نمایندگان دموکراتی که در پرونده استیضاح ترامپ در سنا نقش دادستان را برعهده گرفتهاند، هشدار دادند اگر سنا ترامپ را محکوم نکند، رئیسجمهوری سابق بار دیگر میتواند این کار را انجام دهد. این نمایندگان یا به نوشته نیویورک تایمز «مدیران پیش برنده استیضاح» روز پنجشنبه ۲۳ بهمن ماه هشدار دادند که ترامپ همچنان خطری برای دموکراسی آمریکایی است و اگر ممنوعیتی برای حضور دوباره وی در کاخ سفید وضع نشود، او خواهد توانست بار دیگر این کار را انجام دهد. اشاره این نمایندگان به اتهام تحریک شورش و حمله به کنگره در ۶ ژانویه است.
«پیتر بیکر» و «نیکولاس فاندوس» در گزارش ۱۱ فوریه برای نیویورک تایمز نوشتند، در حالی که هنوز صدای اوباشی که هیاهو ایجاد کرده بودند، در اتاقهای سنا پیچیده است؛ اما مدیران و نمایندگان این استیضاح فیلمهایی بعضا دیده نشده از حمله به ساختمان کنگره را نمایش دادند تا به نمایندگان هر دو حزب بگویند که رئیسجمهور قبلی حامیان خود را با ادعاهایی دروغین فریفت و فضا را ملتهب کرد تا با ندای «انتخابات به سرقت رفته» دست به چنین اقداماتی بزنند.
جیمی راسکین، مدیر ارشد استیضاح در جلسه پایانی استیضاح در روز پنجشنبه، گفت: «همکاران عزیزم، آیا رهبری سیاسی در این اتاق وجود دارد که باور کند اگر یک بار دیگر به ترامپ اجازه بازگشت به کاخ سفید داده شود، او دیگر دست به چنین کارهایی نخواهد زد؟»
او افزود: «اگر ترامپ بار دیگر به قدرت برسد و این روند یکبار دیگر تکرار شود، هیچکس را به جز خودمان نمیتوانیم مقصر بدانیم.» راسکین همچنین گفت: «آیا در آن زمان روی جان افسران پلیس شرطبندی خواهید کرد؟ آیا روی امنیت خانوادهتان شرط خواهید بست؟ یا روی آینده دموکراسیتان شرطبندی خواهید کرد؟»
در هر حال، ۹ نماینده دموکرات که تحت مدیریت جیمی راسکین، نماینده ایالت مریلند از ظهر سهشنبه (۲۱ بهمن) گذشته ادله و شکوائیه خود را برای ۱۰۰ سناتور مجلس سنا ایراد میکردند، عصر پنجشنبه، ۱۱ فوریه (۲۳ بهمن)، مباحث خود را به پایان بردند و دیروز جمعه (۲۴ بهمن)، وکلای ترامپ دفاعیات خود را آغاز کردند.
«بیکر- فاندوس» در ادامه گزارش خود آوردند استدلال دموکراتها در راستای رد این موضع جمهوریخواهان است که میگفتند برگزاری استیضاح برای رئیسجمهور قبلی بیمعناست و حتی بر خلاف قانون اساسی است؛ زیرا او قدرت را ترک کرده و دیگر نمیتوان او را حذف کرد. اما اگر ترامپ محکوم شود، سنا میتواند او را از پذیرش پستی دولتی در آینده بازدارد و مدیران این استیضاح تاکید داشتند که هدف این محاکمه نه تنبیه بلکه جلوگیری از تکرار اقداماتی از این دست است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق آمریکا، متهم است که با طرح ادعای تقلب در انتخابات نوامبر سال گذشته و اصرار بر آن بدون ارائه هیچ گونه شواهد محکمهپسندی، هواداران خود را علیه مسوولان انتخاباتی در ایالتهای مختلف، اعضای کنگره آمریکا و حتی معاون خود، مایک پنس، «شورانده» و در نهایت هم در روز ششم ژانویه آنها را با «هدف یورش و متوقف کردن ثبت رسمی نتایج انتخابات» به سوی کنگره «گسیل کرده» است. یک هفته پس از آن حمله (۱۳ ژانویه) نمایندگان دموکرات در حالی که ۱۰ عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان هم همراه آنها شده بودند به استیضاح ترامپ رای مثبت دادند؛ اما میچ مککانل، رئیس وقت این مجلس اعلام کرد که جلسات محاکمه زودتر از روز ۱۹ ژانویه برگزار نخواهد شد.
