ده گل‌ بهاری که باید در زمستان کاشته شوند

فرارو- بهمن و اسفند دو ماه مهم برای رسیدگی به باغچه‌ها هستند. بیش‌تر افراد در بهمن ماه به کوددهی، نشاکاری و هرس گیاهان و درختان می‌پردازند.

 

پرورش گل‌های مختلف در فضای باز و حیاط منزل علاوه‌بر زیبایی بیشتر محیط به افزایش نشاط و شادابی افراد کمک می‌کنند. در این مطلب شما را به شناخت ده مورد از گل‌های فصل بهار آشنا خواهیم کرد.

 

گل‌هایی که نیاز است قبل از گل‌دهی، نشای آن‌ها در باغچه یا گلدان کاشته شود.

 

بسیاری از گیاهان گل‌دار زینتی فصلی هستند. به این معناست که پس از گلدهی در طول سه ماه در فصلی به‌خصوص گلدهی را متوقف کرده و تولید بذر می‌کنند تا سال دیگر با شروع شرایط محیطی مناسب دوباره به گل بنشینند. تکثیر بیش‌تر این گیاهان به روش بذر است؛ اما از طریق قلمه یا پاجوش نیز تقسیم گیاه صورت می‌گیرد.

 

در این بین گیاهان فصل بهار بسیار مورد توجه هستند. شاید بیش از ۹۰ درصد گل‌های فصلی مخصوص فصل بهار هستند. با این حال برای رسیدن به بهاری پرگل باید در زمستان کاشت نشا یا قلمه‌زنی را آغاز کنید.

 

نکته: شما می‌توانید پس از پایان گلدهی معمولاً تا اواخر تابستان بذر گل‌ها را از کیسه بذر گیاه جدا کنید و در پاییز در محیط کشت مناسب بکارید تا نشا گیاهان موردنظر را در زمستان به باغچه یا گلدان انتقال بدهید.

این روز‌ها اگر سری به گل‌خانه‌ها یا گل‌فروشی‌های سطح شهر بزنید، جعبه‌های نشا گل‌های شب‌بو، میمونی، اطلسی، بنفشه، مینا‌چمنی و گیاهان فصلی گل‌دار دیگر را می‌توان تهیه کرد. توجه داشته باشید که تمامی این گیاهان مخصوص نگهداری در فضای باز، آفتاب مستقیم، حیاط، باغچه و یا تراس خانه‌هاست.

 

یکی از زیباترین گیاهان گل‌دار فصل بهار گل پامچال است. گل پامچال (Primrose)، با نام علمی Primula vulgaris، گیاهی زودرس، بهاره و چند ساله است که به دلیل کاهش کیفیت بیش‌تر به صورت گیاه یک ساله در سطح تجاری پرورش داده می‌شود. گل‌های پامچال به صورت فشرده، درشت، در میان برگ‌ها و در مرکز گیاه ظاهر می‌شوند. تنوع در رنگ گل‌ها جذابیت این گیاه را دوچندان کرده است. گل‌های پامچال در رنگ‌های زرد، صورتی، سفید، قرمز، ارغوانی، قرمز مسی، زرد با لکه نارنجی و در برخی گونه‌ها معطر وجود دارند.

 

برای نگهداری از گل پامچال نیاز است محیطی سایه‌روشن و خنک را انتخاب کنید. هوای گرم و نور مستقیم موجب آسیب به گیاه می‌شود. این گیاه به آبیاری منظم نیاز دارد. در صورت داشتن زه‌کش مناسب بهتر است همیشه خاک گیاه مرطوب بماند. گیاه پامچال معمولاً به دو روش بذر و تقسیم بوته تکثیر می‌شود. بذر‌ها را در فصل پاییز می‌کارند و در اواسط تا اواخر زمستان آن‌ها را به گلدان جدا یا باغچه در فضای باز منتقل می‌کنند. در بهمن و اسفند ماه می‌توانید گیاه پامچال را در رنگ‌های مختلف از گل‌فروشی‌ها و گلخانه‌ها تهیه کنید.

