از مجسمه‌های موآی معروف جزیره ایستر گرفته تا استون‌هنج انگلستان ...، در این مطلب درباره هشت بنا با سابقه‌ای اسرارآمیز صحبت کردیم که حتی در عصر مدرن هم کارشناسان و باستانشناسان را به خود جذب می‌کنند.
این که چگونه مردمان ماقبل تاریخ سنگ را می‌تراشیدند و اشکال و مجسمه‌های بی نظیری می‌ساختند یا تخته سنگ‌هایی را که ۳۰ تن وزن داشتند را حرکت می‌دادند و آنها را روی هم می‌چیدند، (قبل از اختراع چرخ) یکی از بزرگترین اسرار تاریخ بشر است.
به گزارش فرادید، برخی از نشانه‌های باستانی در سراسر جهان این سوال قدیمی را در ذهن ایجاد می‌کنند که "چگونه این سازه‌ها به اینجا رسیدند؟ " و باز به همان اندازه بحث برانگیز که اصلا "چرا؟ " چنین بنا‌هایی ساخته شده؟ البته شاید راز‌های چند صد ساله آنها باعث جذابیت بیشترشان شده است.
از مجسمه‌های موآی معروف جزیره ایستر گرفته تا استون‌هنج انگلستان ...، در این مطلب درباره هشت بنا با سابقه‌ای اسرارآمیز صحبت کردیم که حتی در عصر مدرن هم کارشناسان و باستانشناسان را به خود جذب می‌کنند.
در کشور میکرونزی اقیانوس آرام جنوبی، نان مادال یک شهر سنگی باشکوه است که در بالای صخره مرجانی در مردابی در مجاورت جزیره پونپی قرار دارد. مجموعه‌ای از «کانال های» طبیعی، جزایر مختلف این شهر باستانی را به هم متصل می‌کند. قدمت کربنی اولین سکونتگاه‌ها در این منطقه را حدود ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد تخمین زده اند، اگرچه برخی یافته‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهند که مردم بیش از ۲۰۰۰ سال پیش در پونپی زندگی می‌کردند.
اطلاعات کمی در مورد ساختار‌های یکپارچه نان مادال وجود دارد. بلوک‌های سنگی بزرگی که شهر با آنها ساخته شده بسیار سنگین هستند و امکان ندارد بدون کمک مکانیکی جابجا شده باشند. نظریه‌ها و افسانه‌های زیادی درباره منشأ آنها وجود دارد، از جمله افسانه‌های محلی مربوط به جادوی سیاه و فرضیه‌هایی درباره یک "نژاد گمشده" که از قاره‌ای که اکنون ناپدید شده آمده است. همچنین نظریه‌های باورپذیرتر (اما ثابت‌نشده) وجود دارد که نشان می‌دهد نان مادال یک مجموعه سلطنتی بود که قرار بود نخبگان جزیره را از مردم عادی جدا نگه دارد.
ساختمان‌های تپه‌مانند اسکارا برای، یک سکونتگاه نوسنگی، در جزایر اورکنی اسکاتلند است و با توجه به اینکه تصور می‌شود بسیار قدیمی‌تر از اهرام بزرگ مصر هستند، در شرایط بسیار خوبی قرار دارند. اکثر باستانشناسان قدمت آن را ۵۰۰ سال تخمین زدند. این شهرک به «پمپئی* اسکاتلند» معروف است، زیرا علیرغم اینکه مدت‌ها رها شده بود، تقریباً بکر و دست نخورده باقی مانده است. شن دمیده شده از تپه‌های شنی ساحلی اورکنی بدون زحمت آن را حفظ کرده است.
هشت سکونتگاه و گذرگاه‌های اسکارا بِرای اطلاعات زیادی از زندگی اسکاتلندی در دوران نوسنگی به دانشمندان می‌دهد، اما تاریخچه این مکان همچنان یک راز باقی مانده است. بقایای انسان، کنده کاری‌ها و سر یک گاو نر در ساختمانی جدا از بقیه مجموعه کشف شد که الهام بخش نظریه‌هایی در مورد آیین‌های مذهبی باستانی است. همچنین، مشخص نیست که وجود تپه‌های شنی براثر وقوع رویدادی فاجعه‌بار بوده که باعث شده ساکنان بیش از ۴۰۰۰ سال پیش روستا را ترک کنند؟
برج نیوپورت یک ساختمان سنگی مدور در نیوپورت، رود آیلند است. واقع گرایانه‌ترین نظریه‌ای که هدف اولیه از وجود آن را توضیح می‌دهد این است که به عنوان یک پایگاه آسیاب بادی که در قرن شانزدهم یا هفدهم توسط برخی از اولین مهاجران اروپایی ایالات متحده ساخته شد، عمل می‌کرده.