با این تصمیم، در عمل برگزاری جلسات دادگاه استیضاح دوم به بعد از مراسم تحلیف جو بایدن در ۲۰ ژانویه موکول شد و با توافق رهبران دو حزب دموکرات و جمهوریخواه به ۹ فوریه موکول شد. در چند روز گذشته، ۹ نماینده دموکرات که در کسوت دادستانهای این محاکمه حاضر شدند، در مجموع به مدت ۱۳ ساعت تلاش کردند دونالد ترامپ را «منحصرا و مستقیما» مسوول وقایع ششم ژانویه معرفی کنند.
آنها در روز آخر به ۱۰۰ سناتوری که در مقام هیات منصفه در این جلسات حاضر شده بودند، هشدار دادند که برخلاف ادعای وکلای مدافع ترامپ، آنها «به دنبال حذف رئیسجمهوری قبلی از حضور در انتخابات بعدی» نیستند، بلکه «نگران آن هستند که اگر او دوباره در انتخابات شکست بخورد، هوادارانش را یک بار دیگر علیه کنگره و حکومت بشوراند.»
تد لیو، یکی دیگر از نمایندگان دموکرات از کالیفرنیا نیز به سناتورها گفت که نگران این است که اگر ترامپ بار دیگر در ۲۰۲۴ کاندیدا شود و شکست بخورد، چه اتفاقی میافتد. او افزود: «نگران این نیستم که او بار دیگر کاندیدا شود بلکه میترسم اگر یکبار دیگر شکست بخورد، میتواند شورش به راه بیندازد.»
یک اکثریت دو سومی در سنا برای محکوم کردن ترامپ نیاز است یعنی ۱۷ سناتور جمهوریخواه باید علیه ترامپ باشند؛ در حالی که وی هنوز در میان اکثر رایدهندگان جمهوریخواه محبوبیت دارد و نشان داده که تمایل دارد تا در انتخابات ۲۰۲۴ کاندیدا شود. دموکراتها همچنین در سومین روز ارائه ادله خود برای استیضاح دوم دونالد ترامپ به تبعات رفتار او در دو ماه پس از انتخابات نوامبر و بازتاب جهانی تصاویر مربوط به یورش به کنگره در روز ۶ ژانویه پرداختند. دموکراتها روز پنجشنبه پس از ۱۳ ساعت به طرح شکوائیه خود خاتمه دادند و از دیروز جمعه نوبت به وکلای ترامپ رسید، هر چند آنها گفتند قصد ندارند بیش از یک روز وقت سنا را بگیرند.
گزارشگران نیویورکتایمز همچنین افزودند، مدیران استیضاح در روز آخر به دنبال پیشدستی در برابر دفاعیه تیم حقوقی ترامپ بودند و تلاش داشتند تا قبل از ظهر جمعه ادعای ترامپ و تیمش در انجام این اقدام را به مثابه اجرای آزادی بیان جا بزنند و رد کنند. مدیران استیضاح گفتند اصلاحیه اول از رئیسجمهوری که بشکه باروت سیاسی را با انداختن جرقهای در آن روشن میکند، حمایت نمیکند. جو نگوس، نماینده دموکرات از کلرادو و یک نماینده دیگر هم گفتند: «پرزیدنت ترامپ وقتی تحولات ۶ ژانویه رخ داد یک آدم معمولی نبود. او رئیسجمهور ایالات متحده بود.