 

بنفشه گیاهی گلدار و چند ساله از خانواده Violaceae است. این گیاه بومی اروپا و شمال غرب آسیاست که در نواحی شمالی ایران نیز به صورت طبیعی رویش دارد. امروز کاشت بنفشه در باغچه‌ها و فضای سبز شهر‌ها رایج شده است. جذابیت گیاه بنفشه بیش‌تر به تنوع زیاد رنگ گل‌ها مربوط است. بنفشه به سرمای هوا بسیار مقاوم است، به همین دلیل برخی به این گیاه، گل زیر برف نیز می‌گویند؛ اما ممکن است گیاه به گرمای تابستان حساس باشد و از بین برود. این گیاه از طریق بذر تکثیر می‌شود. بذر‌ها در پاییز کاشته شده و در زمستان به محیط باز انتقال می‌یابند.

 

این روز‌ها اگر به گلخانه‌ها مراجعه کنید، حتماً جعبه‌های نشا گل‌های بنفشه را خواهید دید. برای نگهداری از گیاه بنفشه بهتر است پرنورترین بخش حیاط یا تراس منزل‌تان را انتخاب کنید. آبیاری گیاه باید منظم انجام شود. نیاز نیست که خاک همیشه مرطوب بماند؛ اما بعد از خشک شدن سطح خاک باید آبیاری صورت بگیرد. فصل گلدهی گیاه متفاوت است؛ ولی اوج گلدهی آن اوایل فصل بهار است. جالب است بدانید که گل بنفشه خواص درمانی بسیاری دارد. روغن یا دمنوش گیاه بنفشه برای زیبایی پوست، مو و سلامتی بدن کاربرد فراوان دارد.

احتمالاً همه شما با این گل زیبا آشنا هستید. اطلسی آن دسته از گل‌هایی است که از روزگاران قدیم در حیاط خانه‌های قدیمی و در کنار گل‌های شمعدانی و رز زیبایی خیره کننده‌ای به محیط می‌داد. اطلسی با نام علمی Petunia x hybrid و نام انگلیسی Petunia از خانواده Solanaceae است. اطلسی گیاهی زود رشد، یک ساله و بومی آمریکای جنوبی است که امروز در سراسر دنیا گسترده شده است. گل‌های شیپور مانند کوچک، رنگارنگ و معطر دلیل جذابیت این گیاه است. نمونه‌های بومی گل اطلسی به رنگ‌های سفید، صورتی یا بنفش است؛ اما امروز با لقاح مصنوعی یا هیبرید تنوع بسیاری را در رنگ و شکل گل‌ها ایجاد کرده‌اند.

 

گیاه اطلسی اگرچه به خشکی تا حدی مقاوم است، آبیاری آن باید منظم صورت بگیرد. این گیاه هر نوع خاکی را می‌پسندد؛ اما بهتر است برای کاشت گیاه از خاک معمولی باغچه استفاده کنید. گیاه اطلسی به نور مستقیم و محیط بیرون نیاز دارد. این گیاه باید در طول روز نزدیک به ۵ تا ۸ ساعت نور مستقیم دریافت کند. این گیاه معمولاً به دمای بالاتر از ۳۰ درجه سانتی‌گراد حساس است و در دوره تابستان نیاز به آبیاری روزانه دارد. گونه‌های اطلسی هیبرید از نوع پاکوتاه، رنگارنگ و دورنگ بسیار حساس است و به نگهداری بیش‌تری نیاز دارند. بهمن و اسفند زمان مناسبی برای نشاکاری گل‌های اطلسی است؛ اما هنوز برای تکثیر از طریق بذر زمان دارید.

 

شب‌بو یکی از معطرترین و زیباترین گل‌های بهاری است. رایحه قوی، دل‌پذیر و آرام‌بخش گیاه در کنار زیبایی بی‌نظیر گل‌ها طرفداران بسیاری را به خود جذب کرده است. شب‌بو گیاه مقاومی است که در آب و هوای کوهستانی و سرد تا دو سال عمر می‌کند. اما در مناطق گرمسیر در فصل تابستان گیاه از بین خواهد رفت. گیاه شب‌بو بیش از ۶۰ گونه دارد. گل‌های شب‌بو به صورت تک و یک پر و گونه‌های فشرده و پُرپَر وجود دارند. رنگ گل‌ها در این گیاه نیز متنوع است. سفید، صورتی، یاسی، قرمز، بنفش و آبی ازجمله رنگ‌های معمول گل‌های گیاه شب‌بوست.

