ویروس متاپنوموویروس انسانی (HMPV) یک عامل بیماریزای تنفسی است که اخیراً توجه جامعه جهانی را به خود جلب کرده است.
این ویروس که برای نخستین بار در سال ۲۰۰۱ شناسایی شد، از خانواده پارامیکسوویروسهاست و علائمی مشابه آنفلوانزا، سرماخوردگی و در مواردی کرونا ایجاد میکند. با وجود ناشناخته بودن این ویروس برای بسیاری، سرعت گسترش آن در برخی کشورها نگرانیهای گستردهای را برانگیخته است.
به گزارش شرق، HMPV بیشتر دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی را تحت تأثیر قرار میدهد. علائم اولیه بیماری شامل سرفه، آبریزش یا گرفتگی بینی، گلودرد و تب است. در برخی موارد شدید، افراد ممکن است با مشکلات تنفسی جدی مانند خسخس سینه و ذاتالریه مواجه شوند.
افراد مسن، کودکان زیر ۵ سال و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، به طور خاص در معرض خطر عوارض جدی این ویروس هستند. این گروهها ممکن است به بستری شدن در بیمارستان نیاز پیدا کنند، به ویژه اگر بیماری آنها به مرحله شدید برسد.
HMPV به عنوان یک ویروس فصلی شناخته میشود که عمدتاً در اواخر زمستان و اوایل بهار شیوع پیدا میکند. گزارشهای اخیر از چین نشان میدهد که این ویروس به سرعت در حال گسترش است و تعداد قابل توجهی از افراد را آلوده کرده است. به دلیل شباهت علائم با آنفلوانزا و کرونا، تشخیص دقیق این بیماری چالشبرانگیز است.
در سطح جهانی، اطلاعات دقیقی از تعداد مبتلایان منتشر نشده، اما سازمانهای بهداشتی در حال بررسی و پایش شیوع این ویروس هستند. نگرانیها زمانی افزایش مییابد که به محدودیتهای درمانی موجود و عدم وجود واکسن برای این ویروس توجه کنیم.
با توجه به ارتباطات گسترده ایران با کشورهای منطقه و جهان، ورود HMPV به کشور کاملاً محتمل است. گزارشهای پراکنده از مواردی با علائم مشابه HMPV در ایران منتشر شده است، اما هنوز تأیید رسمی درباره شناسایی این ویروس وجود ندارد. با این حال، تجربههای پیشین نشان دادهاند که بیماریهای تنفسی به سرعت میتوانند مرزها را پشت سر بگذارند.
نبود زیرساختهای تشخیصی گسترده برای شناسایی سریع ویروس.
فشار مضاعف بر سیستم بهداشت و درمان که درگیر کنترل بیماریهای دیگر مانند آنفلوانزا و کرونا است.
امکان همپوشانی علائم این ویروس با سایر بیماریهای تنفسی، که روند تشخیص را پیچیدهتر میکند.
با وجود عدم وجود واکسن یا درمان اختصاصی برای HMPV، رعایت اقدامات پیشگیرانه میتواند نقش مهمی در کاهش شیوع ایفا کند. این اقدامات شامل شستن مکرر دستها، اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار، استفاده از ماسک در فضاهای شلوغ و پوشاندن دهان هنگام سرفه و عطسه است.
از سوی دیگر، تقویت زیرساختهای تشخیصی کشور و آموزش عمومی برای شناسایی علائم این ویروس میتواند در کاهش شیوع مؤثر باشد. همچنین، نظام سلامت ایران باید آمادگی لازم برای مواجهه با موج احتمالی این ویروس را از طریق برنامهریزی دقیق و مدیریت منابع داشته باشد.
ویروس HMPV با توجه به ماهیت ناشناخته و سرعت گسترش آن، میتواند تهدیدی جدی برای سلامت عمومی باشد. اگرچه در بیشتر موارد بیماری خفیف است، اما در گروههای آسیبپذیر خطرات جدیتری به همراه دارد. برای ایران، ورود این ویروس به معنای نیاز به اقدامات پیشگیرانه فوری و آمادهسازی نظام بهداشتی برای مقابله با آن است. در نهایت، اطلاعرسانی گسترده و رعایت نکات بهداشتی از سوی مردم میتواند نقشی کلیدی در مهار این ویروس ایفا کند.