به نظر می‌رسد تاریخ گذاری کربنی و حفاری‌های نواحی اطراف، فرضیه آسیاب را تأیید می‌کند. با این حال، گمانه‌زنی‌هایی نیز وجود دارد که این برج نوعی رصدخانه بوده است، زیرا پنجره‌های آن با ستاره‌ها و موقعیت‌های مختلف ماه، به علاوه خورشید در انقلاب تابستانی همسو هستند. این ویژگی‌های عجیب و غریب منجر به پیدایش نظریه‌هایی در مورد وایکینگ‌ها، ملوانان چینی و حتی شوالیه‌های معبد شده است که مسئول ساخت این برج بوده‌اند.
مجسمه‌های سر بزرگی که موآی نامیده می‌شوند در جزیره ایستر (معروف به راپا نوی) در شیلی به دست ساکنان جزیره ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح و تا نیمه دوم قرن هفدهم تراشیده و ساخته شده‌اند. در مورد چگونگی کنده کاری و جابه جایی آنها بدون کمک تجهیزات مدرن و امروزی اطلاعات کمی وجود دارد. با توجه به اینکه سنگین‌ترین آنها حدود ۸۲ تن وزن دارد راز ساخت آنها همچنان سر به مُهر باقی مانده است.
از آنجایی که مجسمه‌ها شبیه مجسمه‌هایی هستند که در سایر نقاط پُلیِ نزی* یافت می‌شوند، می‌توانند نمایانگر اجداد قبیله جزیره‌نشینان باشند. دریانوردان اولیه اروپایی که در راپا نویی فرود آمدند، تمدنی آشفته کشف کردند، معدود بومیان زنده مانده یا بیمار یا گرسنه بودند. این برخورد‌های اولیه، آن هم در چنین شرایط نابهنجاری شواهد کمی از جامعه‌ای که پیشرفت کافی برای تراشیدن سنگ و ساخت مجسمه داشتند نشان می‌دهد.
با این حال، پس از تجزیه و تحلیل مکان‌های مائوی*، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که آنها به طور استراتژیک در نزدیکی سفره‌های زیرزمینی و مناطقی با آب‌های زیرزمینی شیرین قرار دارند. این که آنها آب آلوده می‌نوشیدند توضیح می‌دهد که چرا تعداد زیادی از بومیان تا زمان ورود مهاجران اروپایی کشته شدند.
این مجسمه‌های سر شکل که از تخته سنگ‌های عظیم بازالت ساخته شده‌اند، بسیار قدیمی‌تر از مجسمه‌های معروف راپا نوی مائوی هستند که پیشتر در موردشان توضیح دادیم. بسیاری از سر‌ها که در سرتاسر سرزمین اولمک، در امتداد خط ساحلی کارائیب در مکزیک و گواتمالا یافت می‌شوند، به طور قابل توجهی به خوبی حفظ شده و کاملاً سالم هستند. این سر‌ها دارای ویژگی‌های متمایزی هستند که هنوز در نوادگان اولمک در آمریکای مرکزی دیده می‌شود.
هر سر از یک تخته سنگ ساخته شده است که کوچکترین نمونه آن شش تن وزن و بزرگترین (یک سر ناتمام) ۵۰ تن وزن دارد. روش‌های انتقال این تخته‌ها نامشخص است و سر‌هایی که در نواحی مختلف یافت می‌شوند ویژگی‌های کمی متفاوت دارند که این نظریه را تایید می‌کند که در ساخت آنها از افراد واقعی الگوبرداری شده است. این کنده کاری‌ها تنها سرنخ‌هایی از داستان تمدن اولمک است که بیش از ۲۰۰۰ سال پیش سقوط کرد و تقریباً ناپدید شد.
ویلت‌شایر، استون‌هنج انگلستان، یکی دیگر از سازه‌های مرموز مشهور جهان است. باستان شناسان بر این باورند که حلقه‌ای از ستون‌های سنگی با سنگ‌های عظیمی که در بالای آن قرار گرفته اند، بین ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سال پیش ساخته شده است.
هیچ واقعیت مشخصی در مورد هدف ساخت آن وجود ندارد، اما بسیاری فکر می‌کنند که به نوعی سازه‌ای مذهبی است، و کشف بقایای انسانی از این نظریه حمایت می‌کند که از آن به عنوان محل دفن استفاده می‌شده است. پذیرفته شده‌ترین نظریه این است که استون هنج یک مکان مذهبی چند منظوره برای دفن و عبادت اجداد یا خدایان بوده است. بخش جنوب مرکزی انگلستان، جایی که استون هنج در آن قرار دارد، در دوران نوسنگی پرجمعیت بود و تپه‌های تدفین و آثار باستانی متعددی در آن کشف شده است.
