در پی تغییر اقلیم و خشکسالی‌های پی‌درپی شاهد پیشرفت روند زوال جنگل‌های زاگرسی هستیم که این وضعیت نگران‌کننده می‌تواند در آینده محیط‌زیست و امنیت غذایی کشور را مخاطرات جدی روبرو کند.
معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: اکنون وضعیت جنگل‌های زاگرسی مناسب نیست و برای حفظ و احیای این جنگل‌ها نیازمند اعتبارات مناسب و پای کارآمدن دولت، همه دستگاه‌ها و مشارکت مردمی هستیم.
«نقی شعبانیان» روز شنبه در گفتگو با ایرنا درباره وضعیت جنگل‌های زاگرس افزود: در پی تغییر اقلیم و خشکسالی‌های پی‌درپی شاهد پیشرفت روند زوال جنگل‌های زاگرسی هستیم که این وضعیت نگران‌کننده می‌تواند در آینده محیط‌زیست و امنیت غذایی کشور را مخاطرات جدی روبرو کند.
وی با بیان اینکه وضعیت جنگل‌های زاگرس خوب نیست، تصریح کرد: طبق آمار‌ها مساحت جنگل‌های زاگرس کشور ۶ میلیون هکتار است که در استان‌های زاگرس نشین پراکنده است. این جنگل‌ها شاید از لحاظ تولید چوب موردتوجه نباشند، اما دارای گونه‌های ارزشمند و منحصربه‌فرد گیاهی و جانوری است.
معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اضافه کرد: همچنین از لحاظ اجتماعی و اقتصادی نیز این جنگل‌ها در معیشت مردم زاگرس نشین و از لحاظ زیست‌محیطی نقش اساسی در بحث فرسایش خاک، ترسیب کربن، ذخیره آب و تنظیم چرخه آب و حتی کنترل پدیده ریزگردها حائز اهمیت است.
شعبانیان با بیان اینکه عمده ریزگردها در کشور ما منشأ خارجی دارد، گفت: جنگل‌های زاگرس می‌تواند نقش اساسی در کاهش ریزگردها داشته باشد، اما اکنون وضعیت جنگل‌های زاگرس خوب نیست؛ بنابراین اگر ما به دنبال امنیت زیستی، امنیت غذایی، سلامت خودمان و نسل‌های آینده هستیم باید جنگل‌های زاگرس را دریابیم و این امر تنها به زاگرس‌نشینان برنمی‌گردد، بلکه این مشکل جدی تمامی استان‌های کشور است.
وی ادامه داد: عواملی مانند استفاده بی‌رویه و غلط از جنگل‌های زاگرس به‌صورت سنتی و غیرسنتی، خشکسالی‌های پی‌درپی، آفات و بیماری‌ها و ریزگردها از لحاظ فیزیکی جنگل‌های زاگرس را ضعیف کرده است و ما اکنون با زوال جنگل‌های بلوط روبرو هستیم.
معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با تاکید بر اینکه اکنون زمان آن نیست که دست روی دست بگذاریم افزود: احیای جنگل‌های زاگرس نیازمند توجه ویژه در تمامی سطوح کشور و دستگاه‌های مختلف است، البته در یکی دو سال اخیر این موضوع موردتوجه قرار گرفته تا جایی که سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور برنامه‌هایی را دراین‌خصوص تصویب کرد.
وی گفت: کمیسیون راهبری احیا و تدوین سند احیای جنگل‌های زاگرس به تصویب رسید که اکنون این کمیسیون با ریاست معاون اول رییس جمهوری برگزار می‌شود و نقطه امیدی است که سازمان نیز با برنامه‌ای که پیش‌بینی و مدون کرده با کمک و مشارکت مردم این جنگل‌ها را نجات دهد.
شعبانیان اضافه کرد: در کنار تشکیل کمیسیون راهبری احیای جنگل زاگرسی طرحی تحت عنوان جنگل‌داری اجتماعی نیز در حال انجام است که این کار با مشارکت مردمی انجام می‌شود.
وی با اشاره به برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت سازمان جنگل‌ها برای احیای جنگل‌های زاگرسی افزود: در برنامه‌های کوتاه‌مدت عملیات مبارزه با آفات و بیماری‌ها و عملیات پرورش را داریم و در برنامه بلندمدت تقویت و نجات جنگل‌های زاگرسی در دستور کار است که همه این‌ها با حمایت دولت، حضور دستگاه‌های مختلف و مشارکت مردمی ممکن است.
معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: اکنون تمامی اقدامات سازمان منابع طبیعی کشور برای نجات جنگل‌های زاگرسی با پشتوانه علمی است، زیرا به نظر کارشناسان این سازمان دیگر نمی‌شود. با سعی و خطا کار انجام داد ما باید برای هر اقدامی علاوه بر پشتوانه علمی و گروه‌های کارشناسی و متخصص از کمک‌های سازمان‌های بین‌المللی دراین‌خصوص بهره‌مند شویم.
شعبانیان با اشاره به وجود کمیته علمی تخصصی مشاوره جنگل‌های زاگرس ادامه داد: اکنون در این کمیته وزرا، استانداران استان‌های زاگرسی و نمایندگان مجلس حضور دارند که نشان از حساسیت موضوع است.
وی درباره مشارکت مردمی در جنگل‌های زاگرس، گفت: مردم زاگرس نشین از لحاظ علاقه و فرهنگ منابع طبیعی جلوتر از مردم دیگر نواحی کشور هستند، زیرا عده‌ای برای علاقه به مسائل زیست‌محیطی مانند پویش نهال‌کاری جنگل‌های زاگرس وارد کار می‌شوند، اما این کافی نیست، زیرا ما کمک و مشارکت آن دست از مردمی که از معیشت‌شان از جنگل‌ها تامین می‌شود را نیاز داریم.
شعبانیان افزود: یکی از اقدامات سازمان جنگل‌ها تامین نیاز و معیشت جنگل‌نشینان را در دستور کار دارد، زیرا با تامین درآمد و توانمندی این گروه می‌توانیم در احیای جنگل‌ها بهره‌مند شویم.
وی اضافه کرد: اکنون طرح جنگل‌داری اجتماعی را داریم که به‌صورت آزمایشی در چند منطقه از استان‌های زاگرسی در حال انجام است که با تامین معیشت و درآمد جنگل‌نشینان از مشارکت آنها استفاده می‌کنیم.
معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور درباره اجرای طراح جنگل کاری اقتصادی با مشارکت مردم، افزود: این طرح طی چند سال اخیر در وسعت ۱۵ هزار هکتار جنگل‌های زاگرس در احیای گونه‌های جنگلی مثمر یا گونه‌های زارعت چوب انجام شده است که در درآمدزایی مردم این مناطق نقش دارد.
شعبانیان اضافه کرد: یکی از سیاست‌های سازمان منابع طبیعی کشور توانمندسازی و افزایش درآمد جوامع محلی است که با تامین معیشت و توانمندی آنان احیای جنگل‌ها ممکن می‌شود، زیرا مردم پای‌کار هستند و سال گذشته در پویش مردمی بذرکاری و نهال‌کاری جنگل‌های زاگرس استقبال کردند و کار‌های خوبی انجام شد.
وی افزود: امیدواریم با ترویج و توانمندسازی جوامع محلی امسال و سال‌های آینده باید مشارکت مردم در احیای جنگل‌های زاگرس همراه باشیم، زیرا بدون کمک مردم این امر محقق نمی‌شود.
معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور تصریح کرد: اکنون برای احیا و نجات جنگل‌های زاگرس حداقل اعتبار ۲۰ هزار میلیارد تومانی پیش‌بینی شده است که امیدواریم به رقم مناسب برسد، زیرا اگر اعتباری نداشته باشیم جنگل‌ها نجات پیدا نمی‌کنند و ما با مشکلات زیست‌محیطی و امنیت غذایی روبرو خواهیم شد.
شعبانیان از ساماندهی همیاران طبیعت در سامانه سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور خبر داد و گفت: یکی از اقدامات خوب سازمان طی دو سال اخیر ساماندهی همیار طبیعت بوده که ۱۸۵ هزار نفر تحت عنوان دانش‌آموزی، مروج و مراقب تثبیت نام کرده‌اند که از این تعداد ۱۰۰ هزار عضو مربوط به مناطق زاگرسی هستند؛ بنابراین همیاران طبیعت می‌توانند در کنار NGOها و تشکل‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد همکاری داشته باشند.
