صرف نظر از غوغا و هیاهوی مبارزات انتخاباتی، یکی از راههای ارزیابی دستور کار سیاست خارجی دولت دوم ترامپ، بررسی چهرههای کلیدی امنیت ملی حاضر در حلقه اطرافیان اوست. مشاورانی که ترامپ از آنها حرف میشنود چه کسانی هستند؟ منشا شکل گیری ایدههایی که جهان بینی فعلی رئیس جمهوری سابق را تشکیل میدهد کجاست؟
فارن پالیسی نوشت: اگر رئیس جمهور سابق، دونالد ترامپ بار دیگر به کاخ سفید راه یابد، سیاست خارجی دولت دوم وی به چه شکلی خواهد بود؟ کاندیدای جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر اغلب مواضع نسنجیده و فی البداههای را در سخنرانیهای خود اتخاذ میکند. برای مثال او اخیرا مدعی شده که میتواند در طی تنها یک روز به جنگ روسیه و اوکراین خاتمه دهد.
اما صرف نظر از غوغا و هیاهوی مبارزات انتخاباتی، یکی از راههای ارزیابی دستور کار سیاست خارجی دولت دوم ترامپ، بررسی چهرههای کلیدی امنیت ملی حاضر در حلقه اطرافیان اوست. مشاورانی که ترامپ از آنها حرف میشنود چه کسانی هستند؟ منشا شکل گیری ایدههایی که جهان بینی فعلی رئیس جمهوری سابق را تشکیل میدهد کجاست؟
به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: فهرست زیر را میتوان در روزها و هفتههای منتهی به ۵ نوامبر به عنوان یک راهنمای مفید برای شناخت سیاست خارجی ترامپ در نظر گرفت. این افراد کسانی هستند که دیدگاهها و نظراتشان میتواند تاثیرات معناداری بر تصمیمات سیاست خارجی ترامپ داشته باشد:
او یکی از مقامهای امور دفاعی دولت دوم احتمالی ترامپ خواهد بود و بلندترین و شاید قانع کنندهترین صدا را در واشنگتن در حمایت از تغییر جهت کامل از اروپا، ناتو و روسیه به سمت چالش رو به تقویت چین دارد. کولبی به مدت بیش از یک سال در دولت ترامپ به عنوان معاون دستیار وزیر دفاع خدمت کرده و در آن مدت به چرخش دیرهنگام آمریکا در آسیا کمک نموده است.
او سپس در طراحی ابتکار ماراتون، توسط یک اندیشکده آمریکایی در خصوص رقابت قدرتهای بزرگ سایر کهنه سربازان دولت ترامپ را همراهی کرد. اگر او در دولت آینده ترامپ شانس در اختیار گرفتن یک منصب دفاعی دیگر یا حتی پستی در شورایت امنیت ملی آمریکا را به دست بیاورد، بار دیگر بر دیدگاه اصلی خود تاکید خواهد ورزید: اینکه مشکل اصلی آمریکا چین است، نه روسیه.
کولبی سالها در مجموعهای از مقالات، کتابها و سخنرانیهای خود از آمریکا خواسته تا از منابع دفاعی محدود خود برای جلوگیری از تسلط یک قدرت هژمونیک متخاصم در منطقه آسیا و اقیانوسیه استفاده نماید. چین در حال حاضر از نظر اقتصادی بسیاری از همسایگان کوچکتر خود را تحت فشار قرار داده و همچنان امنیت منطقهای را در مناطقی همچون دریای چین جنوبی تهدید میکند.
اما آزمون واقعی تایوان است. تلاش چین برای الحاق مجدد این جزیره به خود از طریق قوه قهریه به معنای درگیری با ایالات متحده و احتمالا ژاپن خواهد بود. در صورت موفقیت این اقدام، دست چین برای تسلط کامل بر حوزه اقیانوس آرام که مهمترین منطقه اقتصادی جهان به شمار میرود باز خواهد شد.
