنده ها، میگوید: «مشکل اول نحوه عضویت افراد در این سرویسهای ارزش افزوده است، به بیان دیگر عضویت راحت است، اما اگر فردی بخواهد از ادامه استفاده از آنها انصراف بدهد، باید دردسرهای فراوانی برای لغو آن خدمات متحمل شود و در نهایت نیز ممکن است، علیرغم قطع ظاهری آن سرویس ارزش افزوده، هزینه این سرویس بر روی قبض تلفن همراه مشترک لحاظ شود. »
غیبی اضافه میکند: «مشکل دوم نیز مربوط به خدماتی نظیر آوای انتظار، انواع فالهای قهوه و حافظ، مسائل تناسب اندام و... است، که پیامکهای آن برای مشترکان ارسال میشود و فرد در عمل شاید به آنها احتیاجی ندارد، ولی با بمباران این پیامها در هر ساعت شبانهروز حتی در نصف شبها روبرو است.»
این کارشناس حوزه فناوری اطلاعات با بیان اینکه، با بستن تمامی سرویسهای تبلیغاتی با کد دستوری ستاره ۸۰۰ مربع، به خاطر سرویسهای ارزش افزوده، وضعیت برخی از کسب و کارهای اینترنتی نیز به هم خورده است، میگوید: «به طور مثال بانکها که میخواهند برای مشتریان خود پیامک بفرستند، با این مشکل بعضا روبرو هستند، که پیامهای تبلیغاتی یک فرد بسته است و هیچنوع پیامکی برای او نمیرود، بنابراین مشاهده میکنید که چه مشکلاتی میتواند در این حوزه به خاطر عملکرد این سرویسهای خدمات ارزش افزوده ایجاد شود.»
این کارشناس حوزه فناوری اطلاعات با اشاره به درآمدهای هنگفتی که از طریق این سرویسهای ارزش افزوده به جیب عدهای میرود، میگوید: «تنها در یک مورد از این خدمات، طی ۵ ماه ۲۲ میلیارد تومان از مردم پول گرفتند، که درآمد بسیار زیادی به حساب میآید، شماکدام کسب وکار را سراغ دارید، که ظرف این مدت، چنین سود دهی را داشته باشد.»
تعداد شکایتهای مشترکین از عدد یک میلیون عبور کرده است و هر لحظه به تعداد شاکیان افزوده میشود. با ارجاع این پرونده به قوه قضائیه باید منتظر نشست و دید که آیا تصمیم مقام قضائی در مورد شرکتهای ارزش افزوده منجر به بازگشت مبالغ به جیب مشترکان میشود یا خیر؟