در سال ۲۰۲۵، بازگشت دونالد ترامپ به قدرت و تأثیرات گسترده آن بر سیاست جهانی، شکل‌گیری صلح شکننده در اوکراین، تقابل کنترل‌شده ایران و اسرائیل، و تشدید رقابت آمریکا و چین از روند‌های کلیدی است. توافق صلح میان کرد‌ها و ترکیه، بازتنظیم روابط بریتانیا و اتحادیه اروپا و مدیریت بحران مهاجرت در اروپا نیز تحولات مهمی هستند. تمرکز جهانی به‌طور فزاینده‌ای بر منافع داخلی و تنش‌های ژئوپلیتیک معطوف خواهد بود.
فرارو– مارک لئونارد، تحلیلگر ارشد حوزه سیاست خارجی شورای روابط خارجی اروپا
به گزارش فرارو به نقل از شورای روابط خارجی اروپا، پیش‌بینی‌های ما برای سال ۲۰۲۴—از وضعیت خاورمیانه و اوکراین تا اقتصاد چین و انتخابات بریتانیا—در بسیاری از موارد به‌درستی تحقق یافت. با دستیابی به ۷ پیش‌بینی درست از مجموع ۱۰ پیش‌بینی، عملکرد ما در این سال قابل‌توجه بود. بااین‌حال، یکی از پیش‌بینی‌های کلیدی ما—حفظ ریاست‌جمهوری جو بایدن—اشتباه از کار درآمد. بایدن نه‌تنها برای دور دوم ریاست‌جمهوری انتخاب نشد، بلکه حتی تصمیم به کاندیداتوری نیز نگرفت.
الگوریتم امتیازدهی پیش‌بینی‌های ما خوشبختانه امتیاز منفی در نظر نمی‌گیرد، اما اشتباهات این‌چنینی را یادآوری می‌کند که تحلیل‌های آینده نیازمند دقت بیشتری است. برای سال ۲۰۲۵، تمرکز ما بر پیش‌بینی‌های دقیق‌تر و با نتایج روشن‌تر است. در ادامه، به بررسی ده روند کلیدی سیاست خارجی در سال ۲۰۲۵می‌پردازیم.
بازگشت دونالد ترامپ به قدرت، اکثریت دولت‌های خارج از اروپا (و حتی برخی درون آن) را به استقبال—یا تظاهر به استقبال—واداشته است. رویکرد ترامپ که تمرکز خود را بر منافع داخلی آمریکا معطوف می‌کند، نه بر نقش اخلاقی یا هژمونیک کشورش، برای بسیاری از دولت‌ها آرامش‌بخش تلقی می‌شود. پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۲۰۲۵، جی۷ از یک رویکرد چپ میانه به یک جریان راست‌گرایانه متمایل شود که اولویت‌هایش را از موضوعاتی نظیر تغییرات اقلیمی و امنیت غذایی به مسائل اقتصادی داخلی تغییر می‌دهد. در اروپا نیز واکنش به انتخاب مجدد ترامپ غالباً به‌صورت تسلیم و مذاکره‌های پنهانی بروز خواهد کرد.
انتخابات فوریه در آلمان به بازگشت ائتلاف بزرگ میان احزاب دموکرات مسیحی و سوسیال دموکرات منجر می‌شود. برخلاف انتظارات، این ائتلاف تغییرات قابل‌توجهی در سیاست‌های خارجی، امنیتی یا اقتصادی آلمان ایجاد نخواهد کرد. حمایت از اوکراین، مقابله با نفوذ خودرو‌های برقی چینی و هزینه‌های دفاعی در همان چارچوب‌های پیشین باقی می‌ماند. اما این ائتلاف حس کاذبی از ثبات را در میان مردم آلمان، که تشنه آرامش هستند، تقویت خواهد کرد.
دونالد ترامپ، پس از بازگشت به دفتر ریاست‌جمهوری، موجی از آشفتگی سیاسی و بحران در سیاست خارجی ایجاد می‌کند که توجه همگان را به خود جلب می‌کند. اما در پشت این هیاهو، او به‌طور مؤثر ساختار قدرت را در کاخ سفید متمرکز می‌کند. نهاد‌های مهمی مانند وزارتخانه‌های کابینه و حتی کنگره، تحت فشار شدید قرار می‌گیرند و توانایی اعتراض یا مقاومت جدی خود را از دست می‌دهند. نتیجه، روندی بی‌صدا، اما عمیق از تضعیف ساختار‌های دموکراتیک در ایالات متحده است.
جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۵ به یک آتش‌بس غیررسمی یا وضعیت سکون می‌رسد. در این توافق ناپایدار، روسیه بخش‌هایی از خاک اوکراین را عملاً تحت کنترل خود نگه می‌دارد. اوکراین، درحالی‌که استقلال خود را حفظ می‌کند، موفق به کسب عضویت در ناتو نمی‌شود، اما از کشور‌های غربی تضمین‌هایی امنیتی دریافت می‌کند. هر دو طرف به بازسازی و تقویت نظامی مشغول می‌شوند، اما بحران‌های جمعیتی عمیق، تلاش‌های آنها را محدود و بی‌ثمر می‌سازد.
در سال ۲۰۲۵، تل‌آویو از اقدام به یک حمله پیش‌دستانه علیه تأسیسات هسته‌ای ایران خودداری می‌کند. از سوی دیگر، تهران نیز از اعلام رسمی خود به‌عنوان یک قدرت هسته‌ای پرهیز می‌کند، هرچند برنامه هسته‌ای خود را با سرعتی آهسته، اما پیوسته پیش می‌برد.
در ادامه تشدید رقابت‌های اقتصادی، ایالات متحده جنگ تجاری شدیدی علیه چین آغاز می‌کند. بااین‌حال، تا پایان سال، هر دو کشور وارد مذاکراتی برای کاهش تنش‌ها می‌شوند. این مذاکرات بیشتر نوعی «جدایی مدیریت‌شده» تلقی می‌شود تا یک «جدایی کامل». چین، برای هفتاد و ششمین سال متوالی، از اقدام نظامی علیه تایوان خودداری می‌کند و بر تقویت نفوذ اقتصادی و راهبردی خود در منطقه متمرکز می‌شود.
رجب طیب اردوغان، پس از دستیابی به پیروزی‌های سیاسی و نظامی در سوریه و تقویت موقعیت داخلی خود، مسیر جدیدی را در رابطه با مسئله کرد‌ها آغاز می‌کند. او با استفاده از این قدرت تازه، به توافقی با پ‌ک‌ک دست می‌یابد که پایان‌بخش درگیری‌های طولانی‌مدت است. این توافق همچنین زمینه‌ای برای حل‌وفصل اختلافات میان کرد‌های سوریه و دولت جدید در دمشق فراهم می‌آورد و به منطقه کردنشین سوریه سطحی از خودمختاری در چارچوب سوریه متحد اعطا می‌کند.
ایلان ماسک، با دخالت آشکار در چندین انتخابات کلیدی اروپایی، توجهات منفی زیادی را به خود جلب می‌کند. کمیسیون اروپا تحقیقات گسترده‌ای درباره فعالیت‌ها و منافع تجاری او آغاز می‌کند و تا پایان سال ۲۰۲۵، خواستار تغییرات جدی در سیاست‌های پلتفرم اجتماعی او یعنی ایکس می‌شود. این تغییرات شرط ادامه فعالیت این پلتفرم در بازار اروپا خواهند بود، درحالی‌که ماسک همچنان به حفظ جایگاه خود به‌عنوان یکی از چهره‌های پرحاشیه ادامه می‌دهد.
در پاسخ به مجموعه‌ای از چالش‌های اقتصادی و امنیتی مشترک، بریتانیا و اتحادیه اروپا برای بازتنظیم روابط خود به توافقی تاریخی دست می‌یابند. این توافق، که فراتر از انتظارات دو طرف است، شامل شفافیت بیشتر در تعاملات اقتصادی و سیاسی می‌شود و به عنوان الگویی برای همکاری‌های آینده میان دو طرف کانال مانش مطرح می‌گردد.
با افزایش شدید موج مهاجران از اوکراین، سوریه و دیگر مناطق جنگ‌زده به اروپا، آمار مهاجران از سال ۲۰۱۵ نیز فراتر می‌رود. بااین‌حال، برخلاف بحران‌های گذشته، واکنش سیاسی شدیدی در اروپا شکل نمی‌گیرد. دولت‌های اروپایی، با اتخاذ سیاست‌های سخت‌گیرانه در قبال مهاجرت که اغلب الهام‌گرفته از ایده‌های احزاب پوپولیست است، این موج مهاجرت را مدیریت کرده و مانع از تبدیل آن به بحرانی سیاسی می‌شوند.
