حدود پنج‌ونیم هزاره پیش، شمال آفریقا دستخوش دگرگونی شگرفی شد؛ صحرا‌ها گسترش یافتند و علفزارها، جنگل‌ها و دریاچه‌های مورد علاقه انسان‌ها ناپدید شدند؛ بنابراین، انسان‌ها مجبور شدند به کوه‌ها، واحه‌ها و دره و دلتای نیل عقب‌نشینی کنند.
مصر باستان به تمدنی در شمال‌شرقی آفریقا در دره رود نیل گفته می‌شود که در دوره زمانی میان ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد تا زمان تسخیر مصر به‌دست اسکندر مقدونی وجود داشت. تمدن مصر باستان نمونه‌ای از تمدن‌های بنا شده بر اصل آبیاری است. به فرمانروایان مصر باستان فرعون گفته می‌شد.
به گزارش همشهری، با توجه به اینکه جمعیت نسبتاً بزرگ و پراکنده‌ای به مناطق کوچک‌تر و حاصل‌خیزتر فشرده شده بود، نیاز به ابداع روش‌های جدیدی برای تولید غذا و سازمان‌دهی جامعه وجود داشت. اندکی پس از آن، یکی از اولین تمدن‌های بزرگ جهان ظهور کرد.
گذار از جدیدترین «دوره مرطوب آفریقا» که از ۱۵۰۰۰ تا ۵۵۰۰ سال پیش به طول انجامید به شرایط خشک فعلی در شمال آفریقا واضح‌ترین نمونه از نقطه اوج آب و هوا در تاریخ زمین شناسی اخیر است. نقاط اوج آب و هوا نیز از جمله نقاطی هستند که پس از عبور از آنها، تغییرات آب و هوایی چشمگیر به یک آب و هوای پایدار جدید منجر خواهد شد.
مطالعات جدید که در Nature Communications منتشر شده است نشان می‌دهد قبل از خشک شدن شمال آفریقا، آب و هوای آن پایدارتر بوده است. این نشان می‌دهد مکان‌هایی با چرخه‌های بسیار متغیر؛ تغییر آب و هوا امروزه ممکن است در بعضی موارد به سمت نقاط اوج خود حرکت کنند.
یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های دانشمندان آب و هوای امروزی است. با عبور از گرمایش جهانی ۱.۵ درجه سانتی گراد، محتمل‌ترین نقاط اوج شامل فروپاشی صفحات یخی در گرینلند یا قطب جنوب، از بین رفتن صخره‌های مرجانی استوایی، یا آب شدن ناگهانی یخ‌های دائمی قطب شمال است.
یکی از سؤالات مهم نیز این است که آیا آب و هوا قبل از واژگونی یکباره پایدارتر خواهد شد؟
برای بررسی بیشتر، یک تیم بین المللی از دانشمندان جمع آوری شدند و به حوضه چوباهیر در جنوب اتیوپی رفتند و در طول آخرین دوره مرطوب آفریقا، رسوبی به عمق چندین کیلومتر در زیر بستر دریاچه، تاریخچه نوسانات سطح دریاچه بر اساس اقلیم را به دقت ثبت کردند.
امروزه دریاچه تا حد زیادی ناپدید شده است و می‌توان ذخایر را نسبتاً ارزان بدون نیاز به دکل حفاری روی سکوی شناور یا روی کشتی حفاری، حفاری کرد.
این تیم مطالعاتی ۲۸۰ متر زیر بستر دریاچه خشک تقریباً به اندازه ارتفاع برج ایفل حفاری کردند. به این ترتیب اکنون می‌دانیم که در پایان دوره مرطوب آفریقا حدود ۱۰۰۰ سال وجود داشت که در آن آب و هوا به طور منظم بین خشک و مرطوب در حال تغییر بود.
شاید بتوان توضیح داد که چرا یافته‌های باستان‌شناسی در زمان‌های گذار بسیار متفاوت و حتی متناقض هستند. مردم در مراحل خشک عقب نشینی کردند و سپس بعضی مناطق به فاز مرطوب برگشتند. در نهایت نیز انسان‌ها به مکان‌هایی که مانند دره نیل همیشه مرطوب بودند، عقب نشینی کردند.
به نظر می‌رسد شرایط آب و هوایی بسیار متغیر هشداری برای توجه به این تغییرات قابل توجه در سیستم آب و هوایی باشد. به این ترتیب، شناسایی این موارد می‌تواند هشداری باشد که به آن نیاز داریم تا بدانیم گرمایش آینده ما را به یکی از شانزده نقطه حساس آب و هوایی شناسایی شده خواهد برد.
این امر به ویژه برای مناطقی مانند شرق آفریقا که نزدیک به ۵۰۰ میلیون نفر در آن در برابر تأثیرات ناشی از تغییرات آب و هوایی مانند خشکسالی بسیار آسیب پذیر هستند بسیار مهم است.