البته قانون گذاران آمریکایی احتمالا استراتژی دفاعی صرفا متمرکز بر آسیا را در دولت آینده ترامپ یا هریس نخواهند پذیرفت. بر اساس جمع بندی هیئت بررسی امور دفاعی کنگره در ماه جولای، ایالات متحده باید برای دفاع از منافع حیاتی خود هم در اروپا و هم آسیا آماده شود.
به رغم عضویت طولانی در جامعه امنیت ملی آمریکا، فرد فلیتز یکی از حامیان سرسخت ایدئولوژی ضد ساختاری "بازگرداندن عظمت به آمریکا"ی ترامپ است که در چهار سال نخست ریاست جمهوری وی واشنگتن را آزار داد. فلیتز یکی از چهرههای کهنه کار دولت ترامپ است که به عنوان یکی از معدود مشاوران ارشد رئیس جمهور سابق در زمینه امنیت ملی در مسیر مبارزات انتخاباتی ظاهر شده است.
فلیتز در کنار کیت کلوگ، پیش نویس طرحی را برای ترامپ آماده کرده تا وی در صورت پیروزی مجدد بتواند جنگ اوکراین را خاتمه دهد. این طرح مستلزم فشار بر اوکراین و روسیه برای نشستن پای میز مذاکره و میانجیگری برای آتش بس موقت در جبهههای نبردی فعلی است که این آتش بس در طول مذاکرات ادامه خواهد داشت. دولت آینده ترامپ اوکراین را با تهدید به قطع کمکهای آمریکا و روسیه را با تهدید به افزایش کمکهای نظامی به اوکراین برای انجام مذاکرات صلح تحت فشار قرار خواهد داد.
فلیتز بیش از دو دهه در پستهایی در سازمان سیا، آژانس اطلاعات دفاعی، وزارت امور خارجه و کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان خدمت کرده است. وی همچنین از نزدیکان چهره جنجالی نئومحافظه کار، جان بولتون است و در دولتهای جورج دبلیو بوش، و دونالد ترامپ زمانی که او به ترتیب معاون کنترل تسلیحات وزارت امور خارجه و مشاور امنیت ملی بود به عنوان رئیس دفتر بولتون ایفای نقش کرده است. هرچند ترامپ نگفته که در صورت پیروزی ترکیب سمتهای کلیدی دولت خود به چه شکل خواهد بود، اما بسیاری از جمهوری خواهان میگویند فلیتز یکی از افرادی است که در صدر لیست ترامپ قرار دارد.
به فاصله چند ساعت از تقدیم استوارنامه خود به رئیس جمهور آلمان در سال ۲۰۱۸، ریک گرنل سفید جدید دولت ترامپ در توئیتی خواستار آن شد که شرکتهای آلمانی طرف همکاری با ایران «بلافاصله فعالیتهای خود را متوقف کنند.» از آنجا بود که روابط دیپلماتیک دو کشور در سراشیبی قرار گرفت.
اختلاف گرنل با دولت آلمان زمانی علنی شد که او تهدید کرد نیروهای آمریکایی به دلیل هزینههای دفاعی ناچیز آلمان از این کشور خارج شوند و تحریمهایی در زمینه خط لوله نورد استریم ۲ که وابستگی برلین به انرژی روسیه را افزایش میداد اعمال گردد.
ولفگانگ کوبیکی، نایب رئیس پارلمان آلمان در مقطعی گرنل را متهم کرد که به گونهای رفتار میکند که انگار ایالات متحده «همچنان یک قدرت اشغالگر است.» این فارغ التحصیل دانشگاه هاروارد بعدا به عنوان فرستاده ویژه در امور بالکان منصوب شد؛ جایی که متهم به ایجاد زمینه فروپاشی دولت کوزوو شد و وقتی هم که به مدیریت اطلاعات ملی آمریکا رسید، اولین فرد همجنس گرایی بود که پستی در سطح اعضای کابینه میگرفت.
