چه کسی وزیر حیوانات بارکش بود؟

خانه کاظمی که این روز‌ها به خانه‌موزه تهران قدیم شهرت دارد، متعلق به میرزا کاظم تفرشی است. او سال ۱۲۲۶ قمری و اوایل پادشاهی محمدشاه قاجار وارد خدمات دولتی شد و زمان ناصرالدین‌شاه از میرزا‌های اصطبل شاهی بود.

به گزارش همشهری آنلاین، در سال ۱۲۸۳ قمری که ناصرالدین شاه قصد داشت به خراسان سفر کند، میرزا کاظم، همراه هیئت شاه بود و در میانه راه به مستوفی‌گری اصطبل گمارده شد. او از سال ۱۲۹۹ قمری، مستوفی اصطبل شاهی و ایلخچیان و کلیه دواب دیوانی، زین‌خانه و کالسکه‌خانه بود و در اواخر عمر ملقب به وزیر دواب شد.

خانه ۱۰۰ساله

بنای خانه کاظمی اواخر دوره قاجار شکل گرفت و در زمان رضاشاه پهلوی تکمیل شد. خانه کاظمی با در نظر گرفتن بخش‌های جداشده و از بین رفتن بخش‌هایی از آن، اکنون حدود ۲۰۳۳ مترمربع وسعت دارد که ۱۲۱۵ مترمربع فضای باز و ۶۵۰ مترمربع آن زیربناست.

این خانه به سبک معماری اواسط قاجار و مانند خانه‌های سنتی آن زمان ساخته و همانند دیگر خانه‌های قدیمی و سنتی ایران از بخش‌های مختلف بیرونی، اندورنی، آب‌انبار، مطبخ و اصطبل تشکیل شده است. البته اکنون فقط بخش شاه‌نشین، حیاط اصلی و پنجره‌های ارسی و بادگیر آن باقی مانده است.

تماشای تهران قدیم از پشت ارسی‌های رنگی

این خانه در خیابان ۱۵ خرداد شرقی، کوچه امامزاده یحیی قرار دارد و بخش اصلی ساختمان ۵ متر بالاتر از حیاط و نمای کلی عمارت آجرکاری است. در ساختمان اصلی دو تالار در مرکز وجود دارد و در طرفین تالارها، گوشواره‌ها شکل گرفته‌اند و راهرو‌ها در اطراف گوشواره‌ها. تالار‌ها با خرپا‌های چوبی که شیروانی کاهگل‌اندود نمای آن را شکل می‌دهد پوشش داده شده است. نمای خارجی تالار‌ها هم آجرکاری ساده است که در محل رخ بام، طرح‌های گچبری گل درشت نقش بسته.

زیباترین بخش خانه کاظمی را ارسی‌های اطراف تالار‌ها شکل می‌دهند. این ارسی‌ها با انواع شیشه‌های رنگی تزیین شده‌اند. آخرین مالک خانه چاله‌میدان کاظم تفرشی بود و به همین دلیل به این نام شناخته شد. البته این خانه تاریخی اکنون به «خانه‌موزه تهران قدیم» معروف است، چون شهرداری این بنا را در سال ۱۳۸۶ خرید و مرمت آن در سال ۱۳۹۰ توسط معاونت فنی و عمرانی شهرداری منطقه ۱۲ به پایان رسید و اکنون به‌عنوان نگارخانه و موزه تهران قدیم از آن استفاده می‌شود. در این مکان نمایشگاه مردم‌شناسی و فرهنگ، لباس، مشاغل ۱۵۰ سال گذشته برپاست و مجسمه‌هایی که هر کدام نمایانگر بخشی از فرهنگ تهران قدیم هستند، به نمایش گذاشته شده است.