کارشناسان تأیید کرده‌اند که سنگ‌های بزرگ‌تر، هر کدام تا ۳۰ تن وزن دارند و از مارلبورو داونز یعنی ۲۰ مایل دورتر و سنگ‌های کوچک‌تر از جنوب غربی ولز آمده‌اند. نحوه انتقال آنها هنوز مشخص نیست.
همه مکان‌های مرموز منشا باستانی ندارند. یکی از عجیب‌ترین سازه‌های ایالات متحده تنها چند دهه است که سخته شده است. شش سنگ راهنمای جورجیا (پنج دیوار سنگی عمودی با یک سنگ بنای استون هنج در بالای آن) واقع در شمال شرقی جورجیا روستای البرت، به دست پیمانکاران تحت هدایت و تامین مالی یک حزب ناشناس ساخته شدند.
ده دستورالعمل به هشت زبان بر روی سنگ‌ها حک شده است. این فهرست مرموز – البته نه لزوماً مذهبی – با ده فرمان مقایسه شده است، اما شاید برای یک زمان پسا آخرالزمانی. یک لوح کوچک در نزدیکی سازه اصلی با اندازه و چینش نجومی سنگ‌ها وجود دارد که عبارت "بگذارید این‌ها سنگ راهنمایی برای عصر عقل باشند"روی آن حک شده است. به طور طبیعی، این سنگ‌ها الهام بخش بسیاری از تئوری‌های توطئه هستند. برخی اشاره کرده اند که «احکام» مطابق با آموزه‌های جوامع مخفی مختلف در سراسر جهان است.
پوماپونکو (گاهی به صورت دو کلمه نوشته می‌شود: پوما پونکو) معبدی ۱۵۰۰ ساله است که بخشی از سایت‌های باستان‌شناسی تیواناکو در غرب بولیوی است. این سنگ‌ها که در نزدیکی دریاچه معروف تیتیکاکا قرار گرفته اند، در مرکز یکی از جذاب‌ترین مناطق سری تاریخی آمریکای جنوبی قرار دارند. آنها با دقت چیده شده اند و حکاکی‌های هندسی بسیار دقیق هستند. صافی برش‌ها مانند این است که در دوران مدرن با استفاده از لیزر و تجهیزات کامپیوتری ساخته شده باشد.
کیفیت هنر منجر به نظریه‌های مختلفی شده است. برخی این سنگ‌ها را به بیگانگان نسبت می‌دهند و برخی دیگر به برخی جامعه فوق پیشرفته که پس ازو قوع یک رویداد فاجعه بار ناپدید شدند. نظریه‌های معقول‌تر پوماپونکو شامل این ایده است که سنگ‌ها طبیعی نیستند، بلکه با استفاده از نوعی بتن و قالب ساخته شده‌اند. برخی دیگر معتقدند که صنعتگران باستانی بسیار ماهر بودند و از روش‌هایی استفاده می‌کردند که مورخان و باستان شناسان هنوز آن را کشف نکرده اند.
* ویرانه‌های پمپئی در نزدیکی شهر ناپل، کومونهٔ در ناحیهٔ کامپانیای ایتالیا قرار دارد. در آنجا آثاری از بنا‌ها و مردم شهر و مناطق باستانی پمپئی که بر اثر فوران آتشفشان کوه وزوو (وزویوس) ویران شده به چشم می‌خورد. پمپئی در کنار هرکولانیوم و بسیاری از مجموعه مناطق مسکونی اطراف در منطقه؛ عمدتاً به صورت ویرانه ۴ تا ۶ متر (۱۳ تا ۲۰ فوت) زیر خاکستر‌های آتشفشانی و خاک که در اثر فوران آتشفشان که در سال ۷۹ پس از میلاد اتفاق افتاد، مدفون شدند.
* پُلی‌نِزی نام گروهی از ۱۰۰۰ جزیره در اقیانوس آرام است. این جزایر بخشی از قاره اقیانوسیه به‌شمار می‌آیند. جزایر پلی‌نزی در مثلث پلی‌نزی قرار گرفته‌اند که یک گوشه آن هاوایی، گوشه دیگر نیوزیلند و دیگری جزیره ایستر است.
* جزیره‌ی مائویی Maui با مساحتی بالغ بر ۷۲۷.۲ کیلومتر مربع، دومین جزیره‌ی بزرگ هاوایی و هفدهمین جزیره‌ی بزرگ آمریکا می‌باشد. جزیره‌ی مائوی بخشی از ایالت هاوایی را تشکیل می‌دهد و بزرگترین جزیره از ۴ جزیره‌ی تشکیل دهنده‌ی منطقه‌ی ماوی می‌باشد.