زمانی که مایکل فلین تنها ۲۲ روز پس از آغاز دولت ترامپ به اتهام دروغ گویی درباره گفتگوهایش با سفیر روسیه در ایالات متحده از سمت خود به عنوان مشاور امنیت ملی اخراج شد، کیت کلوگ یکی از نخستین افرادی بود که برای جانشینی وی مطرح گردید. وی به این پست منصوب نشد و در عوض یک سپهبد سه ستاره دیگر به نام هربرت مک مستر مشاور امنیت ملی شد.
کلوگ در عوض به معاون رئیس جمهور، مایک پنس مشاوره میداد و به عنوان رئیس ستاد شورای امنیت ملی آمریکا منصوب گردید. وی در این سمت در برخی از مهمترین لحظات ریاست جمهوری ترامپ ایفای نقش کرد. کلوگ گفت که در تماس تلفنی جولای ۲۰۱۹ که در آن ترامپ از ولادیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین خواست تا درباره بایدن تحقیق کند، «هیچ چیز اشتباه یا نادرستی» نشنیده است.
وی همچنین به صورت خصوصی از مایک پنس خواسته بود تا همین «امشب» صحت انتخابات را تایید کند، در حالی که گروهی از اوباش حامی ترامپ هنوز در حال بیرون رانده شدن از ساختمان کنگره بودند. با این حال، کلوگ در اوت ۲۰۲۳ در رقابتهای درون حزبی ترامپ را به پنس ترجیح داد و از پنس بابت تمرکزش بر "مانور سیاسی" و تصویر شخصی خود انتقاد نمود. (پنس در اکتبر همان سال از رقابتهای ریاست جمهوری کنار کشید، اما از ترامپ اعلام حمایت نکرد.)
از آن زمان کلوگ به دنبال تبدیل شدن به یکی از اعضای کلیدی اندیشکده سیاستگذاری نخست آمریکا، مغز متفکر بخش امنیت ملی تیم ترامپ بوده است. کلوگ همچنین تلاش کرده تا از طریق ارائه طرحی تفصیلی، وجاهت بیشتری به قول ترامپ مبنی بر پایان دادن یک روزه به جنگ اوکراین ببخشد.
تعداد معدودی از اعضای دولت قبلی ترامپ هستند که همچنان نفوذ زیادی در تنظیم سیاستهای مد نظر وی دارند. اما رابرت لایتیزر، نماینده تجاری ترامپ، مشاور فعلی و شاید وزیر خزانه داری آینده آمریکا به ویژه از طریق اتخاذ نگاه تجاری بازگشت به گذشته، که به شکل گیری علاقه دولت بایدن به جنگهای تجاری کمک نموده، توانسته به چنین جایگاه پرنفوذی در سیاستهای اقتصادی ستاد ترامپ دست یابد.
لایتیزر یک وکیل قدیمی در امور تجاری است که فعالیت دولتی خود را در دولت رونالد ریگان آغاز کرد و تصورات نامطلوب ترامپ در حوزه تجارت و اقتصاد را به یک نظام کم و بیش منسجم بدل ساخت. لایتیزر اکنون مشتاق است تا از طریق حضور در کارزار انتخاباتی ترامپ، سیاستهایی را که در دور نخست دنبال میکرد بار دیگر مورد پیگیری قرار دهد.
تعرفههای معروف دولت نخست ترامپ بر فولاد، آلومنیوم و بسیاری دیگر از محصولات وارداتی از چین ثمره نحوه نگاه لایتیزر بوده و این تنها آغاز کار بود. او معتقد است که افزایش مالیات بر مصرف کنندگان و بنگاههای اقتصادی آمریکا بابت محصولاتی که آنها وارد میکنند موجب خواهد شد که آنها کمتر به سمت واردات بروند. از نگاه وی در یک دنیای ایده آل، شرکتهای امریکایی باید محصولات بیشتری تولید و صادر کنند.