 

از این گیاه می‌توان در باغچه یا گلدان نگهداری کرد. شب‌بو به نور مستقیم خورشید نیاز دارد و بهتر است در محیط باز کاشته شود. هر نوع خاک برای کاشت شب‌بو مناسب است؛ اما خاک غنی و زه‌کشی را بیش‌تر می‌پسندد. بهترین زمان آبیاری این گیاه، موقعی است که سطح خاک کمی خشک شده باشد. شب‌بو به روش بذر و نشا قابل کشت است. اما بهمن و اسفند ماه برای کاشت از طریق بذر کمی دیر است. در اوایل اسفند ماه نشا گیاه شب‌بو در بیشتر گل‌خانه‌های سطح شهر‌ها وجود دارد.

میمونی با نام علمی Antirrhinum majus، گلی زینتی یک ساله‌ای است که در باغبانی و فضای سبز بسیار کشت می‌شود. اگر به دو سمت پایین گیاه کمی فشار بدهید، دهان گیاه باز می‌شود و این دلیل نام‌گذاری گیاه به میمونی است. گیاه میمونی به دلیل معطر بودن و تنوع در رنگ گل‌ها مورد توجه است. این گیاه بیش‌تر آب و هوای خنک را برای گل‌دهی ترجیح می‌دهد؛ اما در مناطق گرمسیر جنوبی کشور نیز به صورت انبوه کشت می‌شود.

 

گل میمونی را در باغچه یا گلدان می‌توان کاشت. این گیاه به محیط بیرون و آفتاب مستقیم نیاز دارد. بهتر است پس از کاشت نشا گیاه میمونی خاک آن همیشه مرطوب بماند. بهترین روش تکثیر گل میمونی از طریق بذر است. بذر‌ها را در فصل پاییز می‌کارند تا در زمستان به محیط باز انتقال بدهند. نشا گل میمونی این روز‌ها در بیش‌تر گل‌خانه‌های سطح شهر وجود دارد.

 

آلیسوم گل عسل یا مروارید گیاهی علفی و یک ساله یا دو ساله و منشعب است. گیاه آلیسوم بوته‌ای و به صورت پهن رشد می‌کند. درنتیجه برای کاشت در گلدان‌های آویز و پوشش باغچه بسیار مناسب است. گل‌های کوچک گیاه آلیسوم به رنگ‌های سفید، صورتی و بنفش است و به صورت خوشه‌ای در انتهای هر انشعاب رشد می‌کند. ترکیب این سه رنگ در کنار هم بسیار خیره کننده خواهد بود. این گل‌ها عطری شبیه به عسل دارند که شهد آن هم شیرین است. به همین دلیل برخی به آن "گل عسل" می‌گویند. آلیسوم دوره گل‌دهی طولانی دارد. در برخی از مناطق جنوبی در زمستان نیز به گل می‌نشیند. اوج گ‌لدهی آلیسوم در فصل بهار است.

 

برای نگهداری از این گیاه نور مستقیم آفتاب مهم است. پس حتماً گیاه را در حیاط یا تراس منزل جایی که بیش از ۵ ساعت نور مستقیم می‌تابد، قرار بدهید. گیاه آلیسوم به خشکی خاک مقاوم است. برای آبیاری گیاه بهتر است سطح خاک بین دو آب‌دهی خشک باشد. معمولاً گیاه آلیسوم در تابستان و به‌خصوص در نواحی جنوبی کشور با کاهش گل‌دهی رو به‌روست. در این فصل آبیاری بیش‌تر و خاک همیشه مرطوب این گیاه را تا پاییز و فصل گل‌دهی دوباره زنده نگه می‌دارد. این گیاه در هر خاکی قابل کشت است. تکثیر گیاه آلیسوم از طریق بذر و قلمه صورت می‌گیرد. بهمن و اسفند فصل کاشت نشا گل آلیسوم است. شاید نشا این گیاه کم‌یاب باشد؛ اما چند سالی است که در بیش‌تر گل‌خانه‌ها یافت می‌شود.

