چرا خودرو افسارگسیخته گران می‌شود؟

در شرایطی که قیمت خودرو از ابتدای امسال تاکنون به سرعت در حال رشد است دیروز معاون وزیر صنعت عامل گرانی خودرو را کمبود عرضه خودرو دانست و برای نخستین‌بار فاش کرد بازار ایران سالانه به یک میلیون و ۴۰۰هزار خودرو نیاز دارد تا کفه عرضه و تقاضا متعادل و قرعه‌کشی حذف شود.

به گزارش همشهری، سونامی رشد قیمت خودرو از سال ۱۳۹۷آغاز شد. از آن زمان تاکنون قیمت خودرو به‌طور مداوم افزایش یافته و این رشد هرگز متوقف نشده است. تازه‌ترین اطلاعات نشان می‌دهد قیمت خودرو‌های پرتیراژ داخلی در فروردین امسال در مقایسه با فروردین ۱۴۰۰بین ۲۰تا ۶۷ درصد رشدکرده یعنی مصرف‌کننده ایرانی باید خودرو‌های داخلی را بین ۶۵تا ۱۵۰میلیون تومان گران‌تر از پارسال خریداری کند.

تحلیلگران نظرات مختلفی درباره دلایل افزایش قیمت خودرو دارند، اما بار‌ها گزارش شده بود عامل اصلی گرانی خودرو کمبود تولید است که نمی‌تواند کفاف تقاضای بازار داخلی را بدهد این موضوع را دیروز معاون وزیر صنعت نیز برای نخستین بار تأیید کرد و دلیل افزایش قیمت خودرو را ناکافی بودن میزان تولید خودرو‌های داخلی دانست.

کمبود عرضه

منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل‌ونقل وزارت صنعت درباره دلایل افزایش قیمت خودرو گفت: وقتی در برابر تقاضا، عرضه کم است، به‌طور طبیعی قیمت بالا می‌رود و قیمت عرضه کارخانه با بازار، فاصله معناداری پیدا می‌کند.

او با بیان اینکه افزایش عرضه یکی از راهکار‌های مؤثر برای کاهش قیمت خودرو است، تأکید کرد: محاسباتی انجام شد تا نشان دهد چقدر خودرو باید عرضه شود تا به انجام قرعه‌کشی نیازی نباشد و براساس نتایج آن محاسبات، برنامه‌ریزی‌های لازم انجام شد.

معاون وزیر صمت ادامه داد: این محاسبات نشان داد اگر یک میلیون و ۴۰۰هزار دستگاه خودرو به بازار ایران عرضه شود به قرعه‌کشی نیازی نخواهد بود. به‌گفته او، تولید یک میلیون و ۵۰۰هزار دستگاه خودرو برای امسال هدف‌گذاری شده است تا عرضه و تقاضا به هم نزدیک شود.

هرچند برخی کارشناسان حتی میزان تقاضای واقعی بازار را نزدیک به ۲میلیون دستگاه می‌دانند، اما این برای نخستین بار است که یک مقام مسئول میزان تقاضای واقعی بازار خودرو را اعلام می‌کند. این رقم نشان می‌دهد تیراژ تولید داخلی خودرو فقط کفاف ۶۵درصد تقاضای بازار را می‌دهد و بازار خودرو با کمبود ۳۵درصدی یعنی ۵۰۰هزار دستگاه در سال مواجه است.

طبق آمار‌های موجود شرکت‌های خودروساز در سال گذشته ۹۰۳هزار دستگاه خودرو تولید کرده‌اند که این میزان دست‌کم ۵۰۰هزار دستگاه کمتر از میزان تقاضای واقعی بازار، مطابق گفته‌های معاون وزیر صنعت است.

در چنین شرایطی برآورد می‌شود تیراژ تولید خودرو در سال‌جاری باید به شکل قابل‌توجهی افزایش یابد تا هم قیمت خودرو افزایش نیابد و هم قرعه‌کشی خودرو حذف شود، اما آمار‌ها نشان می‌دهد که میزان تولید خودرو نه فقط روند رو به رشدی را دنبال نمی‌کند بلکه تیراژ تولید خودرو در سال ۱۴۰۰در مقایسه با سال ۱۳۹۹معادل ۳.۵درصد یعنی رقمی معادل ۳۳هزار دستگاه کاهش یافته است.

تیراژ تولید خودرو حتی در ماه گذشته (اسفند پارسال) ۴۲درصد کمتر از ماه قبلش (بهمن پارسال) بوده است. این ارقام به‌معنای این است که احتمالا فعلا نباید منتظر کاهش قیمت خودرو و همینطور منتظر حذف قرعه‌کشی در بازار خودرو باشیم، زیرا با ارقام فعلی چشم‌انداز امیدبخشی برای افزایش تولید و عرضه خودرو وجود ندارد. همه این‌ها در حالی است که وزیر صنعت و مدیران شرکت‌های خودروسازی امسال نیز مانند پارسال وعده داده‌اند که تولید خودرو افزایش یابد.

حذف قرعه کشی منوط به افزایش تولید

معاون صنایع حمل‌ونقل وزارت صنعت درباره حذف قرعه‌کشی خودرو در سال‌جاری که قبلا وعده داده شده بود گفت: این موضوع در طول سال تحقق خواهد یافت و مربوط به ابتدای سال نیست، بلکه به‌مرور و با افزایش عرضه خودرو، تعادل در بازار عرضه و تقاضا به‌وجود خواهد آمد و هرچقدر به انتهای سال نزدیک‌تر شویم، تعداد بیشتری از خودرو‌ها از قرعه‌کشی حذف می‌شوند.

منطقی با تأکید بر اینکه میزان عرضه و تقاضای خودرو باید به تعادل برسد تا شرایط حذف قرعه‌کشی فراهم شود توضیح داد: با افزایش عرضه، هرچقدر جلوتر برویم تعداد خودرو‌های بیشتری از شمول قرعه‌کشی حذف خواهند شد و پیش‌بینی می‌شود که حتی برخی خودرو‌ها نیز به‌صورت فروش اقساطی عرضه شوند.

رشد ۴۰درصدی قیمت خودرو‌های داخلی

آمار‌ها نشان می‌دهد قیمت خودرو‌های داخلی در فروردین امسال نسبت به فروردین پارسال به‌طور میانگین ۴۰درصد رشد کرده یعنی سطح عمومی قیمت خودرو‌های داخلی به‌طور میانگین ۱۰۵میلیون تومان افزایش یافته است. طبق این اطلاعات بیشترین رشد قیمت در فروردین امسال نسبت به پارسال مربوط به قیمت پژو پارس با موتور TU ۵است که قیمت آن در بازار ۱۴۹میلیون تومان معادل ۶۷درصد بیشتر از پارسال است.

قیمت کوئیک آر متعلق به سایپا نیز بعد از پژو پارسال با بیشترین رشد مواجه شده و قیمت آن با ۸۳میلیون تومان افزایش در یک سال گذشته به ۲۲۰میلیون تومان در بازار رسیده است این یعنی مصرف‌کننده‌ها امسال این خودرو را ۶۱درصد گران‌تر از پارسال می‌خرند. کمترین قیمت نیز در این مدت مربوط به دنا پلاس اتومات بوده که قیمت آن جمعا ۲۰درصد معادل ۸۳میلیون تومان افزایش یافته و به ۴۸۸میلیون تومان رسیده است.