در تابستان سال ۲۰۲۰ در حالی که ترامپ برای پیروزی مجدد در انتخابات تلاش میکرد، کاخ سفید در ایمیلی از مقامهای پنتاگون دعوت کرد تا برای انتصاب به سمتهایی در دولت دوم ترامپ در جلسات مصاحبه شغلی که توسط دو نفر انجام میگیرد شرکت کنند.
پس از شکل گیری موجی از استعفاها از سوی مقامهای بلندپایه، در حالی که کاخ سفید به دنبال تحمیل نظر خود بر وزارت دفاع بود، مقامها متوجه شدند که این مصاحبهها آزمونی برای محک میزان وفاداری شان به شخص ترامپ است. مردی که عامل اصلی ارسال این ایمیل بود، جان مک انتی، مدیر دفتر پرسنل ریاست جمهوری کاخ سفید بود.
بسیاری از انتصابهای اولیه دولت ترامپ از میان چهرههای سنتی سیاست خارجی جمهوری خواهان بود. افرادی که دارای نگاه بین المللی، طرفدار تجارت، طرفدار ناتو و طرفدار متحدان آمریکا بودند.
اما با گذشت زمان مک انتی به ترامپ کمک کرد که افرادی که بیشتر مد نظر جریان "بازگرداندن عظمت به آمریکا" بودند به سمتهای کلیدی برسند. از آن زمان، آزمونهای سنجش میزان وفاداری به یکی از رویههای استاندارد در دنیای ترامپ تبدیل شده است. مک انتی هم اکنون در اندیشکده محافظه کار بنیاد هریتیج مشغول فعالیتت است، جایی که او به پیشبرد پروژه ۲۰۲۵، که یک ابتکار سیاسی مد نظر ترامپ است کمک میکند.
کریستوفر میلر پس از منصوب شدن به عنوان وزیر دفاع موقت ترامپ در نوامبر ۲۰۲۰، به معنای واقعی کلمه اشتباهات زیادی را مترکب شد. او ابتدا در مسیر بالا رفتن از پلهها و ورود به پنتاگون روی زمین افتاد. سپس وقتی دو روز بعد برای ایراد اولین سخنرانی عمومی خود در موزه ملی ارتش آمریکا از جایش بلند شد، متن سخنرانی اش را زیر صندلی اش جا گذاشته بود.
ترامپ میلر را از مرکز ملی مبارزه با تروریزم به وزارت دفاع منتقل کرد تا به جای اسپر سرپرستی این وزارتخانه را بر عهده بگیرد. ترامپ کمتر از ۴۸ ساعت پس از آغاز فراخوان حضور بایدن در انتخابات ریاست جمهوری در رسانه ها، در توئیتی اعلام کرد که اسپر را اخراج کرده است.
در دوره دو ماهه انتصاب میلر، پنتاگون مامور خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، سوریه و سومالی شد. میلر به دلیل عدم تایید استقرار گارد ملی برای مهار یورش طرفداران ترامپ به ساختمان کنگره در ۶ ژانویه ۲۰۲۱ برای مدت بیش از سه ساعت پس از اطلاع پنتاگون، با انتقادات گستردهای مواجه شد.
در دوران ریاست جمهوری ترامپ، استفن میلر به عنوان معمار سیاستهای مهاجرتی رادیکال و بسیار بحث برانگیز رئیس جمهور برای خود نامی دست و پا کرد. اگر ترامپ در ماه نوامبر به پیروزی برسد، انتظار میرود او دوباره به میلر که قبلا پیشنهادات جدید گستردهای برای اصلاح سیاستهای مهاجرتی ایالات متحده و سرکوب مهاجران ارائه کرده تکیه نماید.