 

گل کلم زینتی که بیش‌تر در فضای سبز عمومی مشاهده می‌شود، گیاهی مقاوم به سرماست. کلم زینتی تنها جنبه تزئینی و زیبایی دارد و درنتیجه خوردنی نیست. این گیاه بومی آسیاست که در فصل پاییز از طریق بذر کشت می‌شود؛ سپس در زمستان به محیط باز مثل باغچه یا گلدان منتقل می‌شود. گل کلم زینتی به برف و سرما مقاوم است و هر چه دمای هوا کم‌تر باشد، رنگ برگ‌ها زیباتر می‌شود. این گیاه تا اواخر فصل بهار زیبایی خود را حفظ می‌کند؛ اما هرچه هوا گرم‌تر شود، ساقه طویل‌تر، برگ‌ها کوچک‌تر و کم‌رنگ‌تر می‌شوند. در نهایت گیاه به مرحله گل‌دهی و تولید بذر می‌رسد. گل‌های کلم زینتی آن‌چنان زیبایی ندارند و بیش‌تر چین و رنگ برگ‌ها موجب جذابیت گیاه شده است.

 

برای نگهداری از کلم زینتی باید پر نورترین بخش حیاط یا تراس منزل‌تان را انتخاب کنید. این گیاه به آبیاری منظم و رطوبت نسبی خاک نیاز دارد. کلم زینتی در خاک‌های زه‌کش‌دار و حاصل‌خیز بهتر رشد می‌کند. برای تکثیر می‌توانید پس از پایان گل‌دهی و خشک شدن کیسه بذر گیاه در فصل تابستان بذر‌ها را جدا و در فصل پاییز دوباره در بستر کشت بکارید. پس از رشد کامل گیاه‌چه‌های کلم زینتی آن‌ها را در زمستان به باغچه منتقل کنید. نشا گل کلم زینتی معمولاً تا اواخر زمستان در بیش‌تر گل‌خانه‌ها یا گل‌فروشی‌ها وجود دارد.

 

گل ابری با نام انگلیسی Ageratum houstonianum از خانواده Asteraceae است. زادگاه این گیاه مکزیک است. گیاه ابری گیاهی بوته‌ای و دائمی است؛ ولی در عمل آن را یک ساله کشت می‌کنند. ارتفاع برخی از گونه‌های گیاه ابری به ۶۰ سانتی‌متر می‌رسد؛ ولی ارقام پاکوتاه آن تا ۲۰ سانتی‌متر رشد دارند. برگ‌های دندانه‌دار قلبی شکل پرزدار و به رنگ سبز تیره و گل‌های متراکم سفید، صورتی یا آبی از مشخصات اصلی گیاه ابری است. این گیاه به قدری گل می‌دهد که شاخ و برگ آن پیدا نیست و بیش‌تر گل‌ها جلب توجه می‌کنند. گیاه ابری برای ردیف جلوی باغچه یا گلدان‌های باغچه‌ای شکل بسیار مناسب است. گیاه ابری معمولاً در تمام طول سال به گل می‌نشیند؛ اما اوج گل‌دهی آن فصل بهار است.

 

این گیاه در برخی مناطق گرم‌سیر و در زمستان مملو از گل می‌شود. این گیاه مکان‌های گرم و آفتابی را ترجیح می‌دهد. همچنین در محیط‌های سایه آفتاب رشد خوبی دارد. خاک سبک یا خاک معمولی باغچه را می‌پسندد. گیاه تا حدی به آبیاری کم و خشکی خاک مقاوم است؛ اما بهتر است همیشه خاک آن مرطوب باشد. تکثیر گیاه ابری به روش قلمه و بذر امکان‌پذیر است. برای ماندگاری و ازدیاد گیاه بهتر است در فصول بهار یا پاییز به روش قلمه تکثیر شود. گیاه کار تکثیر با بذر را به صورت طبیعی انجام می‌دهد، به طوری که پس از مدتی اطراف گیاه به تعداد زیادی گیاه‌چه‌های جدید می‌روید.