او ماهها آن قدرت را به صورت منحصر به فردی به اجرا در میآورد تا دروغ بزرگی را بگستراند مبنی بر اینکه انتخابات به سرقت رفته است تا پیروان خود را متقاعد به این سرقت کند.» استیسی پلاسکت از دیگر نمایندگان دموکرات نیز خاطرنشان کرد که ترامپ سپس به «گروههایی که ماهها آنها را تغذیه میکرد» روی آورد، مانند گروه راستگرایان افراطی «Proud Boys» (پسران مغرور) که چندین نفر از آنها جزو مهاجمان ساختمان کنگره بودند و در ماه اکتبر از آنها خواسته بود در حال «آمادهباش» باشند. ترامپ در ۶ ژانویه، از هواداران خشمگین خود خواسته بود تا در واشنگتن تظاهرات کنند. او به جمعیت گفت: «مانند شیاطین بجنگید.» مادلین دین نیز یکی دیگر از نمایندگان گفت: «ما ۱۱هزار کلمه سخنرانی ترامپ را بررسی کردیم، رئیسجمهوری فقط یک بار از اصطلاح «صلحطلب»، در برابر بیش از ۲۰ بار «جنگیدن» استفاده کرده است.».
اما چنین بهنظر میرسد که بیشتر سناتورهای جمهوریخواه بیمیل هستند و تمایل به ایستادن در برابر ترامپ ندارند. بهنظر میرسد ترامپ هم حمایت کافی برای مسدود کردن آرای دو سوم مورد نیاز بر اساس قانون اساسی را دارد؛ آرایی که مانع از این میشود که او به «تحریک به شورش» متهم شود. اگر بخشی از سناتورهای جمهوریخواه مایل به بریدن از ترامپ هستند، اما دیگران روز پنجشنبه اعلام کردند که از این جلسات صبرشان به سر آمده است. در حالی که جمهوریخواهان موضعشان در برابر استیضاح سختتر میشود و دستور کارهای بایدن هم روند کندی به خود گرفته است، سناتورهای دموکرات هم این سیگنال را فرستادند که در کنار جمهوریخواهان مایلاند که «سر و ته این استیضاح را به هم آورند و با رأی گناهکار یا بیگناهی ترامپ تا اوایل شنبه این برنامه را سریع پایان دهند.»
«تیم رید»، «جیمز اولیفانت»، «دیوید مورگان» و «جوزف اکس» هم در گزارش ۱۲ فوریه برای رویترز نوشتند، دهها مقام سابق جمهوریخواه که این حزب را مایل به ایستادن در برابر دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق آمریکا و تلاشهایش برای متزلزل کردن دموکراسی این کشور نمیدانند، در حال مذاکره برای تشکیل یک حزب جدا شده راست میانه هستند. در مرحله اولیه مذاکرات جمهوریخواهان منتخب سابق، مقامات سابق در دولتهای جمهوریخواه رونالد ریگان، جورج بوش پدر، جورج بوش پسر و ترامپ، سفرای جمهوریخواه سابق و استراتژیستهای جمهوریخواه حضور داشتند.
بیش از ۱۲۰ تن از آنها جمعه گذشته در جریان یک ویدئو کنفرانس درباره این گروه جدا شده که بر مبنای یک پلتفرم «محافظهکاری اصولی» هدایت میشود، از جمله پیروی از قانون اساسی و اجرای قانون مذاکره کردند؛ موضوعاتی که به گفته این مقامات در دوران ریاست جمهوری ترامپ به شدت آسیب دیدهاند.
برنامه از این قرار است که این گروه نامزدهایی را در برخی رقابتها معرفی میکند، اما از دیگر نامزدهای راست میانه جمهوریخواه، دموکرات یا مستقل نیز حمایت میکند. در بین شرکتکنندگان در این کنفرانس ویدئویی «جان میتنیک» بازرس کل وزارت امنیت داخلی آمریکا در دولت ترامپ، «چارلی دنت» قانونگذار سابق جمهوریخواه، «الیزابت نیومن» معاون رئیس دفتر وزارت امنیت داخلی در دولت ترامپ و «مایلز تیلور» یکی دیگر از مقامات سابق امنیت داخلی دولت ترامپ حضور داشتند.
با این حال، دو نفر از جمهوریخواهان برجسته ضد ترامپ در کنگره یعنی «لیز چنی» از وایومینگ و «ادام کایزینگر» از ایلینوی ایده چنین حزب انشعابی را رد کردند. دیگر جمهوریخواهان منتقد ترامپ هم اظهارات بدبینانه مشابهی ابراز و اعلام کردند که حزب سوم تحقق شکاف آرای محافظهکاران و کمک به انتخاب دموکراتها خواهد بود.