فرارو- ترومبوز ورید عمقی یک بیماری است که در آن یک لخته خون در ورید عمقی بدن تشکیل می‌شود. این لخته می‌تواند باعث انسداد جریان خون در آن ناحیه شده یا رها شود و به ریه‌ها برود که این امر ممکن است منجر به آمبولی ریه شود.
به گزارش فرارو، این وضعیت بیشتر در ساق‌ها و پایین شکم رخ می‌دهد اما می‌تواند سایر وریدهای بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد. معمولاً در افراد بالای ۶۰ سال شایع‌تر است.
علائم شایع ترومبوز ورید عمقی
- بی‌علامت: گاهی اوقات ترومبوز بدون علائم ظاهری بروز می‌کند.
- تورم و درد: در ناحیه‌ای که ورید مسدود شده، مانند ساق، مچ پا یا ران.
- حساسیت به لمس و قرمزی: در نواحی آسیب‌دیده.
- ناراحتی هنگام راه رفتن: دردی که با استراحت تسکین نمی‌یابد.
- درد هنگام بلند کردن اندام تحتانی: یا خم کردن پا.
- تب و افزایش ضربان قلب: این علائم ممکن است همراه با ترومبوز ظاهر شوند.
علل ترومبوز ورید عمقی
ترومبوز زمانی رخ می‌دهد که خون در یک ورید تجمع کرده و باعث ایجاد لخته می‌شود. این تجمع خون ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
- استراحت طولانی در بستر: به دنبال جراحی یا بیماری‌هایی مانند حمله قلبی، سکته مغزی یا شکستگی استخوان.
- تجمع خون در ورید‌ها: این امر باعث فعال شدن مکانیسم‌های لخته‌سازی خون می‌شود.
عوامل تشدید کننده بیماری
- سن بالای ۶۰ سال.
- چاقی.
- استفاده از قرص‌های ضد بارداری یا استروژن‌های جایگزین پس از یائسگی.
- این عوامل به ویژه در صورت مصرف استروژن همراه با سیگار کشیدن خطرناک هستند.
- جراحی و سانحه.
- بارداری.
- سرطان یا اختلالات دیگر مثل نارسایی قلبی و سکته مغزی.
پیشگیری از ترومبوز ورید عمقی
- پرهیز از استراحت طولانی مدت در بستر.
- پس از جراحی یا بیماری‌های زمین‌گیرکننده، باید هرچه زودتر اندام‌ها حرکت داده شوند.
- حرکت دادن پاها در سفرهای طولانی: در هنگام سفر با اتومبیل یا هواپیما، پاها باید هر ۱-۲ ساعت حرکت داده شوند.
- ترک سیگار: به ویژه در صورت مصرف استروژن.
عواقب مورد انتظار
اگر از آمبولی ریوی (رهایی لخته به ریه) جلوگیری شود، معمولاً با درمان ضد انعقاد، ترومبوز قابل درمان است.
عوارض احتمالی
- آمبولی ریه: در این حالت لخته خون رها شده و به ریه‌ها می‌رود، که می‌تواند جریان خون در ریه را مسدود کند و منجر به مرگ بافت ریه و خطرات جدی شود.
- مرگ: درصد قابل توجهی از بیماران مبتلا به آمبولی ریه بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
درمان ترومبوز ورید عمقی
اصول درمان:
- تشخیص: از طریق آزمایش‌هایی مانند ونوگرافی، سونوگرافی و پلتیسموگرافی می‌توان تشخیص ترومبوز را تأیید کرد.
- درمان: اگر لخته‌ها کوچک باشند و فرد قادر به حرکت باشد، درمان خاصی لازم نیست و لخته‌ها خود به خود از بین می‌روند.
- در موارد حادتر: بیشتر بیماران باید تحت درمان با داروهای ضد انعقاد و بستری شدن قرار گیرند.
- در برخی موارد جراحی برای کار گذاشتن دستگاه غربال («چتر») در ورید اجوف تحتانی ممکن است نیاز باشد تا از رسیدن لخته‌ها به ریه‌ها جلوگیری شود.
داروها:
- داروهای ضد انعقاد داخل وریدی برای جلوگیری از گسترش لخته‌ها.
- داروهای حل‌کننده لخته که به طور فعال لخته‌ها را حل می‌کنند.
- آزمون‌های خون: برای پایش غلظت ضد انعقاد‌ها و تنظیم میزان آن.
- ضد انعقادهای خوراکی: ممکن است به مدت ۶ ماه یا بیشتر لازم باشند.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
- استراحت در بستر: تا زمانی که علائم التهاب رفع شود.
- حرکت دادن عضلات پا: خم کردن مچ پا و تکان دادن انگشتان پا باید تبدیل به عادت شود.
- استفاده از جوراب‌های کشی یا بانداژ‌های کشی.
- از بند جوراب یا جوراب‌های کشباف بلند استفاده نکنید.
- قرار دادن پاها بالاتر از سطح بدن: در هنگام نشستن به مدت طولانی.
رژیم غذایی
رژیم خاصی برای این بیماری وجود ندارد، اما داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند به بهبود وضعیت کلی کمک کند.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- اگر علائم ترومبوز ورید عمقی را دارید.
- در صورت بروز هر یک از علائم زیر در طول درمان:
- خونریزی غیرمنتظره.
- درد قفسه سینه.
- سرفه خونی.
- تنگی نفس.
- تداوم یا افزایش تورم و درد علی‌رغم درمان.
- اگر علائم جدید و غیرقابل توجیهی مشاهده شد، ممکن است داروهای مصرفی عوارض جانبی داشته باشند.