 

لادن گیاهی یک ساله یا چند ساله، مقاوم و بسیار زیباست. زادگاه این گیاه آمریکای جنوبی است. برگ‌های گرد و بدون بریدگی و گل‌های چند پَر از مشخصات ظاهری گیاه لادن است. رنگ گل‌های این گیاه زرد، سفید، نارنجی و قرمز است که در کنار برگ‌های خاص خود زیبایی خیره کننده‌ای خلق می‌کند. گیاه لادن برای کاشت در گلدان آویز، کنار نرده‌ها و در حاشیه باغچه مناسب است. در مناطق جنوبی ایران که زمستان معتدل دارند، به عنوان گل زمستانه و یا بهاره در باغچه منازل کشت می‌شود. این گیاه در فصل پاییز، زمستان و بهار به گل می‌نشیند.

 

باتوجه به تفاوت در اقلیم کشورمان زمان گل‌دهی آن متفاوت است. لادن به آبیاری کم نیاز دارد؛ پس بهتر است بین دو آبیاری خاک گیاه خشک شود. برای نگهداری از گیاه لادن پرنورترین بخش تراس یا حیاط خانه خود را انتخاب کنید. این گیاه باید بیش از ۵ ساعت نور مستقیم خورشید دریافت کند. گیاه لادن هر نوع خاک را تحمل می‌کند؛ اما همان خاک معمولی باغچه برای کاشت مناسب است. تکثیر گیاه لادن از طریق بذر است. معمولاً نشا این گیاه نیز در بیش‌تر گل‌خانه‌ها یا گل‌فروشی‌ها قابل تهیه است.

همیشه بهار گیاهی بوته‌ای، انبوه، یک ساله یا دو ساله است. این گیاه تقریباً در تمام طول سال گل می‌دهد و بیش‌تر به عنوان گل یک ساله کاشته می‌شود. کیفیت گل‌های همیشه بهار در سال اول است. گل‌ها به رنگ نارنجی و زرد دیده می‌شوند که در طول روز باز و هنگام عصر و شب بسته می‌شوند. همیشه بهار گیاهی است که به سرما مقاوم است. زمان کاشت بذر این گیاه پاییز است و کاشت نشا آن در زمستان صورت می‌گیرد. همیشه بهار در طول فصل زمستان رشد می‌کند و با فرا رسیدن بهار شروع به گل‌دهی می‌کند.

 

بذر‌های گیاه را می‌توان پس از پایان عمر گل‌ها و در فصل تابستان برداشت کرد. جالب است بدانید که از گل‌های همیشه بهار در طب سنتی استفاده فراوانی می‌شود. برای نگهداری از همیشه بهار به نور مستقیم آفتاب در طول روز نیاز دارید. این گیاه به خشکی خاک بسیار مقاوم است؛ اما آبیاری پس از خشک شدن سطح خاک لازم است. کاشت از طریق بذر گل‌های همیشه بهار گذشته است؛ اما نشا این گیاه زیبا در بیش‌تر گل‌خانه‌ها قابل تهیه است.

 

زمان گل‌دهی همه گیاهانی که به آن اشاره شد، مربوط به اواخر زمستان و بهار است؛ اما زمان کاشت آن‌ها بهمن ماه است. این نکته را فراموش نکنید که سلامتی و رشد گیاه که سرانجام به گل‌دهی می‌رسد، بستگی به زمان کاشت آن‌ها دارد. بیش‌تر افراد هنگامی اقدام به گل‌کاری می‌کنند که گیاه به گل نشسته است. این عمل در بیش‌تر مواقع باعث کم شدن عمر گل‌ها و نرسیدن بذر می‌شود. درنتیجه بهتر است قبل از گل‌دهی گیاهان فصلی آن‌ها را در محیط کشت دائمی خود بکارید. این گیاهان همگی به نور مستقیم آفتاب در طول روز نیاز دارند، پس بهترین مکان برای نگهداری از گیاهان فصلی تراس پرنور ساختمان یا حیاط منازل است.