میلر به عنوان مشاور ارشد و تنظیم کننده سخنرانیهای ترامپ در آن زمان نقشی کلیدی در شکل دهی به برنامههای ریاست جمهوری وی داشت. او برخی از بحث برانگیزترین طرحهای رئیس جمهور سابق از جمله سیاست جداسازی خانوادههای مهاجران و ممنوعیت سفر اتباع چندین کشور مسلمان به آمریکا را پیش برد. میلر همچنین خواستار استقرار نیرو برای بستن مرزهای جنوبی ایالات متحده بود و پیشنهاد ممنوعیت صدور ویزای دانشجویی برای اتباع چینی را مطرح کرده بود.
ترامپ در دو سال نخست ریاست جمهوری خود از سه مشاور امنیت ملی عبور کرد تا در نهایت بتواند به مشاوری برسد که بتواند تا پایان دوره چهار ساله او را همراهی نماید. این فرد کسی نبود جز رابرت اوبرایان.
این وکیل اهل لس آنجلس نقش خود را در کاخ سفید به عنوان فرستاده ویژه رئیس جمهور در امور گروگانها آغاز کرد. او به آزادی شهروندان آمریکایی از زندانهای ترکیه و یمن کمک کرد، زیرا دولت ترامپ وضعیت اسفناک شهروندان آمریکاییای را که به طور غیرقانونی در خارج از این کشور بازداشت شده بودند در اولویت قرار داده بود.
اوبرایان همچنین تلاشهای دولت ترامپ برای لابی با دولت سوئد برای آزادی آساپ راکی، رپر آمریکایی پس از درخواست کانیه وست دیگر رپر آمریکایی را رهبری کرد. بر اساس ادعای نیویورک تایمز، راکی به اتهام حمله فیزیکی در دستگاه قضائی سوئد محکوم شده بود.
کش پاتل در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ از یک کارمند کمتر شناخته شده در کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان به ریاست ستاد و سرپرست وزارت دفاع در ماههای آخر دولت رسید، در حالی که سابقه نظامی چندانی در کارنامه نداشت. پاتل به عنوان دستیار نماینده مجلس نمایندگان، دوین نونز، که در آن زمان رئیس کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان بود در تلاش برای به چالش کشیدن اتهامات مطرح شده در خصوص تماس نامناسب تیم ترامپ با مقامهای دولتی روسیه در زمان مبارزات انتخاباتی نقشی اساسی داشت.
وی پس از مدتی فعالیت در شورای امنیت ملی به عنوان مدیر ارشد امور مبارزه با تروریزم، در سال ۲۰۲۰ به عنوان مشاور ارشد رئیس اطلاعات ملی منصوب شد و نقش مهمی در حملات ترامپ به جامعه اطلاعاتی آمریکا و تحت فشار قرار دادن نهادهای اطلاعاتی برای افشای اسناد تحقیقات مربوط به تلاش روسیه برای دخالت در انتخابات سال ۲۰۱۶ آمریکا داشت.
مایک پمپئو یکی از معدود مقامهای کابینه ترامپ بود که در طول دوره نخست ریاست جمهوری رابطه قویای با رئیس جمهور گستاخ و دمدمی مزاج داشت. ترامپ پمپئو را که نماینده کانزاس در کنگره بود از گمنامی خارج ساخت و او را به عنوان رئیس سازمان سیا منصوب نمود. پمپئو به عنوان رئیس آژانس اطلاعاتی ایالات متحده، با سفر مخفیانه به کره شمالی وارد عرصه دیپلماسی شد تا زمینه را برای گفتگوهای مستقیم بین ترامپ و کیم جونگ اون، رهبر این کشور فراهم سازد.
در سال ۲۰۱۸ ترامپ تیلرسون را برکنار و پمپئو را جایگزین وی در وزارت امور خارجه کرد. وی در این سمت مراقب بود که در حلقه نزدیکان ترامپ همچنان یک بازیگر مهم باقی بماند. او به عنوان یک جمهوری خواه سرسخت، همچنین عامل اصلی تحریک ترامپ به خروج از توافق هستهای ایران و معمار رویکرد تقابلی رئیس جمهور سابق در قبال چین بود که اکنون از حمایت دو حزبی برخوردار است.